متن زیر قسمتهایی از فایل اصلی می باشد فایل اصلی در  11 صفحه به صورت فایل ورد و قابل ویرایش می باشد

ارائه مدلی برای تعیین حدود بسته احتمال وقوع ریسک

(مطالعه موردی فاکتورهای ریسک در سازه های صنعت نفت)

حسین بهارمند

-         چکیده

این تحقیق از نوع کاربردی و از نظر ماهیت، تحلیلی و توصیفی است. این تحقیق از آنجهت تحلیلی است که در آن برای جمع آوری اطلاعات از نمونه استفاده شده و بدین دلیل توصیفی است که متغیرهای آن، همانطور که در دنیای واقعی وجود دارند بررسی و گزارش می شوند. در این مقاله بدنبال این هستیم تا با جمع اوری مستندات هزینه های ریسک های موثر موجود در صنعت نفت، با بهره گیری از روشهای آماری حدود ریسکها را شناسایی و تعریف دقیقتری از محدوده مرزی ریسکهای کم، متوسط و پر خطر ارائه نمائیم. بعلت تمرکز پروژه های ساخت صنعت نفت در منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی، فازهای در حال طرح ریزی، اجرا و یا تکمیل و با توجه به گستردگی فازها، از منظر تعداد و حجم فعالیت ها، و ویژگی های استراتژیک هرکدام، 3 فاز از 28 فاز بعنوان نمونه موردکاوی شده است.

در این مقاله بصورت کلی نتیجه گرفته می شود که استفاده از روشهای کمی و عددی در خصوص تعیین حد بالا و پائین ریسک، نتایج دقیقتری را نشان می دهد. همچنین انجام آزمونهای عددی نیازمند مستند سازی در محدوده کاری بر اساس شناسایی خطرات بالقوه، سوابق خطر (پیشین و مشابه) و همچنین محاسبه احتمال بروز خطر می باشد. یادآور می گردد که در این مقاله مبانی واحد پولی بعنوان داده مورد استفاده قرار گرفته است. چرا که تعداد دفعات خطر ممکن است خسارات بسیار کم داشته ولی بر اساس قانون تکرار پذیری بعنوان ریسکهای پر خطر محسوب شود.

-         کلید واژه ها

مدیریت ریسک، ارزیابی ریسک، تعیین حدود ریسک، منحنی نرمال استاندارد.

