نوع فایل: word
قابل ویرایش 140 صفحه
مقدمه:
در هر جامعه اي نيروي فعال و جوان بعنوان يكي از ذخاير و سرمايه هاي آن جامعه محسوب و مطرح مي باشد و در عمل نيز چرخه ی فعاليت هاي مختلف پيكره اجتماع بطور مستقيم و غيرمستقيم متكي به نيروهاي فوق است كه متاسفانه قشر وسيعي از جوانان و نوجوانان ما اكنون گرفتار سيگار شده اند كه آنان را در كام خويش فرو مي برد و توان حركت و فكر را از آنان مي گيرد و هستي را از آن ها ساقط ميكند .
۱ - بالاترين رقم سنی معتادان در ايران را افراد ۲۷ - ۲۱ساله تشكيل می دهند.
۲ - افرادی كه به انواع سيگار اعتياد پيدا كرده اند، اغلب اولين تجربه شان را به صورت تفريحی و در دوران نوجوانی با کشیدن سیگار شروع كرده اند.
۳ - تشخيص رفتارهای آشكار دوره نوجوانی از رفتارهای ناشی از مصرف سيگار دشوار است.
۴ - نوجوانانی كه از بودن در خانواده یشان احساس رضايت داشته اند و روابط صميمی بين اعضای خانواده وجود داشته-است، كمتر به دنبال سيگار، الكل و انواع مخدرها بوده اند.
يكی از مشكلات عمده ای كه نسل جوان جامعه با آن رو به روست، خطر گرايش به مصرف سیگار است. از آن جا كه مصرف اين گونه مواد (انواع سيگارها، قرص ها، مخدرها و...) در بين جوانان و نوجوانان رو به افزايش است، وظيفه والدين، مربيان و ساير نهادهای اجتماعی و آموزشی برای آگاه ساختن قشر جوان از عواقب مصرف سيگار به مراتب سنگين تر از قبل می شود. با توجه به اين موضوع، والدين و مربيان بايد سعی كنند با استفاده از روش ها و آموزش های لازم، بچه ها را از همان دوران كودكی و پيش نوجوانی با آثار زيان بار مصرف سيگار و اثرات و پيامدهای ناشی از آن بر جسم و روان شان مطلع سازند.
به رغم نکوهش و مذمت در مضرات سيگار و هشدار محققان، پزشکان و کارشناسان بهداشتي و فعاليت رسانه‌ها در مورد اين بلاي خانمانسوز و قاتل خاموش، باز هم به وفور مشاهده مي‌کنيم که افراد بسياري در جامعه همچنان به کشيدن سيگار و دود کردن وجود خود مشغول هستند و هيچ توجهي به اين هشدارها و علايم خطر ندارند و افراد ديگر را به اين ورطه و منجلاب مي‌کشند.
آيا مي‌دانند که چرا سيگار مي‌کشند و چه چيزي از کشيدن سيگار نصيب آن ها مي‌شود يا چه خسارات جبران‌ناپذيري به روح و جسم و اگر صاحب خانواده هستند به خانواده بيگناه آن ها وارد مي‌شود و جداي از اين چه ضربه‌اي به افراد جامعهبه خصوص نوجوانان، جوانان و قشر دانشجو که در حالت هشدار قرار دارد وارد مي‌شود؟!
بايد بدانيم که اگر راهکارهاي پيشگيرانه و موثر در شيوع مصرف سيگار و سيگار در ميان نوجوانان و جوانان در نظر گرفته نشود، همواره بايد نگران عواقب به مراتب بدتري از اين بلاي خانمانسوز در ميان نسل فرداي جامعه باشيم!
افرادي كه نگرش ها و باورهاي مثبت و يا خنثي به سيگار دارند، احتمال مصرف و اعتيادشان بيش از كساني است كه نگرش هاي منفي دارند. اين نگرش هاي مثبت معمولاً عبارتند از: كسب بزرگي و تشخص، رفع دردهاي جسمي و خستگي، كسب آرامش رواني، توانايي مصرف مواد بدون ابتلا به اعتياد.
