مبانی نظری سازگاری اجتماعی دختران دبیرستانی

این نوشتار مبانی نظری و پیشینه تحقیق سازگاری اجتماعی دختران دبیرستانی را در پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می دهد. 

سازگاری اجتماعی انعکاسی از تعادل فرد با دیگران ، رضایت از نقش های خود و نحوه عملکرد در نقش هاست که به احتمال زیاد تحت تأثیر فرهنگ و انتظارات خانواده قرار دارد و معمولاً در اصطلاحات نقش اجتماعی، عملکرد نقش، درگیر شدن با دیگران و رضایت با نقش های متفاوت مفهوم سازی شده است (رخ فرد، 1387 به نقل از صلیبی و احمدي،1392).

گاه واژه های اجتماعی شدن، جامعه پذیری، شایستگی اجتماعی و رفتار جامعه پسند، مترادف با سازگاری اجتماعی است. اجتماعی شدن فرایندی است که فرد از طریق آن قالبها، ارزش ها و رفتارهای مورد نظر فرهنگ و جامعه خود را می آموزد (ماسن1 و همکاران ،1384).از نکات مشترک در همه تحقیقات و نظریه های روانی- اجتماعی این فرضیه است که نوجوانان ناسازگار متعلق به خانواده هایی هستند که الگوی رفتار غلط، نظام ارزشی نادرست و ناهمگن و عملکردهای مناسب از ویژگی های آنها است، تنش ها و فشارهای درونی این خانواده خود محیط اجتماعی نامطلوبی را ایجاد می کنند که ارضای نیازهای نوجوانان را در جمع خانوادگی دشوار می سازند و آنان را بر می انگیزد تا برای ارضای نیازهای خود مکان ها و موقعیت های دیگر را جست و جو کنند (نوابی نژاد، احمدی و اعتمادی، 1380).

سازگاری آموزشی
بعد از خانواده محیط آموزشی در رفتار، کردار و دگرگونی عواطف نوجوانان نقش به سزایی ایفا می کند. حس همکاری، آداب معاشرت، رعایت نظم و ترتیب، از خود گذشتگی، احترام به حقوق دیگران و حل مسائل و مشکلات که اصول و پایه های زندگی بر آنها بنا شده است را نوجوانان می توانند در مدرسه بیاموزند. از جمله مسائل و مشکلاتی که نوجوانان در دوره دبیرستان  با آن مواجه هستند. تطبیق آنها با محیط دبیرستان، قوانین و دروس و معلمین می باشد. میزان جمعیت کلاس و یا مدرسه، وضع اقتصادی_اجتماعی خانواده، مدیران و معلمان کم توجه، دوستان ناباب، قوانین و ضوابط خشک، اتخاذ تصمیم در مورد ادامه تحصیل و یا اشتغال  به کار بعد از دبیرستان، هر یک می تواند در رفتار و کردار نوجوانان مؤثر باشند و مشکلاتی را ایجاد کند (افشار نیاکان، 1381).

بهترین محرک پیشرفت در کار، موفقیت است هر چه کودک بیش تر موفق شود کار بهتر خواهد شد. بنابراین برنامه مدارس باید به گونه ای باشد که هر کودکی بتواند مقداری موفقیت کسب کند. شکست همیشه نامطلوب است و عدم موفقیت پی در پی، معمولاً منجر به رفتار غیر عادی خواهد شد. موفقیت تجربه مثبت و مفیدی است و موفقیت مداوم باعث ایجاد تعادل شخصیت  و احساس اعتماد به نفس می شود. علل ناسازگاری در کلاس درس تقریباً واضح است هر کودکی میل به موفقیت دارد ولی اگر وظایفی که به او محول شده است خارج از حد و استعداد و علاقه اش باشد احساس ناکامی و بی حوصلگی خواهد کرد. این احساس محدودیت، آزار دهنده است و او باید به هر طریق آن را جبران کند. این عمل جبرانی ممکن است به صورت آزار رساندن به معلم، کتاب و صندلی و اذیت کردن همکلاسان جلوه کند (شاملو، 1380).

فهرست مطالب

تعریف نظری سازگاری اجتماعی

تعریف عملیاتی سازگاری اجتماعی

فصل دوم چارچوب نظری و پیشینه پژوهش سازگاری اجتماعی دختران دبیرستانی

2-1 مبانی نظری    7
2-1-1 نوجوانی    7
2-1-2 سن بلوغ(نوجوانی)    9
2-1-3 دیدگاه زیستی-روانی و اجتماعی در تبیین تغییرات نوجوانی    9
2-1-4 دلائل اهمیت دوره نوجوانی    11
2-1-6 مشکلات مهمی که نوجوانان در این دوران درگیر آن میشوند    14
2-1-6-1 تحولّات نوجوان، پاسخدهي خانواده و پيامدهاي آن    14
2-1-6-2 شکاف نسل    16
2-1-6-3 بلوغ جنسی    17
2-1-6-4 استقلال طلبی    17
2-1-6-5 مخالفت    18
2-2  عوامل مؤثر در بروز اختلالات رفتاری در دوران نوجوانی    19
2-3 مفهوم سازگاری    22
2-3-1-مبانی نظری سازگاری    23
2-3-1-1 دیدگاه روان پویایی    24
2-3-1- 2دیدگاه یادگیری اجتماعی    28
2-3-1-3دیدگاه رفتارگرایی    29
2-3-1-4  دیدگاه عقلانی – هیجانی- رفتاری REBC))    30
2-3-1-5 دیدگاه واقعیت درمانیگلاسر    32
2-3-1-7 دیدگاه معنا درمانی فرانکل و مفهوم سازگاری در این دیدگاه:    34
2-4 انواع سازگاری    34
2-4-1 سازگاری عاطفی    34
2-4-2 سازگاری اجتماعی    37
2-4-3  ویژگی های شخص سازگار    41
6- انعطاف پذیری در رفتار: 
2-4-4  فرآیند سازگاری    42
2-4-5 عوامل موثر بر فرآیند سازگاری    43
2-5  مهارتهای ارتباطی    47
2-5-1 مهارت گوش كردن    47
2-5-2 مهارت ابراز وجود    48
2-5-3 ویژگیهای افراد دارای مهارت ابزار وجود    49
2-6 پیشینه پژوهش در خصوص مهارت های ارتباطی و سازگاری    52
منابع    58

يشينه تحقيقاتي 
پيشينه داخلی
پيشينه خارجی 

منابع و مآخذ
منابع فارسی    
منابع انگلیسی