مبانی نظری فناوری اطلاعات در سازمان

این نوشتار فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت با نوضوع مبانی نظری و پیشینه تحقیق فناوری اطلاعات در سازمان می باشد. در ایتدا به ادبیات و چارچوب نظری فناوری اطلاعات در سازمان می پردازیم. مولفه‌های فن‌آوری اطلاعات را بررسی میکنیم. نظر دانشمندان مختلف را راجب به آن تشریح میکنیم. دلایل رضایت و عدم رضایت از فناوری اطلاعات را بیان می کنیم. در ادامه سیستمهای اطلاعاتی در سازمان تشرح می شوند. مزایا و محدودیت های فناوری اطلاعات و سیستمهای اطلاعاتی در سازمان گفته خواهد شد. در بخش دوم نیز   پیشینه تحقیق فناوری اطلاعات در سازمان در پژوهش های داخلی و خارجی بررسی و تبیین می گردد.

فن‌آوری اطلاعات واژه‌ای است كه در بر گیرنده دو موضوع محاسبات  و ارتباطات می‌باشد. تعابیر مختلفی از این واژه ارائه شده است، در یكی از تعابیر، به پردازش اطلاعات اداری محدود شده است و در تعبیر دیگر به كاربرد رایانه در امور تولیدی مانند استفاده از آدم واره‌ها و كنترل‌های از راه دور اشاره دارد. (مومنی، 1372، ص 191)«اصطلاح فن‌آوری اطلاعات برای توصیف فن‌آوریهایی بكار می‌رود كه ما را در ضبط ذخیره‌سازی، پردازش، بازیابی، انتقال از طریق فاكس، میكروگرافها ارتباطات از راه دور، همچنین فن‌آوریهای قدیمی‌تر بایگانی اسناد، ماشین‌های محاسباتی مكانیكی، چاپ و حكاكی را در بر می‌گیرد. (بهان، هولمز، 1377، ص 5) 

فن‌آوری اطلاعات بر بكارگیری سیستمهای اطلاعات، ارتباطات و سیستمهای مكانیزاسیون اداری بنام كامپیوتر تاكید دارد. (تهرانی، تدین، 1379، ص 9)می‌توان گفت فن‌آوری اطلاعات در تعریف محدودش به جنبه‌های مرتبط با فن‌آوری یك سیستم اطلاعاتی اشاره دارد و شامل: سخت‌افزار، بانك اطلاعاتی، شبكه‌های نرم‌افزار و دیگر ابزارها می‌باشد در این تعریف فن‌آوری اطلاعات: می‌توان بعنوان یك زیر سیستم، سیستم اطلاعاتی در نظر گرفته شود. برخی مواقع فن‌آوری اطلاعات را مترادف سیستمهای اطلاعاتی نیز بكار می‌برند و یا حتی می‌توان بعنوان یك مفهوم گسترده‌تر، در بر گیرنده چندین سیستم اطلاعاتی، كاربران و مدیریت بكار رود.(Turban & others,1996. P:9)

در تعریف دیگری گفته شده است كه فن‌آوری اطلاعات یك طبقه‌بندی وسیع از تكنیكهای ارتباطات است كه سریعا به چگونگی ارتباط مدیران اثر می‌گذارد و شامل دستگاه ضبط نوارهای ویدئویی، وسایل و خدمات پاسخگویی تلفنی، سیستمهای تلویزیونی مدار بسته و دستگاه پست تصویری می‌باشد.(Lewis & others. 1995, P:392)در یك جمع‌بندی كلی فن‌آوری اطلاعات را می‌توان نقطه همگرایی الكترونیك، پردازش داده و ارتباطات دور برد  دانست. این همگرایی دو جنبه دارد: نخست از میان رفتن فاصله‌ها و در نتیجه قرار گرفتن رایانه‌های سابقا مجزا از هم در یك شبكه گسترده جهانی، و دوم رایانه‌ای شدن سیستمهای ارتباطات دور برد كه باعث ایجاد ظرفیتهای جدیدی، در انتقال صدا و تصویر می‌شود. این همگرایی دو وجهی ابزارهای جدیدی را برای گردآوری، ذخیره‌سازی، پردازش، سازمان‌دهی، انتقال و نمایش اطلاعات در اختیار انسان قرار می‌دهد. (فرنه، 1375، ص 132)