از آنجا كه محیط آموزشی بعد از خانواده، مهم ترين نهاد آموزشي و تربيتي است، مي تواند از راه هاي زير زمينه ساز مصرف سيگار در نوجوانان باشد:
بي توجهي به مصرف سيگار وفقدان محدوديت يا مقررات جدي منع مصرف در محیطآموزشی، استرس هاي شديد تحصيلي و محيطي، فقدان حمايت اساتید و مسئولان از نيازهاي عاطفي و رواني به خصوص به هنگام بروز مشكلات و طرد شدن از طرف آنان. تحقيقات نشان می دهند، افرادی كه به انواع سيگار اعتياد پيدا كرده اند، اغلب اولين تجربه شان را به صورت تفريحی و با کشیدن سيگار و در دوران نوجوانی كسب كرده بودند و به تدريج اعتياد آنان، از حالت تفريح خارج شده و با تكرار و زياد شدن ميزان مصرف، معتاد شده اند. گروهی ديگر از جوانان و نوجوانانی كه شروع به مصرف سيگار می كنند، اظهار می دارند كه برای فرار از مشكلات و مسائل زندگی روزمره و داشتن احساسی بهتر از احساس فعلی شان دست به اين كار زده اند.
فهرست مطالب:
فصل اول
فصل اول: کلیات
1-1 . مقدمه:
1-2 . بیان مسأله
1-3.اهميت و ضرورت تحقيق
1-4 . هدف پژوهش
1-5 . فرضیه ها یا سئوالات
1-6 . تعریف اصطلاحات، مفاهیم کلیدی و متغیر ها
1-6 -1. تعاریف نظری:
1-6 -1-1. تعاريف اعتياد
وابستگي به مواد(Substance dependence)
1-6 -1-2. پیشگیری چيست؟
روشهاي پيشگيري اوليه
1-6 -1-3. بهداشت رواني
1-6 -2. تعاریف عملیاتی
فصل دوم
2-1. موضع گیری های نظری و يافته هاي پژوهشي در خصوص اعتیاد به سیگار و سيگار
2-1-1. ديدگاه هاي مربوط به سوء مصرف مواد
1. ديدگاه زيست شناختي و پزشکي
2. ديدگاه اجتماعي
3. ديدگاه روان تحليلي
4. ديدگاه هاي يادگيري و شناختي- رفتاري
عوامل مخاطره آميز
عوامل مخاطره آميز فردي
دوره نوجواني و جوانی
ژنتيك
صفات شخصيتي
اختلال هاي رواني
نگرش مثبت به مواد
موقعيتهاي مخاطره آميز فردي
تاثير مواد بر فرد
عوامل مخاطره آميز بين فردي و محيطي
عوامل مربوط به خانواده
عوامل خانوادگي
نابرابري هاي اقتصادي و اجتماعي
بيكاري
عوامل مربوط به دوستان
روشهاي مقابله با فشار همسالان
واكسيناسيون ذهني
آموزش قاطعيت
آموزش مهارت‌هاي زندگي و اطلاع رساني
عوامل مربوط به محیط آموزشی
عوامل مربوط به محل سكونت
مصرف مواد به عنوان هنجار اجتماعي
كمبود امكانات فرهنگي، ورزشي، تفريحي
عدم دسترسي به سيستمهاي خدماتي، حمايتي، مشاوره اي و درماني
2-1-1. سیگار
2-1-1-1. مقدمه
2-1-1-2. تعریف
2-1-1-3. اپيدميولوژي
2-1-1-4. سبب شناسي
اثرات نيكوتين بر بدن
2-1-1-5 . درمان و ترک سیگار
تصميم جدي براي ترك
از درمان صحيح استفاده كنيد
مقاوم باشيد
به خودتان پاداش دهيد
از سيگار متنفر شويد
برنامه غذايي منظمي داشته باشيد
مراحل را آهسته طي كنيد
رهايي از مصرف سيگار
خانواده درماني
نيكوتين درماني
3-1-1. اعتیاد
انواع مواد و شيو ه هاي مصرف
مواد افيوني كدامند؟
عوارض مصرف طولاني مواد افيوني
علايم ترك مواد افيوني
توتون
ترياك
روشهاي مصرف
هروئين:
علائم ترك
چگونه كمك كنيم
كدئين
مرفين
حشيش
نام هاي رايج
روش مصرف
1ـ تدخين
2ـ خوردن
ساير اطلاعات
ماري جوانا
كوكائين
مواد توهم‌زا
ال.اس.دي (LSD ليسرژيك اسيد دي اتيل آميد)
فن سيكليدين (P.C.P):
داروهايي كه مصرف پزشكي دارند
آمفتامين‌ها
قرص‌هاي دي فنوكسيلات
اكستاسي
