نوع فایل: word
قابل ویرایش 37 صفحه
چکیده:
هدف اين تحقيق بررسي تأثير آموزش حل مسئله بر ميزان حرمت خود نوجوانان داراي مشكلات رفتاري ارتباطي سنين 12 تا 13 ساله (مقطع راهنمايي تحصيلي) بوده است. ابزار مورد استفاده در اين تحقيق آزمون حرمت خود كوپر اسميت و پرسشنامه مشكلات رفتاري راتر بوده است. از بين 68 دانش آموز 48 نفر كه نمرات آنها در پرسشنامه راتر 9 و بالاتر از 9 و در پرسشنامه حرمت خود پايين تر از حد ميانگين بود به طور تصادفي انتخاب گرديد و به گروههاي آزمايش و كنترل تقسيم شد. گروه آزمايش به مدت 7 هفته (هر هفته يك جلسه 90 دقيقه اي) تحت تأثير متغير مستقل قرار گرفتند، در حاليكه گروه كنترل هيچگونه آموزشي دريافت نكردند. بعد از آن، پس آزمون انجام گرفت و داده ها با استفاده از تحليل كوواريانس مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفت. يافته هاي تحقيق نشان داد كه بين ميانگين هاي حرمت خود كلي دو گروه آزمايش و كنترل در پس آزمون تفاوت معني داري وجود دارد (P = 0). بدين گونه كه ميانگين نمرات حرمت خود كلي گروه آزمايش نسبت به گروه كنترل بيشتر بود همچنين مقايسة بين ميانگين هاي حرمت خود كلي دو گروه پسر و دختر در پس آزمون تفاوت معني داري را نشان نداد. تأثير متقابل جنسيت و آموزش حرمت خود در اين تحقيق معني‌دار نبود.
مقدمه:
در خلال نيم قرن گذشته حرمت خود به عنوان يكي از سازه هاي اصلي شخصيت همواره مورد توجه روان شناسان بوده است. روزنبرگ (1979) بر اين عقيده بود كه حرمت خود به معناي يك سازه كلي، ارزشيابي فرد از خود را به منزله موجود انساني شايسته و با ارزش نشان مي دهد. برخي از محققان (تفردي و ساوان، 2001) ابعاد اصلي تشكيل دهنده حرمت خود را در چهارچوب دو مولفه احترام و تمايل يا علاقه‌مندي6 قابل تمايز مي دانند. اين مولفان نشان داده‌اند كه حرمت خود كلي در دو سطح صلاحيت خود و علاقه به خود9 قابل جداسازي است. صلاحيت خود نوعي تجربه شخصي ارزشمند است كه در آن فرد خود را عامل عمل احساس مي كند. بنابراين، سطح صلاحيت خود مي تواند داراي جهت گيري مثبت يا منفي باشد. علاقه به خود، به عنوان بعد ديگر حرمت خود نيز شرايط و عوامل تجربه مفيدي را براي فرد به عنوان يك موجود اجتماعي فراهم مي آورد (نقل از نورالله محمدي، 1384).
بدون ترديد يكي از دلايل اصلي توجه پژوهشگران به مفهوم حرمت خود، اثر بالقوه آن بر سلامت است. پژوهش هايي كه به مطالعه اثرات حرمت خود اختصاص يافته اند آشكار ساخته اند كه «حرمت خود آسيب ديده» تحمل شرايط دشواري كه افراد در زندگي روزمره خواه ناخواه با آن مواجه مي شوند را غيرممكن مي سازد و پيامدهاي رواني و جسماني زيان آوري را براي آنها به بار مي آورد (تيلور و اسپينوال، 1996) اين شواهد نشان مي دهند كه گستره وسيع پيامدهاي فردي مواردي چون اضطراب و افسردگي (نقل از كاپلان، 1996)، اختلال هاي جسماني و رواني (اوگدن، 1998). مشكلات رفتاري و ارتباطي (سليمي، 1376) و پاسخ هاي نامطلوب و انحراف آميز مانند استفاده از مواد مخدر، خرابكاري، تحريف واقعيت (به نقل از كاپلان، 1996) را در بر مي‌گيرد. بي‌ترديد چنين پيامدهايي ميزان آسيب پذيري فرد را به طور فزاينده اي افزايش مي دهد كه اين نيز به نوبه خود براي نظام هاي بين فردي و اجتماعي عواقبي چون جدا افتادن فرد از ايفاي نقش بهنجار را به دنبال دارد (كاپلان 1996، نقل از طاووسي، 1380).