پیشرفتهای،حاصل در زمینه فن‌آوری اطلاعات را می‌توان بی‌واسطه ناشی از پیشرفت اخیر میكرو الكترونیك دانست. زیرا نتایج علمی و مرتبط با فن‌آوری بدست آمده در عرصه ترانزیستورها، نیمه‌هادیها  و مدارهای یكپارچه ، و تراشه‌ها ، چنان بوده است كه امروزه نقش چسبی را دارد كه بخش‌های گوناگون سازمان را به یكدیگر پیوند می‌دهند. این عامل همچون تیری در تركش مدیریت بوده و همزمان ابزار كنترل و نوآوری است.(Turban, 1996. P:13)

تكنولوژی اطلاعات، امروزه از مدارهای الكترونیكی برای پردازش اطلاعات استفاده می‌كند. تكنولوژی اطلاعات جایگزین و یا مكمل توانایی‌های جسمی انسان شده است و این مورد در مقایسه با تكنولوژی مكانیكی كه جایگزین توانایی‌های جسمی انسان است قابل توجه است، عده‌ای معتقدند كه تكنولوژی اطلاعات تنها برای فعالیتهایی قابل كاربرد است كه تحت عنوان «پردازش داده» و بایگانی اطلاعات قرار می‌گیرند، در حالی كه عده‌ای دیگر هرگونه كاربرد و استفاده از تجهیزات الكترونیكی مانند رباتها در اتوماسیون تولید را نیز تحت عنوان تكنولوژی اطلاعات می‌دانند. نظر منطقی دیگر آنست كه مفهوم تكنولوژی اطلاعات آن كاربردها و مواردی را در بر می‌گیرد كه تا حدی در بر دارنده پردازش الكترونیكی داده‌هاست. (Child, 1984, P:20)

فهرست مطالب
مبانی نظری فناوری اطلاعات 1
فصل دوم :ادبیات نظری و تجربی تحقیق 1
قسمت اول:فن‌آوری اطلاعات 3
مقدمه: 4
تكنولوژی (فن‌آوری) : 6
1- پژوهش وود وارد: 8
3 ـ مطالعات جیمز تامپسون: 13
تعریف فن‌آوری اطلاعات: 15
تاریخچه فن‌آوری اطلاعات: 17
مولفه‌های فن‌آوری اطلاعات: 23
معرفی چند نمونه از فن‌آوریهای اطلاعاتی: 24
ـ كاربرد فن‌آوری اطلاعات در سازمانها: 27
ب) كاربرد اطلاعاتی: 28
ناخشنودی از فن‌آوری اطلاعات در سازمان: 29
خشنودی از فن‌آوری اطلاعات در سازمان: 30
2 ـ بیمارستان كینگستون: 31
سیستم اطلاعاتچیست؟ 32
سیستمهای اطلاعاتی در سازمان: 36
1 ـ سیستم اطلاعات مدیریت(MIS) 36
سیستمهای اطلاعات مدیریت چهار گونه گزارش تولید می‌كند: 37
ـ سیستمهای پشتیبانی تصمیم‌گیری با بازده قوی: 39
خصوصیات سیستمهای پشتیبانی تصمیم‌گیری: 39
ـ عوامل مهم در موفقیت سیستم پشتیبانی تصمیم‌گیری: 41
معماری سیستم پشتیبانی تصمیم‌گیری: 42
سیستم اتوماسیون اداری(OAS) 43
سیستم اطلاعاتی عملیاتی TPS 45
سیستمهای كارهای دانش‌بر KWS : 46
سیستم اطلاعات مدیریت منابع انسانی: 48
مزایای فن‌آوری اطلاعات: 51
محدودیتهای فن‌آوری اطلاعات: 52
قسمت دوم:پیشینه تحقیق 54
پیشینه تحقیق: 55
الف) تحقیقات خارج از كشور: 55
1- بررسی و پژوهش اسمیت 55
بررسی و پژوهش ویگاند: 56
تحقیق فیفرولبلباسی: 57
تحقیقات تریست و بمفورد: 59
ب) تحقیقات انجام شده در ایران: 60
خلاصه و نتیجه گیری از فصل دوم: 62