باون و لاولر (1992) توانمندسازی را تنها نوعی راهبرد در سهیم کردن هرچه بیشتر کاترکنان در قدرت میدانند. در این مدل، دسترسی به اطلاعات، نقش مهمی در تصمیمگیری ایفاء میکند که موجب توانمندی میشود. از دیدگاه این دو پژوهشگر، عوامل توانمندسازی سازمانی، شامل چهار جزء به شرح ذیل میباشد:
اطلاعات درباره عملکرد سازمان
پاداش بر مبنای عملکرد سازمانی
قدرت در گرفتن تصمیمات موثر در جهت سازمان
قدرت در گرفتن تصمیمات موثر بر عملکرد سازمان
باون و لاولر معتقدند وقتی توانمندسازی وجود دارد که شرکتها قدرت، اطلاعات، دانش و پاداشها را توزیع کنند. در این مدل، ارتباط بین عناصر چهارگانه توانمندسازی به صورت عمل ضرب ریاضی است؛ یعنی اگر یکی از عناصر چهارگانه صفر باشد، توانمندسازی نیز صفر است و با فقدان توانمندسازی روبرو هستیم (باون و لاولر، 1992؛ 39-31). در مقایسه بین مدل توماس و ولتهاوس و مدل باون و لاولر، محقق دیگری به نام اسپریتزر چنین میگوید: توانمندسازی روانی توماس و ولتهاوس یک مفهوم انگیزشی است که در چهار جزء شناختی تاثیر، عزم شخصی، شایستگی و معناداری تبیین میشود. ترکیب این چهار جزء جهتگیری فعالی در مورد نقش کاری در فرد ایجاد میکند. در این الگو فقدان هر یک از چهار جزء، درجه توانمندی را کاهش خواهد داد ولی کاملاً باعث حذف آن نخواهد شد؛ در حالی که در مدل باون و لاولر اجزا حالت ضرب دارند و غیبت هر یک از اجزا موجب حذف توانمندی میشود (اسپریتزر، 1995).
هدف توانمندسازی، شرکت دادن افراد بیشتر در فرایندهای تصمیمگیری سازمان نیست بلکه هدف بکار گرفتن افکار کارکنان به منظور یافتن شیوههای بهتر و اتخاذ بهترین تصمیمات ممکن میباشد. به عبارت دیگر هدف این است که ذی صلاحترین کارکنان، بیشترین نفوذ را در مناسبترین شیوهها اعمال کنند. مفهوم صلاحیت و نفوذ دربرگیرنده سه عنصر گروهی میباشد:
· متعهد بودن
· لایق بودن
· پایبند بودن به اصول اخلاقی
حال هدف عمده جابجایی قدرت در فرایند توانمندسازی کارکنان، افزایش بهرهوری و قدرت رقابت در سازمانهای با بازده پایین میباشد. در مسیر توانمندسازی کارکنان، در نظر است هر گامی که برداشته میشود تکامل و قدرت کارکنانی که در گذشته قدرت قانونی آنان هیچ یا اندک بوده است، افزایش یابد.
به طور خلاصه اهداف توانمندسازی کارکنان را میتوان در موارد ذیل ذکر کرد:
· آشنا نمودن کارکنان جدید با اهداف سازمان
· ارتقای کارکنان از طریق ایجاد دانش و توانایی
· استقرار عدالت در سازمان
· ایجاد تعهد و اشتیاق در کارکنان
· استفاده از ظرفیتهای بالقوه کارکنان
اطمینان دادن به کارکنان که در چارچوب رسالت، چشم انداز و استراتژی سازمان به موفقیت میرسند.
· هماهنگی با تغییرات و پیشرفتهای علمی و تکنولوژی در جهان
· هماهنگی با تحولات سیاسی و اقتصادی جامعه
· هماهنگی با نیازهای جدید جامعه و ارباب رجوع
· کسب مهارتهای ادراکی، فنی و روابط انسانی
· کسب نگرش درست و آمادگی برای ایجاد تغییر در سازمان
· تامین نیروی انسانی جدید به منظور جایگزینی
· فراهم آوردن زمینههای ترفیعات
· رشد کمی و کیفی تولید
· اثربخشی و کارایی نیروی انسانی
· پرهیز از ضایعات (مصلحی و همکاران، 1391)
فهرست مطالب
فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
بخش اول: مبانی نظری
مقدمه
توانمندسازی چیست؟
توانمندسازی به عنوان مفهوم تسهیم قدرت
توانمندسازی به عنوان مفهوم انگیزشی و شناختی
سیر تاریخی مفهوم توانمندسازی
توانمندسازی در سازمانهای قدیمی و جدید
دلایل توانمندسازی
اهداف توانمندسازی کارکنان
انواع توانمندسازی
مدلهای توانمندسازی
تشریح یکی از مدلهای توانمندسازی (مدل توانمندسازی باون و لاولر)
ابعاد توانمندسازی
اصول توانمندسازی کارکنان
ابزارهای توانمندسازی
آموزش، ابزاری در خدمت توانمندسازی
آموزش مهارتهای توانمندسازی کارکنان
رویکردهای توانمندسازی
استراتژیهای توانمندسازی
شرایط اجرای توانمندسازی
مراحل توانمندسازی
روشهای توانمندسازی
توانمندسازی و تغییر سازمانی
توانمندسازی و ارتباط آن با فرایند تصمیم گیری
تاثیر توانمندسازی در عملکرد گروه مجازی; نقش تعامل چهره به چهره
نقش توسعه ظرفیت، توانمندسازی و پیشرفت کارکنان در حفظ و نگهداری کارکنان
تاثیر توانمندسازی بر اجرای مدیریت کیفیت جامع (TQM) در سازمان
ویژگیهای کارکنان توانمند
فرایند توانمندسازی
گامهای فرایند توانمندسازی کارکنان بر اساس مدل جامع راهبردی
عوامل موثر بر توانمندسازی منابع انسانی
سبک مدیریت و تاثیر آن بر توانمندسازی
نقش مدیران در افزایش توانمندی کارکنان
مزایای توانمندسازی منابع انسانی
موانع و چالشهای اجرای برنامههای توانمندسازی
انواع فضاهای سازمانی موثر در تغییر رفتار کارکنان
دلایل عدم تمایل مدیران به توانمندسازی کارکنان
معرفی ابعاد مورد مطالعه در توانمندسازی منابع انسانی
بخش دوم: پیشینه تحقیق
مقدمه
گفتار اول
مروری بر مطالعات و تحقیقات مشابه داخلی
گفتار دوم
مروری بر مطالعات و تحقیقهای مشابه خارجی
جمع بندی