نحوه اثر در مغز
عوارض ناشي از مصرف اكستاسي
اثرات MDMA
الكل
عوارض مصرف طولاني الكل
استروئيدها
مواد استنشاقي
آشنايي با ابزار مصرف مواد
عوامل خطر ساز و محافظت كننده در سوء مصرف و وابستگي به مواد
عوامل موثر بر اعتياد
طبقه اجتماعي – فرهنگي
استراتژي‌هاي پيشگيري از اعتياد
مراحل درمان
معتاد
غير معتاد(سالم)
بهداشت روانی چیست؟
اضطراب
اضطراب هستي
فصل سوم
روش انجام پژوهش
پیشینه ی پژوهش
پژوهشهای انجام شده در ایران
پژوهشهای انجام شده در خارج
هدفهای پژوهش
جامعه ی آماری و حجم نمونه
روش تحقيق
روش جمع آوری اطلاعات
ابزار تحقیق
تجزیه و تحلیل داده ها
منابع و مآخذ
منابع ومأخذ:
1.شبکه ی جهانی وب
2.برات‌وند، محمود،(1378). كودكان خياباني، مطرودين اجتماع، شوراي تحقيقات زندان‌هاي خوزستان
3.تقوي، نعمت ا. . .،( 1377).بررسي عوامل جامعه شناختي اعتياد، سمينار اعتياد در تبريز
4.زرگر، يداله،(1378). بررسي وضعيت معتادين خودمعرف اهواز، ستاد مبارزه با سيگار رياست جمهوري
5.زرگر، يداله،(1378). طرح همياران جوان، ستاد مبارزه با سيگار
6.سراج، ناصر،(1375). بررسي الگوي رفتاري معتادين، پايان نامة دكتري
7.عدالتي، غلامحسين،(1377). نقش همسالان در گرايش به اعتياد، سمينار اعتياد جوانان – تبريز
8.فرجاد، محمدحسين و همكاران،(1374). اعتياد، راهنماي كاربردي، انتشاراتبدر
9.فرخاك، داريوش،(1378). خلاصة طرح ارزيابي ميزان سوءمصرف موادUNDCP وبهزيستي، ناگفته‌‌ها، شمارة 1، آبانماه
10.قنبر ، افسانه،(1374). رشد نامتناسب جمعيت، فصلنامة پژوهش ، شمارة 13
11.كرباسي ، منيژه، (1377). خانواده و اعتياد، سمينار اعتياد جوانان - تبريز
12.لياقت ، غلامعلي، (1374). سيگار و خانواده، بهداشت جهاني شمارة 3
13.مجموعه مقالات علمي و كاربردي، (1378). ادارة كل زندان‌هاي خوزستان
14.مهريار ، امير هوشنگ و جزايري ، مجتبي، (1377). اعتياد ، پيشگيري و درمان، روان پويا
15.سيف، علي‌اكبر، (1381). نظريه‌هاي ياد گيري، انتشارات ارس باران
16.فرجاد، محمدحسين، فرجاد، هُما، وجدي، زهره،(74).شناخت علل وعوارض ودرمان اعتياد، انتشارات : وجد.
17.جزوه راهنماي پيشگيري و درمان اعتياد،گروه مؤلفين ،1376،سازمان بهزيستي كشور معاونت امور فرهنگي وپيشگيري.
18.مورسل، البرت، ميرز،(؟).حافظه، ترجمه هوشيار رزم ازما
19.مجله اطلاعات علمي شماره 47
20.لوريا، السكاندر رومايويچ، (1372). ذهن يك يادسپار–ترجمه دكتر حبيب الله قاسم زاده
21.آقازاده، حسين،(1378). (بررسي حافظه كوتاه مدت در افراد سيگاري و غير سيگاري)پايانامه كارشناسي
22.عباسپور تميجاني، زهرا، (1 آبان 1385). سوء مصرف مواد توهم زا، روزنامه شرق
23.اعلمي،مهدي. تاتاري، داوود. (1380)، بررسي منبع کنترل در افراد معتاد به سيگار و غير معتاد، پايان نامه کارشناسي،دانشکده ي علوم تربيتي و روانشناسي دانشگاه فردوسي
24.مشفقي، ليلا. گلوي، منصوره. (1385)، بررسي و مقايسه ي اضطراب هستي (معناي زندگي) در مردان معتاد و غير معتاد، پايان نامه کارشناسي، دانشکده علوم تربيتي و روانشناسي دانشگاه فردوسي
25.ستوده، هدايت ا... . (1380)، آسيب شناسي اجتماعي و جامعه شناسي انحرافات، ناشر آواي نور ، تهران.
26.معاني، ايرج. (1370)، اضطراب، ناشر چابخش، تهران.