فهرست مطالب:
چكيده
بيان مسأله
نمونه پژوهشي و شيوه نمونه گيري
ابزار اندازه گيري
الف) پرسشنامه حرمت خود كوپراسميت
ب) مقياس راتر (1967):
يافته ها:
فرضيه اول
فرضيه دوم
فرضية سوم
فرضيه چهارم
فرضيه پنجم
فرضيه ششم
فرضيه هفتم
بحث، نتيجه گيري و تفسير
منابع
فهرست جداول
جدول1- جلسات آموزش راهبردهاي حل‌مساله به آزمودني‌هاي گروه‌آزمايش اقتباس از نزو (1986، نقل از كسيدي و لانگ،1996) و اسپيواك و شوره (1974،نقل از صدرالسادات و اسفندآباد 1380)
جدول 2 : نتايج تحليل كواريانس تاثير آموزش حل مساله بر حرمت خود نوجوانان داراي مشكلات رفتاري ارتباطي
جدول 3 : ميانگين نمرات باقيمانده حرمت خود كلي دو گروه آزمايش و كنترل
جدول 4: تحليل كواريانس تأثير آموزش حل مسأله بر نمرات حرمت خود تحصيلي دو گروه آزمايش و كنترل
جدول 5 : ميانگين نمرات باقيمانده حرمت خود تحصيلي دو گروه آزمايش و كنترل
جدول 6 : تحليل كواريانس تاثير آموزش حل مساله بر نمرات حرمت خود اجتماعي دو گروه آزمايش كنترل
جدول 7 : ميانگين نمرات باقيمانده حرمت خود اجتماعي دو گروه آزمايش و كنترل
جدول 8 : تحليل كواريانس تاثير آموزش حل مساله بر نمرات حرمت خود والديني دو گروه آزمايش و كنترل
جدول 9 : ميانگين نمرات باقيمانده حرمت خود والديني دو گروه آزمايش و كنترل
منابع ومأخذ:
دادستان، پ، (1377). تنيدگي يا استرس، بيماري جديد تمدن، چاپ اول، تهران. انتشارات رشد.
سليمي، سيد حسن، (1376). بررسي حرمت خود در نوجوانان داراي مشكلات رفتاري، مجله روان شناسي، سال اول، شماره 2.
شريفي درآمدي، پرويز، آقا رشتي، معصومه (1384)، تاثير آموزش شيوه هاي مقابله اي در كاهش اضطراب والدين داراي كودكان اختلال رفتاري، فصلنامه خانواده پژوهي، دوره اول، شماره 2.
صدرالسادات، سيد جلال، اسفندآباد، حسن (1380) عزت نفس در افراد با نيازهاي ويژه، انتشارات دانشگاه علوم بهزيستي و توان بخشي و سازمان بهزيستي كشور.
طاووسي، محترم (1380)، بررسي رابطه بين حرمت خود و تنيدگي هاي زندگي روزمره، مجله علوم روان شناختي، شماره 2.
عبدالله نژاد، م (1378)، بررسي رابطه بين باورهاي غيرمنطقي و عزت نفس در بين دانشجويان رشته هاي هنر و معارف اسلامي دانشگاه آزاد اسلامي واحد مركز، پايان نامه كارشناسي ارشد روان شناسي عمومي، دانشگاه آزاد اسلامي واحد خوراسگان.
محمدي، فريده. صاحبي، علي (1380) بررسي سبك حل مساله در افراد افسرده و افراد عادي، مجله علوم روان شناختي، شماره 1.
محمدي، نورالله، (1384)، بررسي مقدماتي اعتبار و قابليت اعتماد مقياس حرمت خود روزنبرگ، فصلنامه روان شناسان ايراني، سال اول، شماره 4.