 1-     مقدمه

            امروزه وجود عدم قطعیت ها، خطرات و سوانح در محیط کار صنایع، محیط داخلی سازمان های تولیدی و صنعتی را تبدیل به محیطی پر ریسک در زمینه کار و فعالیت نموده است. توجه به ماهیت خطرات ناشی از کار و لزوم صرف منابع پس از وقوع حادثه، اهمیت انکارناپذیر مدیریت ریسک را آشکار می سازد. شناسایی ریسک ها و اولویت بندی آن ها، مهم ترین و شاید سخت ترین بخش از فرایند مدیریت ریسک می باشد. زیرا اگر نتوان ریسک ها را شناسایی دقیق و اولویت بندی نمود، گام های بعدی مدیریت ریسک ناقص می گردد و نمی­توان پاسخ مناسبی به مخاطرات محیطی کار داد (جبل عاملی، 1384). شناسایی ریسک ها و مخاطرات در محیط های کار اجرایی و فنی و اولویت بندی آن ها، مبنایی برای اتخاذ سیاست های مناسب مدیریت ریسک و انتخاب روش های اقتصادی و باصرفه تر می باشد. از سویی شماسایی نقاط حادثه خیز و بحرانی منجر به ایجاد موانعی برای خطرات احتمالی و سیستمهای ایمنی در هنگام بروز خطر می گردد تا خسارات ناشی از اتفاق های احتمالی به حداقل برسد (سعید محمدی نائینی، 2004). تاریخچه مدیریت ریسک نشان میدهد که همزمان با آغاز مدیریت مدرن در 1950 میلادی مدیریت ریسک نیز پیشرفت خود را آغاز نموده است و این فرایند در دهه های بعدی با پیشرفت در مدیریت پروژه ادامه داشته است. بطور کلی مديريت ريسک فرآيند سيستماتيکي است که طي آن فاکتورهاي ريسک شناسايي و تعريف مي‌شوند و براي حداقل کردن تاثيرات آنها برنامه‌ريزي مي شود. ريسک از سه عنصر واقعه يا تغيير ناخواسته، احتمال رخ داد واقعه و تاثير آن واقعه تشکيل مي شود که با به دست آمدن اين سه عنصر، ريسک تعريف مي شود. برنامه ريزي ريسک، شناسايي و تحليل کمي و کيفي ريسک، و سپس پاسخ به آن و کنترل و نظارت بر ريسک، گامهاي کليدي هستند که در اغلب متدولوژي‌هاي مديريت ريسک بررسي شده اند (کیوانلو، ع. و دیگران، 2006). چالش اصلي مديريت ريسک، تخمين درستي از احتمالات آينده است که بتوان به درستي در برنامه پروژه تغيير ايجاد کرد. براي کمي سازي اين تخمين‌ها روشهاي زيادي توسط محققين ارائه شده است که از لحاظ هزينه و قابليت اجرا، تفاوت‌هاي زيادي با هم دارند. آنچه که در این میان کمتر مورد بررسی قرار گرفته است، تعیین حدود اندازه گیری ریسک توسط روشها و اصول علمی و محاسباتی بوده است. اغلب برای تعیین محدوده ریسک از نظر کارشناسان بصورت شفاهی استعلام می گردد. نظرات بیان شدن بیشتر بر اثر اتفاق ها و خطرات پیش آمده و نظرات مبتنی بر ذهنیت فردی است. برای مثال مناطق یا فعالیت های حادثه خیز به پر خطر، کم خطر یا بی خطر بر اساس تعداد اتفاق های حادث شده تقسیم می گردد (پایندان، ا. و دیگران، 2008). بدیهی است این مبنای درستی برای تعیین حدود دقیق مقدار ریسک فعالیتهای کاری یا مناطق حادثه خیز نمی باشد. هر چند که وجود سوابق مستند برای تعیین این حدود برای روشهای محاسباتی بسیار حائز اهمیت است.

در این مقاله تلاش می گردد تا با استفاده از روشهای کمی و محاسباتی، مدلی برای رتبه بندی احتمال وقوع ریسک ارائه گردد. کمبود روشهای محاسباتی و دقیق در این شاخه از صنایع (مدیریت ایمنی و ریسک) و کوتاهی از هر نوع در این بخش که با جان انسانها سر و کار دارد، قابل اغماض نیست. از اینرو وجود روشی برای تعیین دقیق حدود احتمال وقوع ریسک، کارشناسان یهداشت ایمنی و کار را در کارهای اجرایی اشان یاری می دهد تا شناسایی دقیق تری از حوزه های خطر و رتبه بندی آنها داشته باشند..

 .

.

.

.

.

1-     منابع

-          جبل عاملی، 2005، "چرخه حیات مدیریت ریسک" ، دومین کنفرانس بین المللی مدیریت پروژه، تهران.

-          محمدی نائینی، سعید، 2004، "بررسی روند مدیریت ریسک در صنعت ساخت" ، اولین کنگره ملی مهندسی عمران، تهران.

-          کیوانلو، علی، آتش فراز، رضا، 2006، مروری بر مدیریت ریسک، چاپ اول، انتشارات ناقوس، تهران.

-          پایندان، احسان، میرباقری، اسماعیل، 2008، "ریسک و امور نامعین و عوامل موثر در ریسک"، سیمنار بین المللی مدیریت ریسک، تهران.

-          کیوانلو، علی، آتش فراز، رضا، 2009، مدیریت ریسک پروژه های ساخت، چاپ اول، انتشارات ناقوس، تهران.

-          PMI, 2008, A Guide to the Project Management Body of Knowledge, 419338905, 17th ed., Project Management Institute.

