نوع فایل: word
قابل ویرایش 90 صفحه
مقدمه:
بطور کلی وسایل آموزشی به ابزارها و امکاناتی اطلاق می گردد که در جریان تدریس جهت تفهیم بهتر مطالب درسی و یادگیری موثر توسط معلم و دانش آموز بکار می روند . این وسایل آموزش را از حالت سخنرانی محض خارج می کنند و یادگیری را با بهره گیری از حواس مختلف آسان و ممکن می سازند. در این شرایط شاگردان قادرند اطلاعات رفتار و مهارتهای جدید را با درک کامل بدست آورند.
آنچه می شنوم فراموش می کنم آنچه می بینم به خاطر می آورم و آنچه انجام می دهم می آموزم.
سخن فوق حکایت از این دارد که یادگیری زمانی تحقق می یابد که دانش آموز خود مستقیما در جریان آموزش قرار گیرد و خود را در آموزش شریک و سهیم بداند وقتی دانش آموز سیمی را از یک طرف به باطری و از طرفی دیگر به لامپ وصل می کند و با زدن کلیدی لامپ روشن می شود احساس شعف زاید الوصفی به او دست می دهد . آنچنانکه گویی کشف مهمی انجام داده است . این آموزش در ذهن او بیشتر ماندگار خواهد بود. البته تاکید بر استفاده از این وسایل هیچ گاه به معنی نفی نقش معلم نیست. زیرا هیچ وسیله ای نمی تواند جایگاه اصلی و با ارزش معلم را پر کند اما وقتی معلم این وسایل را در آموزش بکار می برد کودکان را در فراگیری بهتر عمیق تر و سریع تر مطالب یاری می کند، مفاهیم درسی جذابیت بیشتری پیدا می کند و کلاس ساکن و خاموش تبدیل به کلاسی سیال و پر هیاهو می گردد.
بنابراین با استفاده از وسایل و امکانات آموزشی گفته ها و مطالب درسی برای دانش آموزان عینی تر و ملموس تر می شود حتی گاهی اتفاق می افتد که آنها در هنگام مشاهده و کار با وسایل نکاتی ریز و ظریف را کشف می کنند که برای همیشه در ذهنشان باقی می ماند پس هر اندازه که آنها از حواس خود بیشتر بهره بگیرند استعداد و خلاقیتشان بیشتر شکوفا می شود ذهنشان بیشتر فعال می شود و معلم نیز از کار خود نتیجه بهتری می گیرد در واقع معلم با بکارگیری این روش به سلامت روانی خود نیز کمک کرده است.
پس باید در عصر انفجار دانش از کوتاهترین و موثرترین راه به اهداف آموزشی مورد نظر خود برسیم و باید بدانیم که تحقق این امر جز با بکارگیری و بهره گیری صحیح و برنامه ریزی شده از وسایل و امکانات آموزشی مقدور نیست.
امروزه روش آموزشی به کلی دگرگون شده و معلمان به خوبی آگاهند که یادگیری امری درونی است و به جای زور و اجبار باید در دانش آموزان علاقه و انگیزه آموختن را بوجود آورد همچنین دریافته اند اگر مطالب درسی با استفاده از چند وسیله آموزشی ارائه شود و هر یک از آن وسایل مکمل و موید هم باشند میزان یادگیری افزایش می یابد. تجربه نشان می دهد که وسایل بسیار ساده آموزشی بویژه اگر توسط معلم ساخته شوند نتایج آموزشی بسیار درخشانی نسبت به وسایل پیچیده و فنی دارند البته یک وسیله هنگامی در ایجاد تجارب جدید آموزشی و تجسم مفاهیم درسی مفید است که :
- نقطه نظرها و مقاصد آموزشی معلم را تامین کند.
- به خوبی کار کند و جوابگوی نیازهای آموزشی دانش آموزان باشد.
- در زمان مورد نیاز در اختیار معلم و دانش آموزان قرار گیرد.
تقسیم بندی رسانه های آموزشی:
مواد و وسایل آموزشی از دیدگاه متخصصان مختلف و با توجه به معیارهای خاصی به گونه های متفاوت مورد تقسیم بندی قرار گرفته است آقای دکتر محمد احدیان در کتاب خود 6 دسته تقسیم بندی را مد نظر قرار داده اند که دسته آخری را از بقیه جدیدتر و کامل تر می دانند:
1- برقی و غیر برقی
2- ارزان قیمت و گران قیمت : کسانی که از این تقسیم بندی استفاده می کنند رسانه هایی نظیر چارت ،پوستر،نقشه ،کره ،تلق شفاف اسلاید و نظایر اینها را در دسته ارزان قیمت و تجهیزاتی نظیر پروژکتورهای فیلم ،اسلاید و فیلم استریپ ،اورهد و غیره را در دسته گران قیمت قرار می دهند.
