مبانی نظری سبک رهبری

تعریف سبك رهبری

• هرسی و بلانچارد سبك را با شخصیت، مترادف به كار می‌گیرند و به نظر آنها شخصیت یا سبك یك فرد عبارتست از «الگوی رفتاری كه وی هنگام هدایت كردن فعالیتهای دیگران از خود نشان میدهد.» (علاقه بند، 1365، ص 85)
• «گری دسلر»  شیوه یا سبك رهبری را در این مفهوم می‌داند كه «رهبر چه كار می‌كند و رفتارش چگونه است» (مدنی، 1368، ص 80 ـ 79)
• الگوی كلی كنش های رهبران آنگونه که از سوی زیردستانشان ادراك می‌شود، به نام سبك رهبری خوانده می‌شود، سبك رهبری فلسفة مهارتها و نگرش‌های رهبران را در عمل نمایان می‌سازد (طوسی، 1375، ص 267).

با ملاحظة تعاریف یاد شده میتوان به ویژگی رفتار در آنها اشاره داشت، با توجه به متغیر بودن رفتار در شرایط متفاوت میتوان دریافت كه شیوه یا سبك رهبری متغیر است و نمیتوان در كلیة شرایط و مؤسسات و سازمانها از یك سبك استفاده نمود.بنابراین سبك رهبری مدیر با مفروضات او نسبت به طبیعت انسان و افرادی كه او در سازمان با آنها كار می‌كند، مرتبط می‌باشد، هر مدیری نسبت به طبیعت افراد اطراف خود مانند زیردستان، همترازان و رؤسای خود دارای مفروضاتی می‌باشد این مفروضات بطور خود آگاه یا ناخود آگاه تصمیمات،‌رفتار و بطور كلی سبك او را تحت تأثیر قرار می‌دهد.همچنین بین ادراك افراد و گروههای مختلف سازمان با رفتار و سبك مدیر در چگونگی برقراری روابط سالم و چند جانبه میان آنها، رابطة تنگاتنگی وجود دارد. یعنی رهبر در برقراری چنینی رابطه ای نقش تعیین كننده دارد كه می‌تواند موجبات رشد سازمان و افراد را فراهم آورد.

اساساً نیاز به مدیریت در همه زمینه‌های اجتماعی امری لازم و ضروری است. منابع انسانی و مادی عظیم بدون هدایت و رهبری لایق، بزودی رو به نابودی می‌رود. اما در این بین مدیریت آموزشی به دلیل تأثیری كه عملكرد آموزش و پرورش بركلیه اركان جامعه دارد از حساسیت ویژه‌ای نسبت به سایر مدیریت‌ها برخوردار است. از طرفی مراكز آموزشی بیش از هر نهاد دیگربا انسان سروكار دارد و از سوی دیگر در انتقال میراث فرهنگی جامعه از نسلی به نسل دیگر و آماده‌سازی زمینه برای باروری میراث فرهنگی، هیچ یك از عناصر جامعه به اندازه معلم سهم و نقش اساسی ندارد. 

كارایی و اثربخشی نظام آموزشی در گرو مدیریت اثربخش و كارآمد این نظام است. امروزه با توجه به تغییرات شگرف و بی‌سابقه‌ای كه در اقتصاد، سیاسیت، علم و تكنولوژی بخصوص در چند دهه اخیر به وقوع پیوسته، وظایف و كاركردهای مدیریت به مراتب گسترده‌تر و پیچیده‌تر و دشوارتر از گذشته شده است. به طوری كه تنها افرادی كه از نظر حرفه‌ای برای این مسئولیت آموزش دیده و تربیت شده‌اند، با اثربخشی و كارآیی قادر به انجام وظایف محوله خواهند بود به همین لحاظ مدیریت امروز براساس ویژگی‌هایی كه دارد یك حرفه تخصصی تلقی می‌شود. (پرداختچی، 1374، ص55) لزوم به‌كارگیری توان و استعداد تخصصی موجود نیروی انسانی، وجود جو مساعد، انگیزه مناسب و رضایت شغلی در میان آنها می‌باشد. لذا نیروی انسانی، عامل مهمی در موفقیت و پیشرفت هر سازمان بوده و هیچ سازمانی بدون وجود آن نخواهد توانست به تمامی اهداف مورد نظر خود دست یابد. (هوی و میسكل، 1371، ص18) 
 

فهرست مطالب
بخش اول (رهبری)  
مقدمه 
تعریف رهبری  
تمایز مدیریت و رهبری 
تعریف سبک رهبری 
تئوری‌های رهبری  
تئوری‌های شخصیتی رهبری  
نظریه سنتی رهبری  
نظریة صفات شخصی رهبر 
تئوری‌های رفتاری رهبری  
مطالعت دانشگاه آیووا  
مطالعات دانشگاه اُهایو  
مطالعات دانشگاه میشیگان  
شبکه مدیریت  
تحقیقات اسکاندیناوی  
تئوری‌های اقتضایی  
الگوی فیدلر  
تئوری موقعیتی هرسی و بلانچارد 
تئوری مبتنی برتبادل نظر رهبر با اعضاء  
تئوری مسیر ـ هدف  
الگوی رهبری مشارکتی  
متغیرهای موقعیتی در الگوی تجدیدنظر شده رهبری مشارکتی  
پنج شیوة رهبری در الگوی رهبری مشارکتی  
سیستمهای مدیریت  
سبک رهبری لیکرت  
تئوری‌های جدید رهبری  
جایگزینی رهبری  
رهبر عملگرا و رهبر ایجاد کنندة تحول  
رهبر عملگرا  
رهبرانی که تحول ایجاد می‌کنند  

بخش دوم  (سابقه تحقیقاتی موضوع)  
تحقیقات خارجی  
تحقیقات داخلی  
خلاصه فصل