نوع فایل: word
قابل ویرایش 45 صفحه
چکیده:
پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین میزان اعتقادات مذهبی و سلامت روانی اهتمام ورزیده است. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر تشکیل می دهد. با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد، 400 نفر (200 نفر پسر و 200 نفر دختر) به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برای آزمایش فرضیه ها از پرسشنامه سنجش میزان باورهای مذهبی و سلامت روانی مورد استفاده قرار گرفت.
پس از جمع آوری داده ها فرضیه پژوهشی که شامل 4 فرضیه بود مورد تجزیه و تحلیل واقع شد. برای بدست آوردن میزان ارتباط با وجه اشتراک بین دو گروه از ضریب همبستگی استفاده به عمل خواهد آمد.
مقدمه:
آدمی در طول زندگی خود با پدیده های گوناگون سر و کار داشته است و نسبت به این پدیده در او شناختهای معین و احساسات بخصوص پدید می آید و نوعی آمادگی در او پیدا می شود که نسبت به آنها شیوه معینی رفتار می کند.
در اکثر جوامع بشری چه از جنبه تاریخی و چه در زمانهای معاصر نهاد اساسی در شکل گیری شخصیت افراد مؤثر است که عبارتند از : اجتماع، خانواده، مدرسه، همسالان و مذهب که ممکن است عواملی چون وسایل ارتباطی جمعی تبلیغات، ایدئولوژی های خاص تأثیر این نهادها را تا حدودی تحت الشعاع قرار دهند. شناخت این عوامل بخصوص در رابطه با بهداشت روانی امری ضروری.
توجه به مذهب یک رویکرد جدید نیست بلکه امری است که سالیان دراز توجه دانشمندان مختلف را چه تجزیه و تحلیل دلایل رد آوری به مذهب و چه در جهت و نحوۀ تأثیر آن بر فتار بخود جلب کرئه است.
در عصر کنونی یک سلسله پرسشها و تردیدهایی نسبت به مسائل نسبت به مسائل مذهبی در ذهن جوانان ایجاد شده که نتیجۀ مستقیم آن ایجاد شک و اضطراب و ناآرائی در میان این طبقه از جامعه شده است.
عصر ما از نظر دینی و مذهبی خصوصاً برای طبقه جوانان عصر اضطراب و بحران است و سؤالات کهن و فراموش شده نیز از نوع مطرح ساخته است که سلامت روانی جوانان را تحت پوشش خود قرار داده است (مطهری، 1348، ص 49) مذهب می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات اخلاقی و روانی باشد واژه های علمی درمان نفس پس از شناساندن ریشه های بیماری های روانی و با استمداد او از جهانی دینی و وحی آسمانی و طرح شده است که می تواند ما را از بسیای از کتب جدید روان شناسی و سلامت روانی به میزان قابل توجهی بی نیاز سازد چون علم می خواهد از راه تفکر و استدلال و تجزیه و تحلیل به واقعیتهایی برسد تا زمانی که خود فرد نقش فعالی در روند سلامت روانی خود به عهده نگیرد بعضی از سیاستها در جامعه بی بهره است. بهره برداری از دستگاه الوهیت و معامله با خدا حداقل یک آمادگی فردی می خواهد یک ایمان، یک تسلیم بخصوص و علاقه و حتی تمرینها و انجام دادن اعمالی را لازم دارد. و بسا که استعدادی را می خواهد و توفیقی هم باید یاری کند، لیکن اگر فرد با دستگاه الوهیت آشنا شد اگر مردمی خدا را شناختند. اگر سران قومی با این قدرت آشنا شدند، مگر پیشوایان جماعتی خود را با این نیرو مرتبط کردند آن وقت است که هر گونه سعادتی، ترقی و پیشرفتی نه تنها میسر است بلکه دوام نیز می یابد.
روان شناسان معتقدند که تنها روزنه ای که می تواند آزام و ناراحتی های حاصل را از بدن آدمی خارج ساختند و یا آنها را خنثی ایمان به خدا و اعتقاد به یک مبدأ حقیقت است و یک قدرت مافوق انسانیت است، زیرا تنها نیروی که می تواند بر مشکلات فائق شود نیروی الهی است.
