مبانی نظری وضعیت مدیریت دانش

این نوشتار مبانی نظری و پیشینه تحقیق وضعیت مدیریت دانش می باشد. در بخش اول مبانی نظری وضعیت مدیریت دانش تشریح می شود و در بخش دوم پیشینه تحقیق وضعیت مدیریت دانش در پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می گیرد.

چکیده
تعاریف و دیدگاه‌های متفاوتی در خصوص مدیریت دانش وجود دارد و هریک از نظریه‌پردازان براساس کارکرد‌هایی که برای دانش و مدیریت دانش در سازمان‌ها قائلند، تعریفی خاص از آن ارائه کرده‌اند و اکثر تعاریف ذکر شده در خصوص مفهوم مدیریت دانش را در دو سوی طیفی می‌توان تقسیم‌بندی کرد، که یک سر آن تعاریف مبتنی بر سخت‌افزار و نرم‌افزار اطلاعاتی از مدیریت دانش وجود دارد و در سوی دیگر این طیف تعاریف مبتنی بر انسان و نقش انسان در طراحی و اجرای مفهوم مدیریت دانش را می‌توان قرار داد. شاید بتوان گفت که جامع‌ترین تعریف از مدیریت دانش، که به نوعی ترکیبی از نگاه نظریه‌پردازان دو سر طیف به این مفهوم است را فرهنگ اصطلاحات مدیریت دانش بیان کرده است.

مدیریت دانش فرایند سیستماتیک جست‌وجو، انتخاب، سازماندهی، پالایش و نمایش اطلاعات است به طریقی که درک کارکنان در زمینه خاص بهبود و اصلاح شود و سازمان، بصیرت و درک بهتری از تجربیات خود کسب کند. فرایند مدیریت دانش، در حل مسئله، یادگیری پویا، برنامه‌ریزی استراتژیک، تصمیم‌گیری و محافظت دارایی هوشی از فرسودگی و تباهی، به سازمان کمک می‌کند و منجر به انعطاف‌پذیری فزاینده و افزایش هوش سازمانی می‌شود (اعرابی و موسوی، 1389).

دنیای امروز، دنیای تغییر اطلاعات و دانش است. به همین سبب، ضروری است که سازمان ها قابلیت های لازم برای فعالیت در این شرایط را احراز نمایند. مدیریت دانش فرایندی است که به سازمان کمک می کند اطلاعات مهم و مفید را یافته، گزینش، سازماندهی و منتشر کند. همچنین مدیریت دانش برای انجام فعالیت هایی چون حل مسئله، آموختن پویا و تصمیم گیری ضروری می باشد. مدیریت دانش می تواند عملکرد سازمانی را با قادر ساختن سازمان به عملکرد هوشمندانه تر بهبود بخشد (واعظی و مسلمی، 1388). مدیریت دانش، یک دیدگاه برنامه‌ریزی شده و ساختارمند برای ایجاد به اشتراک گذاری و ذخیره‌کردن دانش به عنوان یک دارایی سازمانی است که برای ارتقاء توانمندسازی، سرعت و اثربخشی سازمان در ارائه محصولات یا خدمات برای مشتریان در راستای استراتژی کسب ‌وکار می‌باشد (پلیسیس  ، 2008).

سازمان هایی که مدیریت دانش را در قابلیت اصلی خود مستقر کرده اند، تفاوت چشمگیری نسبت به سایر سازمان ها دارند از جمله این تغییرات سرعت فرایندها، شناسایی و سازگاری با تغییرات، حفظ و رشد دارایی های فکری و مزیت رقابتی پایدار از طریق خلاقیت مستمر است. بدون تردید دانش مهم ترین منبع سازمان است. بدیهی است چنین منبعی باید محافظت، بهسازی و اداره شود و از هر تکنیک و روشی که رشد بهتر آن را فراهم کند، استفاده شود (درویش، 1388).

فهرست مطالب
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش مدیریت دانش 8
2-1-مقدمه 9
2-2-مفاهیم پایه مدیریت دانش 9
2-3-تعاریف دانش 11
2-4-انواع دانش 11
2-5-تاریخچه مدیریت دانش 13
2-6-تعاریف مدیریت دانش 13
2-7-تعاریف ابعاد اصلی فرایند مدیریت دانش 15
2-7-1-خلق و کسب دانش 15
2-7-2-تسهیم دانش 16
2-7-3-کاربرد دانش 18
2-7-4-نگهداری و ذخیره دانش 19
2-7-5-فرایند ارزیابی و بازخورد 20
2-8-مدل‌های مدیریت دانش 20
2-8-1-مدل هیسیگ 21
2-8-2-مدل هفت‌سی 22
2-8-3-مدل مرحله‌ای مدیریت دانش لین (2007) 23
2-8-4-مدل چارچوب مفهومی توسعه شاخص‌های  KMC در اثر بخشی مدیریت دانش 23
2-9-اهمیت و ضرورت مدیریت دانش 24
2-10-اهداف مدیریت دانش 24
2-11-مزایای مدیریت دانش 25
2-12-موانع مدیریت دانش 26
2-21-پیشینه تحقیق 38
2-21-1-مطالعات داخل کشور 38
2-21-2-مطالعات خارج از کشور 41

منابع

 
فهرست جدول ها
جدول 2-1: گاه شمار مدیریت دانش (حسن‌زاده، 1386) 13
جدول 2-2: تعاریف مختلف مدیریت دانش 15

 
فهرست شکل ها
شکل 2-1: هرم سلسه مراتبی دانش (فایرستون و مک. ال روی، ترجمه جعفرنژاد و سفیری، 1387) 10
شکل 2-2: مدل هیسیگ (2000) 22
شکل 2-3: مدل چارچوب مفهومی توسعه شاخص‌های KMC در اثربخشی مدیریت دانش 23
شکل 2-4: انتقال دانش کسب‌ و ‌کار مزیت رقابتی 26
شکل2-5:  فرایند کارآفرینی 30
شکل 2-6: عناصر اصلی در ایجاد یک شرکت نوپا 36
شکل2-7: مدل اردیل 41