27.لوگال، آندره. (1371- 1372)، نگراني و اضطراب، ناشر آستان قدس رضوي مؤسسه ي فرهنگي راه بين.
28.کوپر، کري. (1370)، زندگاني با اضطراب، ناشر ياد آوران
29.دادستان، پريرخ. (1376)، روانشناسي مرضي( از کودکي تا بزرگسالي)، سازمان مطالعه و تدوين کتب علوم انساني (سمت).
30.آقا بخشي، حبيب. (1378)، اعتياد و آسيب شناسي خانواده(رويکرد مددکاري)، ناشر دانشگاه علوم بهزيستي.
31.سجاديه، محمد علي، و همکاران. (1365)، شناخت و پيشگيري و درمان اعتياد، ناشر تشر تايماز تهران.
32.شوراي آموزش زندان هاي کشور. (؟؟ 13)، مجموعه ي مقالات و همايش جوان و اعتياد.
33.گيلدر، ام.، گات، د.، مايو، آ.، و کوون، او. (1376). درسنامه ي روانپزشکي آکسفورد (نصرت ا... پورافکاري، مترجم)، تبريز: معاونت پژوهشي دانشگاه علوم پزشکي تبريز.
34.سموعي، راحله.،ابراهيمي، امرا... .، موسوي، غفور.، حسن زاده، اکبر.، و رفيعي، سعيد(1379). الگوي مقابله با استرس در معتادين خود معرف: مرکز اعتياد اصفهان. فصلنامه ي انديشه و رفتار. 22،23،63،69.
35.کاپلان، اچ.، و گرب، ج. (1375). خلاصه ي روانپزشکي: علوم رفتاري، و روانپزشکي باليني. (نصرت ا... پورافکاري، مترجم). تهران:شهراب
منابع انگليسي
1.Dejong W.Rosati,M.&Zweig K. (1998)Emvironmental Management .http://www.edc.org /be
2.Aastin, B (1997). A College case study A. supplement, to understanding Evalauation: The way tobrttery prevention program.
3.http:/www.eds.org/hect/
4.Carothers, R.Letal.(1997).BeVocal, be visionary.A publication of the HigherEducationCenter,VS.DepartmentofEducation.
5.Rvain, B. E., Dejong w. (1998). Marking the link Facully and prevention. Apubliction.
6.Dejong w.(1997). Setting and improving policies for reducing A publication.
7.Jahannessen, K., etal. (1999). A Campus case study in implementing social norms and A publication.
8.Finn, P. (1997). Preventing Alcohol Retalted problems on campus substance.free.A publication
9.Dejong, W. &wechsheler, H. (1997). Methods for Assessing student use alcohol and other deugs.A publication
10.Ryon, B. (1998) .Alcohol and other drug prevention challenges at community college.Apublication
11.Muraskin, L.D. (1993). Understanding valuation the way to better prenention program.A publication.
12.Aronson, Eliot, (1991). Age of propaganda, Pergamon
13.www.salamat.ir
14.http://www.salamatiran.com/salamatiran/index2.asp?t=1&d=7
15.http://asp.irteb.com/news/completenews.aspx?id=6163
16.http://www.jamejamonline.ir/shownews2.asp?n=117812&t=hlt
17.http://www.iranhealers.com/modules.php?name=News&file=article&sid=968&mode=&order=0&thold=0
18.http://asp.irteb.com/news/completenews.aspx?id=6134
19.Cooper, L.M R., Russell, M., George, H.W. (1988). Coping expentancies and alcohol abuse: A Test of social learning formulation. Journal of abnormal psychology, 97,218-230.
20.Morgenstern, J., Labovie, E., Mccrady, S.B., Kahler, W.C., and freg, M.R. (1997). Affiliation with alcoholics anonymous after treatment: A study of its therapeutic effects and mechanism of action. Journal of consulting and clinical psychology, 65,768-777.
21.Velman, R. (1991). Alcohol and drug problems. In W-Dryden and R.Rentoul. (Eds).Adult clinical problems: A cognitive- behavioural approach (138-170). London: Routledge.
22.El-Guebaly, N., Staley, D., and Koensgen, S. (`1992). Adult children of alcohols in treatment programs for anxiety doserders and substance abuse. Canadian Journal of psychology, 37,544-548.
23.Bandura, A. (1997). Self- efficacy: the exercise of self-control. NewYork: W.H.Freeman and Company.
Dwison, C.G., and Neale, M.J. (2001). Abnormal psychology. NewYork; Jhon Wiley & sons