3- نرم افزار و سخت افزار: طرفداران استفاده از این تقسیم بندی رسانه هایی نظیر فیلم ،اسلاید ،چارت ،پوستر ،نمودار ،تلق شفاف ،مدل ،ماکت ،برش و نظایر اینها را در دسته نرم افزار و تجهیزاتی نظیر پروژکتورهای فیلم متحرک ،اوپک ،اورهد و نظایر اینها را در دسته سخت افزار قرار می دهند.
4- چاپی و غیر چاپی : عده ای رسانه هایی نظیر کتاب ،جزوه ،مجله ،منابع برنامه ای شده چاپی و نظایر اینها را در گروه چاپی و بقیه را در گروه غیر چاپی قرار می دهند.
5- ساده و پیچیده : اینان رسانه هایی نظیر کتاب ،مجله ،فیلم متحرک ،اسلاید ،تلق شفاف و نظایر اینها را در گروه ساده و تجهیزاتی نظیر پروژکتورهای فیلم متحرک ،اوپک و اورهد و دستگاه های ضبط شنیداری و دیداری و نظایر اینها را در گروه پیچیده قرار می دهند.
6- نورتاب و غیر نورتاب : در این تقسیم بندی مواد و وسایل نظیر فیلم متحرک ،اسلاید ،فیلم استریپ تلق شفاف و پروژکتورهای مربوط به آنها را در دسته نور تاب و بقیه در دسته غیر نورتاب قرار می گیرند.
در تقسیم بندی دیگر که در کتاب مقدمات تکنولوژی آموزشی تالیف سید هاشم نعمتی آمده و همچنین در کتاب تولید و کاربرد مواد آموزشی دوره کاردانی تربیت معلم آمده نوع دیگری از تقسیم بندی رسانه های آموزشی صورت گرفته که به نظر می رسد دقیق تر و کاملتر است :
الف ) رسانه های نوشتاری : کتاب ، روزنامه ،مجله ،میکرو فیلم ،میکروفیش ،مواد آموزشی برنامه ریزی شده جزء این رسانه می باشند.
ب ) رسانه های نمایشی : شامل تخته سیاه ، تابلوهای پارچه ای ،مغناطیسی ،اعلانات و تابلوهای الکتریکی است.
ج ) رسانه های دیداری : که خود شامل رسانه های دیداری ترسیمی و رسانه های دیداری غیر ترسیمی است . رسانه های دیداری ترسیمی که شامل نمودار ،طرح خطی ، چارت ،کارتون ، پوستر ،نقشه و کره و رسانه های دیداری غیر ترسیمی شامل تصویر ،اسلاید ، فیلم استریپ ، ورقه های شفاف و انواع فیلمهای متحرک می باشد.
د ) رسانه های شنیداری : که شامل نوار صوتی که به شکلهای مختلفی می تواند مورد استفاده قرار گیرد. صفحات گرام و برنامه های آموزشی رادیویی نیز جزء این نوع رسانه می باشد.
ه ) رسانه های سه بعدی : که شامل اشیا حقیقی و نمونه ها مدلها و ماکتها دایورها و میز شنی است.
و ) موقعیت های آموزشی : شامل گردش علمی ، تقلید از واقعیات و بازیها ،نمایش (نظیره سازی) و اماکن باستانی ،آزمایشها و دعوت از متخصصین و مسئولان به کلاس است.
ز ) مجموعه های چند رسانه ای : ترکیبی از رسانه هایی است که می توانند
در کنار یکدیگر بخش هایی از یک واحد یادیگری را تامین کنند. آموزش چند رسانه ای مسئولیت بزرگی را بر دوش معلمان قرار می دهد زیرا که معلم باید با تجزیه و تحلیل هدفهای آموزشی درس و بررسی منابع دیداری و شنیداری موجود و دانستن اینکه چگونه می توان یک سری از این رسانه ها را برای رسیدن به بالاترین کیفیت یادگیری در کنار هم قرار داد آموزش خود را در کلاس ارائه دهد. انتخاب رسانه ها در آموزش چند رسانه ای باید نه تنها با توجه به مناسب بودن هر یک از رسانه ها برای هدفهای درس باشد بلکه اینکه چطور این رسانه ها می توانند در کنار یکدیگر قرار گیرند تا بتوانند مطالب رابه بهترین وجهی بیان کنند و اینکه چگونه یک رسانه یادگیری حاصل از رسانه دیگر را تقویت می کند نیز باید در نظر گرفته شود.
