مبانی نظری رویکردهای شخصیت

این نوشتار مبانی نظری و پیشینه تحقیق رویکردهای شخصیتی را در پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می دهد. 

ربر  (1995) در فرهنگ روانشناسي خود، شخصيت را چنان در برابر تعريف شدن مقاوم و از نظر کاربرد چنان گسترده ميداند، که عقيده دارد نمي توان يک عبارت ساده و منسجم درباره آن بيان کرد. ربر معتقد است که به جاي تکرار بيهوده گفتههاي بعضي از صاحب نظران در زمينه متعدد بودن تعريف شخصيت (مثلا آلپورت، در سال 1927 توانست تقريبا 50 تعريف مختلف از شخصيت را در کارهاي محققان ديگر نقل کند)، بهتر است آن را برحسب ديدگاه نظريههاي مختلف شخصيت مشخص کنيم (کريمي، 1382).

- آلفرد آدلر : 
از نخستين روانکاواني که از فرويد جدا شد و تفکر خاص خود را بوجود آورد، آدلر بود. آدلر، مکتب روانشناسي فردي  را بنيانگذاري کرد. او ابتدا به ضعفهاي بدني توجه داشت. اما به تدريج به احساس حقارت  و مکانيسمهاي دفاعي  براي پنهان کردن یا کاهش اين احساسات دردناک علاقه مند شد. به نظر آدلر چگونگي تلاش فرد براي کنار آمدن با احساساتي از اين نوع، بخشي از روش زندگي وي ميشود. يعني به صورت يک جنبه از کارکردهاي شخصيتي او در ميآيد (حق شناس، 1385). وي ابتدا از ميل به قدرت به عنوان نشانه اي از تلاشهاي ارگانيسم براي سازگار شدن با احساس درماندگي حاصل از تجارب کودکي سخن ميراند. اين اصرار تدريجا به تاکيد براي تلاش براي برتري تبديل ميشود. تلاش براي برتري در فرد سالم ميتواند به صورت حس اجتماعي و همکاري و همچنين به صورت جرات و رقابت بيان شود. علاقه اجتماعي از ابتدا در افراد وجود دارد.  همچنین به ترتيب تولد فرزندان توجه داشت که چگونه ميتواند بر رشد اجتماعي آنها  و شخصیتشان موثر باشد (رایکمن، 2008، ترجمه فیروزبخت، 1387).
 

فهرست مطالب

تعریف نظری ویژگی های شخصیتی

تعریف عملیاتی ویژگی های شخصیتی

فصل دوم چارچوب نظری و پیشینه پژوهش رویکردهای شخصیتی

2-1- رويکردهاي مختلف به مطالعه شخصيت:    14
2-1-1- رويکرد روانکاوي:    14
2-2- رويکرد نوروانکاوي:    15
2-2-1- آلفرد آدلر:    15
2-2-2 کارل یونگ:    16
2-3- رويکرد انسانگرايي:    17
2-3-1- آبراهام مزلو:    17
2-3-2-کارل راجرز:    18
2-4- رويکرد شناختي:    19

2-5- نظريه هاي عاملي شخصيت:    19
2-6-ديدگاه صفات:    21
2-7- مدلهاي مبتني بر تحليل عوامل    23
2-8- تاريخچه مدلهاي مبتني بر تحليل عوامل:    24
2-8-1- گوردن آلپورت:    24
2-8-2- آيزنک:    25
2-8-3- ريموند کتل :    25
2-8-4- گيلفورد    26
2-9- مدلهاي پنج عاملي شخصيت    27
2-10- الگوي نظري فرضي براي پنج عامل اصلي    28
2-11- عوامل تاثير گذار در پيدايش پنج عامل بزرگ    29
2-12- ابعاد و مولفه هاي تست شخصيتي پنج عاملي کاستا و مک گري    31
2-12-1- روان آزرده خويي (N)    32
2-12-2- مولفه هاي روان آزرده خويي(N)    33
2-12-3- مولفه هاي برونگرايي(E)    35
2-12-4- پذيرا بودن (O)    37
2-12-5- مولفه هاي پذيرا بودن (O)    38
2-12-6- مولفه هاي سازگاري(A)    39
2-12-7- مسئوليت پذيري(C)    41
2-12-8- مولفه هاي مسئوليت پذيري:    41
2-13- محدوديتهاي و نقاط قوت پنج عامل:    43

يشينه تحقيقاتي 
پيشينه داخلی
پيشينه خارجی 

منابع و مآخذ
منابع فارسی    
منابع انگلیسی