-          حق نویس، معید، ساجدی، همایون، 2007، مهندسی ریسک برای مدیران پروژه، چاپ اول، نشر رسا، تهران.

-          Office of Statewide Project Management Improvement, 2007, Project Risk Management Handbook, 2nd ed., Sacramento, CA, OSPMI.

-          عوض خواه، حسین، محبی، امیرحسن، 2010، مدیریت ریسک پروژه، چاپ اول، کیان رایانه سبز، تهران.

-          اعرابی، محمد، ایمان، محمد، تجریشی، علی، 2009، ریسک استراتژیک راهنمایی برای مدیران، چاپ اول، نشر مهکامه، تهران.

-          Carl, L. Pritchard, 2001, Risk management (Concepts and Guidance), 2nd ed. Virginia, ESI International.

-          اطمینان مقدم، فرنوش، 2005، "بررسی تحلیلی شناسایی ریسک های معمول در پروژه های ساختمانی"، دومین کنفرانس بین المللی مدیریت پروژه، تهران.

-          حامد حاج حسین زاده، 2005، "نقش مدیریت ریسک در پروژه های ملی و استراتژیک"، دومین کنفرانس بین المللی مدیریت پروژه، تهران.

-          محمد جواد شیخ ومحمد حسین صبحیه، "بررسی و کاربرد تکنیک های شناسایی ریسک پروژه"، دومین کنفرانس بین المللی مدیریت پروژه، تهران.

-          احمد ماکویی، محمد حسین مجتهدی، میثم موسوی، 2008، "معرفی تکنیک های نوین و کاربردی بمنظور شناسایی ریسک های پروژه های بزرگ" ، سمینار بین المللی مدیریت ریسک، تهران.

-          محمد حسین مجتهدی، میثم موسوی، حسن هاشمی، مجتبی حیدر، 2005، "ارزیابی ریسک های بحرانی پروژه های مهندسی با استفاده از روش"DEMATEL  دومین کنفرانس بین المللی مدیریت پروژه، تهران.

-          محمد علی هاتفی، 2005، "مروری بر اصول و چالش های فرایند مدیریت ریسک پروژه" ، دومین کنفرانس بین المللی مدیریت ریسک پروژه، تهران.

-          رضا تهرانی، هادی کریمی حسن مهدی زاده، 2008، "مدل تلفیق ارزش و ریسک در فاز ساخت پروژه های عمرانی"، سومین کنفرانس ملی مهندسی ارزش، تهران.

-          محمد حسین مجتهدی، میثم موسوی، احمد ماکویی، 2008، "شناسایی و ارزیابی ریسک های بحرانی پروژه های MEPCC با بکارگیری روشCognitive-Mapping "، چهارمین کنفرانس بین المللی مدیریت پروژه، تهران.

-          علی رضا محمدی، مسعود جعفری، 2008، "مدیریت ریسک در اجرای پروژه های دریایی بر پایه استانداردPMBOK "، سمینار بین المللی مدیریت ریسک، تهران.

-          فرشاد نورایی، 2006، "ارزیابی ریسک در صنایع فراساحلی"، دومین همایش ملی مهندسی ایمنی و مدیریت HSE، تهران.

-          احسان پایندان، اسماعیل میرباقری، 2008، "ریسک و امور نامعین و عوامل موثر در ریسک"، سیمنار بین المللی مدیریت ریسک، تهران.

-          آیدین ختلان، احمد جعفری، مرتضی چمنی فرد، 2008، "مقایسه تطبیقی سیستم های ارزیابی ریسک عملیات حفاری چاه های نفت و گاز" ، سمینار بین المللی مدیریت ریسک، تهران.

-          مومنی، منصور، 2007، تحلیل های آماری با استفاده از SPSS، چاپ اول، انتشارات کتاب نو، تهران.

-          Zaghloul, Ramy, 2003, "Francis Hartman Construction contracts, (the cost of mistrust)", International Journal of Project Management, no. 21.

-          Pearson E.S., Hartley, H.O., ed. (1972), Biometric Tables for Statisticians, 2. Cambridge University Press, pp. 117–123.