مبانی نظری سلامت روانشناختی

این نوشتار مبانی نظری و پیشینه تحقیق سلامت روانشناختی می باشد. در بخش اول چارچوب و مبانی نظری سلامت روانشناختی تشریح می شود و در بخش دوم پیشینه نظری تحقیق سلامت روانشناختی در پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می گیرد.

-5-2- سلامت روان

1-5-2-1-تعریف مفهومی سلامت روان

سازمان بهداشت جهانی (1974) سلامت را حالت بهزیستی كامل جسمانی، اجتماعی و روانی و نه فقط فقدان بیماری یا ناتوانی می‌داند (تیلور ، 1999).
سلامت  روان بیانگر ابعاد خاصی از وجود انسان مثل ذهن، هوش، حالت و تفک
 می باشد، از طرف دیگر سلامت روان روی سلامت فیزیکی هم تأثیر دارد (تیلور، 1999).

1-5-2-2-تعریف عملیاتی سلامت روان

نمره ای که با استفاده از پرسش نامه 28 سؤالی GHQ، شامل 4 عامل علائم جسمانی، اضطراب، کارکرد اجتماعی و افسردگی، بدست می آید (تیلور 1999).

1-5-2-3-تعریف عملیاتی مولفه های سلامت روان

علائم جسمانی: این علائم با نشانه هایی مانند ضعف جسمانی، احساس بیماری، سردرد و احساس نیاز به داروهای تقویتی طی دو هفته گذشته مشخص می شوند.
اضطراب و بیخوابی: اضطراب و بیخوابی با نشانه هایی مانند نگرانی، تحت فشار بودن،بد خلقی،بیدار شدن وسط شب و احساس عدم توانایی در انجام امور روزمره طی دو هفته گذشته مشخص می شوند.
نارسایی در عملکرد اجتماعی: نارسایی در عملکرد اجتماعی با نشانه هایی مانند عدم توانایی در سرگرم کردن خود، صرف وقت بیشتر برای انجام کارها، عدم رضایت از انجام وظایف و احساس مفید نبودن طی دو هفته گذشته مشخص می شود.
افسردگی: افسردگی با نشانه هایی مانند بی لذتی، بی ارزشی، ناامیدی،اقدام در پایان دادن به زندگی و خودکشی مشخص می شود.

سلامت روانشناختی یك مفهوم واحد نیست بلكه مقوله گسترده‌ای از پدیده‌ها است. سلامت روان‌شناختی شامل دو جزء شناختی و عاطفی است كه رضامندی از زندگی جزء شناختی آن و نشان دهنده یك ارزیابی شناختی از كیفیت زندگی براساس استانداردهای شخصی است، و شادی جزء عاطفی سلامت كه نشانگر پاسخهای هیجانی افراد و مربوط به غلبه عواطف مثبت بر عواطف منفی است (كوپر و دنو  1998).

سادوك و سادوک  (2005) در مورد بهنجاری روانی چهار دیدگاه مطرح می سازند:
1) به هنجاری به صورت سالم بودن یا فاقد آسیب شناسی روانی.
2) به هنجاری به صورت كمال مطلوب، تركیب هماهنگ و مطلوب اجزا گوناگون دستگاه روانی كه منجر به عملكرد ایده آل می گردد.
3) به هنجاری به صورت متوسط: در مطالعات هنجاری رفتار به كار گرفته می شود و متكی به اصل ریاضی منحنی زنگوله ای(توزیع نرمال) می باشد. در این روش حد وسط بهنجار شمرده می شود و قطبها انحرافی تلقی می گردند.
4) به هنجاری به صورت فرآیند: به جای تأكید بر مسائل مقطعی، بر تغییرات زمانی یا فرآیندها تأكید می شود.

سازمان بهداشت جهانی (2001) اینگونه نتیجه گیری می كند كه سلامت روان كه از مدتها پیش مورد غفلت واقع شده است نقشی حیاتی در سلامت كلی افراد، جوامع و كشورها دارد و باید در سراسر دنیا با نگاه جدیدی مد نظر قرار گیرد. از دیدگاه این سازمان، بیماری روانی به هیچ وجه یك عدم توفیق یا نارسایی فردی محسوب نمی شود؛ بلكه یك مشكل اجتماعی به حساب می‌آید. درحال حاضر یك نفر از هر چهار نفر در مرحله ای از زندگی خود دچار نوعی اختلال روانی می شود و افسردگی شدید هم اكنون علّت اصلی ناتوانی در سراسر دنیا محسوب می شود و رتبه چهارم را در میان ده علّت اصلی بار جهانی بیماریها به خود اختصاص داده است. امروزه بیماریهای روانی، بار اجتماعی و اقتصادی قابل توجهی به جوامع وارد می كنند. این سازمان، دولتها و نظام سلامت عمومی جوامع مختلف را به یك تلاش همگانی فرا می خواند تا سیر فزایندة ابتلا به اختلالات روانی را كاهش دهند.

فهرست مطالب
مبانی نظری و پیشینه تحقیق سلامت روان
مبانی نظری تحقیق سلامت روان
1-5-1-1-تعاریف مفهومی معنویت 6
1-5-1-2-تعریف عملیاتی معنویت 6
1-5-1-3- تعریف  عملیاتی مؤلفه های معنویت 6
1-5-2-سلامت روان  6
1-5-2-1-تعریف مفهومی سلامت روان  7
1-5-2-2-تعریف عملیاتی سلامت روان  7
1-5-2-3- تعریف  عملیاتی مؤلفه های سلامت-روان 7
1-5-3-امید 7
1-5-3-1-تعریف مفهومی امید 7
 1-5-3-2-تعریف عملیاتی امید  7
1-5-3-3- تعریف  عملیاتی مؤلفه های امید 7
2-2-سلامت روان  20
2-2-1-اهمیت سلامت روان  21
2-2-2-عوامل موثر بر سلامت روان  22
2-2-2-1-وراثت  22
2-2-2-2-شخصیت 23
2-2-2-3-شرایط زندگی و موقعیت های اجتماعی 26
2-2-2-4-درآمد  26
2-2-2-5-ازدواج  27
2-2-2-6-تحصیل 27
2-2-2-7-سلامت جسمانی  28
2-4-رابطه معنویت و امید واری  47
2-5- رابطه معنویت و سلامت روان  47
2-6-رابطه امید واری و سلامت روان  51

پیشینه تحقیق سلامت روان
منابع