آمار نشان داده است که بسیاری از بیماری های شایع روانی در کشورهی پیشرفته و در حال توسعه زائیدۀ عواملی هستند که خود انسان آنها را خلق می کند و گرفتار آن می شود. بیماری های روانی از بدو تولد پیدایش بشر وجود داشته است و هیچ فردی در مقابل آن مصونیت ندارد. پیوند و ارتباط میان بهداشت روانی و باورهای مذهبی افراد غیر قابل انکار است.
دانشمندان کنونی و روان شناسان عصر حاضر معتقدند که آلام روحی و هیجانات خارجی موجب بیماری می شود چون زندگی روزمره کنونی با نگرانی و اضطراب توأم است و داشتن ایمان به خدا و اعتقاد به یک مبدأ حقیقت و یک قدرت مافوق و مطلق است که ما را بر مشکلات فائق می سازد. (مطهری، مرتضی، 1368، ص 98) دین و مذهب از ارکان اصلی فرهنگ هر ملتی است و روش زندگی که یکی از شاخص های مهلک سلامت روانی است دین و دینداری چه بطور مستقیم در سلامت روان دخالت دارند. ارزهای دینی و ایمان و معتقدات دینی و مذهبی از عناصر متشکل مهم شخصیت است. (رشید پور، عبدالمجید 1371، ص 73)
عشق به خدا، انسان را بکار و فعالیت و از خود گذشتگی وا می دارد و کسی که خود را در جامعه عضوی سودمند وارزشمند بیند و سلامت روانی او تأمین می شود. تجربه های عینی و بررسی های اجتماعی نشان داده افرادی که با آموزشهای راستین و منطقی و دینی و اخلاقی پژوهش یافته اند. بیشتر از آنهایی که چنین آموزشهایی را نداشتند در راه هدف های ارزنده اجتماعی گام برداشته و فدارکاری کرده اند و کمتر به جامعه ستیزی و انحراف و خیانت کشیده شده اند، زیرا برای آنها رضای خدا بالاترین کار است (احمدی، سید علی، 1374، ص 84).
فهرست مطالب:
فصل اول
مقدمه
بیان مسئله
اهمیت و ضرورت تحقیق
اهداف پژوهش
متغیرهای پژوهشی
فرضیه های پژوهشی
تعریف مفاهیم و تعریف عملیاتی واژه ها
فصل دوم
ادبیات تحقیق
الف ) تئوری تحقیق
ب ) بیشینه پژوهش
الف ) تئوری های تحقیق
قرآن و سلامت روانی
اعتقادات مذهبی
تعریف اعتقادات مذهبی
احساسات مذهبی جوانان
تعریف سلامت روانی
سلامت روانی چیست؟
هدف بهداشت روانی
ابعاد فعالیتهای بهداشت روانی
عوامل مؤثر در تأمین بهداشت روانی
نقش دعا و نیایش در سلامت روانی
تأثیر رفتار و باروهای مذهبی در بهداشت روانی
جوانان و اعتقادات مذهبی
دیدگاه افراد مذهبی در مورد جهان
ب ) پژوهشهای انجام شده در ایران
رابطه دینداری و روان درستی، دکتر سیده خدیجه آرین.
بررسی نقش تاریخچه و تحارب مذهبی، معنوی در پیشگیری از آسیبهای رفتاری، اجتماعی دختران
بررسی رابطه میان عوامل تنش زا، میزان توکل به خدا و نشانگان استرس در بین دانش آموزان دبیرستانی
بررسی رابطه سلامت روان با پایبندی به تقلیدات دینی (نماز) در دانشجویان پزشکی
رابطه توکل توکل به خدا، با اضطراب و صبر و امیدواری در شرایط ناگوار
فصل سوم
روش تحقیق
نوع پژوهش
ابزار گردآوری داده ها
جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری