نوع فایل: word
قابل ویرایش 80 صفحه
مقدمه:
اضطراب پديده اي روان شناختي است كه تقريباًهمگان با آن آشنا هستند يا آنكه در طول عمر خود،در موقعيت هايي به آن دچار شده اند.اين تجربه رواني – فيزيولوژيك در ابعاد آسيب شناسي رواني نيز شايع ترين اختلالات رواني را شامل مي شود.(كنرلي -1382)
اضطراب يكي از شايع ترين بيماريها در جهان امروز ،مخصوصاًدر دنياي صنعت است .آن را از مهمترين اختالات عصبي ورواني به حساب آورده ودر مطالعات باليني به آن نوروز« اضطرابي» گويند. ونيز آن را منشاءبسياري از عصبيت ها وناراحتي ها ذكر نموده اند .چه بسيار ند مشاجرات ودرگيري هاي خانوادگي كه ظاهراًبرسر مسائل جزئي پديد مي آيند ولي در واقع ريشه واساس آنهاناشناخته وچه بسا كه ناشي از اضطراب .(علي قائمي -1376)
گاهي افراد در جامعه زندگي مي كنند كه حال ووضع متعادلي ندارند .با مختصر تحريكي از جاي مي جنبند وبا اندك بهانه اي فتنه وآشوب به پا مي كنند ظاهر قضيه در داوري ها اين است كه اين امر ناشي از بد اخلاقي ،كج مزاجي ،ويا سوءاخلاق افراد است در حاليكه اگر نيكو تَعمُق شود ريشه آن اضطراب است . مردم عامي از آن غافلند ودر جامعه هم روشنگري هاي مناسبي نيست تا هركس بداند در خانه ومحيط زندگي چه مي گذرد وچرا افراد در مواردي آنچنان سخت بهم در آويخته اند .(همان منبع )
برخي از روانپزشكان وروانكاوان هسته مركزي بخش اعظم بيماريهاي رواني را در اضطراب جستجو مي كنند ومدعي هستند كه هم اكنون بيشتر تخت هاي بيمارستانهاي رواني توسط مبتلايان به اين بيماري اشغال شده است وحتي برخي از صاحب نظران بين اضطراب وسرطان را مدعي شده اند.
از اين بيماري كودكان نيز بي نصيب نيستند. آنها هم كودكي خود را با چنين وضعي آغاز مي كنند تا سرانجام چه شود وكشتي لنگر شكسته آنها در كلام ساحل پهلو بگيرد. آيا جان ورواني سالم از اين قضيه به در برند يا نه ؟
واين خود سئوالي كه ذهن بسياري از والدين ومربيان را مشغول كرده است .در كل اين بيماري عامل صدمه بزرگي براي كودكان است والحّق بايد برايشان چاره اي انديشيد .(همان منبع )
اضطراب يك بيماري شايع وساري ودامنگير همه گروها وهمه سنين از افراد انساني است .پير وجوان كودك وبزرگسال زن ومرد از آفت آن دور وبر كنار نيستند.
در هر كجا به يك نحو ويك گونه خود را نشان مي دهد وچرخ ماشين زندگي را دچار لنگي مي كند.
براساس يك بررسي 30%از مراجعين به پزشك عمومي از اضطراب در عذابند .وهم چه بسيارند افرادي كه در اثر اضطراب چون آتشفشاني طوفاني هستند،وحال وحوصله هيچ كاري ندارندوزندگي براي خود وديگران جهنم مي كنند .(همان منبع )
اگر آدمي نيكو تأ مل كند هر شب وروز هزاران وحتي ميليونها انسان را مي يابد كه آرامش وقرارشان را از دست داده اند وشب هنگام تا به صبح بيدار مانده ودر اطاق يا حياط خانشان به قدم زني وبي تابي مي گذرانند .منتظر آنند صبح زودتر سر رسد وآنها را از اين مخمصه عظيم نجات بخشد .زماني آنها را در بستر مي يابند كه برپشت افتاده اند وغلت مي زنند نه مي توانند راحت وآسوده بخوابند ونه مي توانند به معناي واقعي بيدار وسرزنده وبا نشاط باشند.اين بيماري در درجات مختلف آن بگونه اي شايع است كه روانكاوان هربار بخواهند به منبع رواني يك بيماري توجه كنند در اثر كنكاشها وتلاشها نخست به اين امر دست مي يابند.وهنگامي كه عميق تر از پيش مسأله اي را مي نگرند به ريشه وعمق مسأله در دوران كودكي پي مي برند سرنخي از قضيه را مي يابند كه به مرحله كودكي وصل ومربوط است .(همان منبع )
در دنياي پنهان بسياري از افراد ترس هاي مبهمي از امور مجهول وجود دارد كه زمينه را براي نگراني واضطراب آنها فراهم مي آورد واين خود منشاءبسياري از حالات وتمايلات ناصواب ،موضع گيريها ورفتارهاي ويژه مي شود.تجّلي چنين حالات در همه ي افراد موجود نيست از آن بابت كه
گاهي ميزان واندازه آن به درجه اي نيست كه در آنان تجلي ومتظاهر شود.
برخي از افراد سعي دارند اضطراب را مخفي نگه داشته وبه گونه اي بر ظهور آن فائق آيند واين خود مايه مشاهده حالت عادي در آنهاست .
بعضي از افراد تدريجاًبدان عادت كرده ومتحمل آن مي شوند ودر واقع با آن سازگار شده اند بدين سان اين حالات در افراد وجود دارد ولي به گونه اي است كه ديگران كمتر مي توانندبدان پي ببرند .افرادي كه بدان عادت كرده اند تدريجاًممكن است خودشان نيزاز آن غفلت كنند وندانند آنها را چه مي شود ويا چگونه بايد با آن برخورد نمايند .(همان منبع )
مساله اضطراب و بررسي آن يكي از مسائل مهم در نظام پرورش مي باشد كه كمتر مورد توجه صاحب نظران قرار گرفته است.
فهرست مطالب:
فصل اول
كليات پژوهش
مقدمه
بيان مسأله
اهميت وضرورت موضوع تحقيق
الف )پيشينه نظري
تاريخچه
الف)رويكردهاي نظري به اضطراب
نظريه هاي بيولوژيكي اضطراب
نظريه هاي روانكاوانه اضطراب
نظريه فرويدي
نظريه نو فرويدي
نظريه هاي رفتاري اضطراب
نظريه يادگيري شناختي – اجتماعي
نظريه هاي شناختي اضطراب
اضطراب در قرآن
آرامش ،موهبت الهي براي پيامبران
2.رفع «اضطراب »نعمتي براي نيكان ومؤمنان
3.رفع اضطراب هديه اي شايسته سپاس
4.آرامش ،نشانه اي الهي
5.سلب «اضطراب » موهبتي در قيامت
آرامش وآثار آن
6.رفع «اضطراب »پيامد اعمال نيك
7.ايمان به خداوروز جزا وعمل نيك
8.ايجاد اضطراب عملي ناشايست
9.اضطراب ،جزاي كافران
ماهيت اضطراب
تعريف اضطراب
دسته بندي ها از اضطراب
1.اضطراب حياتي
2.اضطراب حقيقي
3.اضطراب مرضي
صورتهاي آن
1.به صورت جدايي
2.اجتناب
3.اضطراب مفرط
4.اضطراب فراگير
انواع اضطراب
الف ) از نظر روانكاوان
ب)از ديد علت شناسي
ج)از نظر مدت
د)از نظر ريشه ها
ح)از نظر شدت
اضطراب در دوران كودكي
در سنين خردسالي
2.در كودكي دوم
3.در دوران دبستان
عوامل اضطراب آفرين براي نوجوان
نقطه آغاز
حالات ورفتار
حالات آنها
علائم رفتاري
در بُعد روابط
علل اضطراب
علل زيستي
2.علل عاطفي
علل رواني
علل فرهنگي
عوامل اجتماعي
علل سياسي – انضباطي
ويژگي اضطراب در كودكان
ناگهاني بودن
3.تابعيت
4.پنهان كاري
بروز شرم
خارج از كنترل
7.همراهي به نشانه ترس
. احساس ناگوار
اضطراب در چه كساني بيشتر است ؟
1.از نظر سن
2.از نظر جنس
3.از نظر رشد
از نظر هوش
5.عامل عاطفي
6.از نظر اختلالات عصبي
7.از نظر سابقه
8.زود رنجها
9.افراد در معرض امتحان
10.بي ثباتي اوضاع
فرق اضطراب با ترس
ب:پيشينه تجربي
پژوهشها وتحقيقات انجام شده در ايران
پژوهشها وتحقيقات در ساير نقاط جهان
اهداف پژوهش
اهداف اصلي
فرضيه هاي پژوهش