فهرست مطالب:
فصل اول
1-1-مقدمه
2-1-تقسیم بندی رسانه های آموزشی
فصل دوم
تحققات تجربی درباره ی موضوع تحقیق
1-2- تحقیق بر روی دانش آموزان پایه پنجم منطقه 13 تهران
2-2-تحقیق در درس علوم در دبستان های منطقه 2 تهران
3-2- تحقیق بر روی مسئله از دیدگاه معلمین خوروبیابانک
4-2- تحقیق بر روی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی شهرستان کرمانشاه
5-2- تحقیق بر روی دانش آموزان دوره ابتدایی مناطق 2و10و17 تهران
6-2- تحقیق بر روی مدارس ابتدایی پسرانه ناحیه 4 کرج و دانشجویان ضمن خدمت
7-2- تحقیق بر روی ندارس ابتدایی پسرانه منطقه 17 تهران
8-2- تحقیق بر روی مسئله از دیدگاه معلمان منطقه اشتهارد
9-2- تحقیق بر روی دانش آموزان مدارس راهنمایی منطقه اشتهارد
10-2- تحقیق و بررسی مقایسه وضع موجود و مطلوب وسایل کمک آموزشی
11-2- تحقیق بر روی معلمان دبستانهای ناحیه یک زنجان
12-2- بررسی وضع موجود آزمایشگاهی مدارس راهنمایی ناحیه یک اسلام شهر
13-2- تحقیق در مقطع راهنمایی منطقه بوئین زهرا
14-2 تحقیق بر روی مدارس ابتدایی منطقه آبیک
15-2- تحقیق بر روی مدارس راهنمایی ناحیه 3 کرج
فصل سوم
نتیجه گیری و منابع و ماخذ
1-3- جمع بندی و نتیجه گیری
2-3- موانع و مشکلات کاربرد مواد و وسائل آموزشی
3-3- منابع و ماخذ
منابع و مأخذ:
1- پایان نامه با موضوع بررسی میزان تاثیر مواد کمک آموزشی و حضور متصدیان بر پیشرفت تحصیلی محقق میتر میرزا آقایی سال 76-75
2- پایان نامه با موضوع بررسی تاثیر کاربرد رسانه های آموزشی بر پیشرفت یادگیری دانش آموزان محقق عفت بلوچی سال 76-75
3- پایان نامه با موضوع بررسی و ارزیابی میزان کارایی وسایل کمک آموزشی در رابطه با یادگیری دانش آموزان محقق محمد ایزدی سال 74
4- پایان نامه با موضوع بررسی رابطه میزان آگاهی معلمان و میزان استفاده از وسایل کمک آموزشی محقق : حسنعلی زرشکی قشلاقی سال 73-72
5- پایان نامه با موضوع بررسی تاثیر استفاده از وسایل کمک آموزشی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان محقق : زهرا دراج سال 77-76
6- پایان نامه با موضوع بررسی تاثیر مواد کمک آموزشی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان محقق : ملک محمدی سال 72
7- پایان نامه با موضوع بررسی تاثیر استفاده از مواد کمک آموزشی در پیشرفت تحصیلی و مقایسه نظر معلمان و دانش آموزان محقق: عبدالرسول عباسی کوپالی سال 73
8- پایان نامه با موضوع بررسی ضرورت و میزان کاربرد رسانه های آموزشی محقق حبیب الله حبیبی سال 76
9- پایان نامه با موضوع بررسی میزان استفاده معلمان راهنمایی از مواد و وسایل آموزشی محقق: یوسف یزدی سال 76
10- پایان نامه با موضوع بررسی مقایسه وضع موجود و مطلوب وسایل کمک آموزشی محقق بمانعلی طحانی پور تیر ماه 76
11- پایان نامه با موضوع بررسی علل عدم استفاده معلمان از وسائل آموزشی محقق عبادالله غفاری سال 77
12- پایان نامه با موضوع بررسی وضع موجود آزمایشگاهی مدارس محقق گیتی زمردی سال 75-76
13- پایان نامه با موضوع بررسی وضع موجود و مطلوب کاربرد مواد و وسایل کمک آموزشی محقق : عباسعلی قنبر لو