فرضيه هاي فرعي
فصل دوم :
روش تحقيق
تعاريف عملياتي متغييرها
اضطراب
اضطراب كل
اضطراب آشكار
اضطراب پنهان
جامعه آماري
نمونه
روش انجام كار
روش تحقيق
روشهاي آماري
ابزار پژوهش
معرفي پژوهش
ملاحظات اخلاقي
فصل سوم:
بيان نتايج
بحث و نتيجه گيري
فصل چهارم
تجزيه وتحليل
محدوديتها
پيشنهادات
منابع
فهرست جداول:
جدول 1- توزيع فراواني مربوط به جنسيت آزمودنيها
جدول 2- توزيع فراواني مربوط به تعداد فرزندان در خانواده آزمودنيها
جدول 3- توزيع فراواني مربوط به ترتيب تولد آزمودنيها در خانواده
جدول 4- توزيع فراواني مربوط به سطح تحصيلات والدين آزمودنيها
جدول 5- توزيع فراواني مربوط به نمرات اضطراب در دانش آموزان پسر
جدول 6- توزيع فراواني مربوط به نمرات اضطراب در دانش آموزان دختر
جدول 7- توزيع فراواني مربوط به نمرات اضطراب در دانش آموزان دختر و پس
جدول 8- توزيع فراواني مربوط به نمرات تراز شده دانش آموزان پسر
جدول 9- توزيع فراواني مربوط به نمرات تراز شده دانش آموزان دختر
جدول 10- توزيع فراواني مربوط به درجه اضطراب دانش آموزان
جدول 11- اطلاعات آماري مربوط به پيشرفت تحصيلي و نمرات اضطراب دانش آموزان
جدول 12- مقايسه ميانگين نمرات اضطراب در دانش آموزان دختر و پسر
جدول 13- ضريب همبستگي بين ميزان اضطراب و فاكتورهاي مورد مطالعه
فهرست نمودار:
نمودار 1- مقايسه ميانگين نمرات اضطراب دانش آموزان دختر و پسر
نمودار 2- هيستوگرام مربوط به نمرات اضطراب پنهان در آزمودنيها
نمودار 3- هيستوگرام مربوط به نمرات اضطراب آشكار در آزمودنيها
نمودار 4- هيستوگرام مربوط به نمرات اضطراب كل در آزمودنيها
منابع ومأخذ:
1.فشار رواني ،اضطراب وراههاي مقابله با آن /تروورجي .پاول ،سيمون جي . انرايت ،ترجمه .عباس بخشي پور ودسري ،حسن صبوري مقدم .مشهد .شركت به نشر.1377.
2.اختلالات اضطرابي/هلن كنرلي ،ترجمه سيروس مبني.تهران .رشد.1382.
3.مسأله ترس واضطراب كودكان /دكتر علي قائمي .قم .انتشارات اميري .1376.
4.حكمت بي قراري پيامي براي عصر اضطراب /آلن واتسن .مترجم مرسده لساني .تهران .بهنام .1378.
5.روانشناسي مرضي تحولي :از كودكي تا بزرگسالي /پريرخ دادستان .تهران،سازمان مطالعه وتدوين كتب علوم انساني دانشگاهها (سمت).1383.
6.قرآن ،روانشناسي ،علوم تربيتي (مجموعه مقالات ).دانشگاه علوم پزشكي تبريز .زير نظر بنياد پژوهشهاي قرآني حوزه ودانشگاه ،موسسه انتشاراتي بنياد پژوهشهاي قرآني حوزه ودانشگاه .زمستان 1385.
فصلنامه تعليم وتربيت .سال نوزدهم .شماره 2.تابستان 1382.