مبانی نظری ارزیابی عملکرد

این نوشتار مبانی نظری و پیشینه تحقیق درباره ارزیابی عملکرد می باشد. در بخش اول مبانی و چارچوب نظری ارزیابی عملکرد تشریح می شود. در ابتدا تعاریف مدیریت عملکرد و ارزیابی عملکرد را بیان می کنیم.اهمیت وضرورتها  گفته می شود. عوامل مؤثردر توفيق مديريت عملكرد بررسی می شوند. عوامل تأثير گذار در اجرا و پياده سازي نظام مديريت عملکرد بیان می شوند.ديدگاهاي ارزيابي عملکرد و ضرورت و اهميت ارزيابي عملکرد تشریح خواهد شد. در بخش مهمی از نوشتار به بررسی مولفه ها و مدل هاي مختلف ارزيابي عملکرد می پردازیم. در آخر این بخش نیز روشهای ارزیابی عملکرد کارکنان تشریح خواهد شد.. در ادامه مدل های مختلف و رایج ارزیابی عملکرد بصورت کامل تشریح می شوند. و در بخش دوم پیشینه نظری تحقیق ارزیابی عملکرد در پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می گیرد.

ضرورت و اهميت ارزيابي عملکرد:
بهبود مستمر عملکرد سازمان ها، نيروي عظيم هم‌افزايي  ايجاد مي‌کند که اين نيروها مي‌تواند پشتيبان برنامه رشد و توسعه و ايجاد فرصت‌هاي تعالي سازماني شود. دولت ها و سازمان ها و مؤسسات تلاش جلو برنده‌اي را در اين مورد اعمال مي‌کنند. بدون بررسي و کسب آگاهي از ميزان پيشرفت و دستيابي به اهداف و بدون شناسايي چالش هاي پيش روي سازمان و کسب بازخور و اطلاع از ميزان اجراي سياست هاي تدوين شده و شناسايي مواردي که به بهبود جدي نياز دارند، بهبود مستمر عملکرد ميسر نخواهد شد. تمامي موارد مذکور بدون اندازه‌گيري و ارزيابي امکان‌پذير نيست.[14]

لرد کلوين فيزيکدان انگليسي در مورد ضرورت اندازه‌‌گيري مي‌گويد: «هرگاه توانستيم آنچه درباره آن صحبت مي‌کنيم اندازه گرفته و در قالب اعداد و ارقام بيان نماييم مي‌توانيم ادعا کنيم درباره موضوع مورد بحث چيزهايي مي‌دانيم. در غير اين صورت آگاهي و دانش ما ناقص بوده و هرگز به مرحله بلوغ نخواهد رسيد».[9]علم مديريت نيز مبين مطالب مذکور است. هرچه را که نتوانيم اندازه‌گيري کنيم نمي‌توانيم کنترل کنيم و هرچه را که نتوانيم کنترل کنيم مديريت آن امکان‌پذير نخواهد بود. موضوع اصلي در تمام تجزيه و تحليل‌هاي سازماني، عملکرد است و بهبود آن مستلزم اندازه‌گيري است و از اين رو سازماني بدون سيستم ارزيابي عملکرد قابل تصور نمي‌باشد.
همچنين صاحبنظران و محققين معتقدند که ارزيابي عملکرد، موضوعي اصلي در تمامي تجزيه و تحليل هاي سازماني است و تصور سازماني که شامل ارزيابي و اندازه‌گيري عملکرد نباشد، مشکل است. ارزيابي و اندازه‌گيري عملکرد موجب هوشمندي سيستم و برانگيختن افراد در جهت رفتار مطلوب مي‌شود و بخش اصلي تدوين و اجراي سياست سازماني است.

ارزيابي و اندازه‌گيري عملکرد بازخورد لازم را در موارد زير ارائه مي‌کند:
1- با پيگيري ميزان پيشرفت در جهت اهداف تعيين شده مشخص مي‌شود که آيا سياست هاي تدوين شده به صورت موفقيت‌آميزي به اجرا در آمده‌اند يا خير.
2-با اندازه‌گيري نتايج مورد انتظار سازماني و همچنين ارزيابي و اندازه‌گيري و رضايت کارکنان و مشتري ها مشخص مي‌شود آيا سياستها به طور صحيح تدوين شده‌اند يا خير.
3-ارزيابي و اندازه‌گيري عملکرد امکان شناسايي زمينه‌هايي که مديريت بايد توجه بيشتري به آنها بنمايد را ميسر مي‌سازد و به شناسايي فرصت ها و محدوديت ها کمک مي‌کند.
4- ارزيابي عملکرد باعث ايجاد اطلاعات براي مديران در تصميم‌گيري هاي مديريتي خواهد بود. چرا که بخش زيادي از اطلاعات لازم براي تصميم‌گيري هاي مديريتي از طريق اندازه‌گيري و ارزيابي سيستم عملکرد و ارزيابي سيستم عملکرد فراهم مي‌آيد.
هر تلاشي که به منظور دستيابي به موفقيت صورت مي‌گيرد بايد داراي چارچوبي باشد و بهبود عملکرد سازماني بايد بر آگهي فرآيندي باشد که «چرخه عملکرد» ناميده مي‌شود. هر برنامه بهبود عملکرد سازماني بايد از اندازه‌گيري عملکرد و بعدارزيابي عملکرد شروع نمايد.[6]

موئلفه هاي مفهموم ارزيابي عملکرد
امروزه مديران ارشد بسياري از شرکتها و سازمانهاي انتفاعي و غير انتفاعي، وقت، انرژي و منابع مالي قابل توجهي را صرف تدوين استراتژي و تعيين راهبردهاي اساسي سازمانهاي خود مي کنند، ولي اکثر آنها از عدم اجراي مطلوب استراتژيهاي خود سخن مي گويند. چشم اندازي که  اين مديران براي خود تصوير مي کنند براي خود آنها کاملاً روشن است ولي آگاهي و درک کارکنان آنها از اين چشم انداز  بسيار کم و همسويي و  همدلي آنها براي تحقق اهداف منبعث از اين چشم انداز، بسيار کمتر است. بنابراين، مديران ارشد همواره در جستجوي راه حلي براي حصول اطمينان از اجراي استراتژيهاي خود بوده اند و در اين ميان، روشهاي ارزيابي عملکرد را به عنوان ابزاري جهت کنترل اجراي استراتژيهاي خود برگزيده اند. اما ويژگيهاي عصر اقتصاد مبتني بر دانش و اطلاعات، کارآمدي روشهاي ارزيابي عملکرد سنتي را که براي سازمانها در عصر اقتصاد صنعتي مناسب به نظر مي رسيدند، به شدت زير سؤال برده است. سيستمهاي سنتي ارزيابي عملکرد عمدتأ متکي بر سنجه هاي مالي بوده و امور مالي شرکتها مسؤل انجام اين ارزيابيها بوده اند.[17]

 مولفه شناسايي: به اين معني است که ارزياب بايد به طريقي معين کند که چه چيزي بايد مورد ارزيابي و بررسي قرار گيرد. 
مولفه مشاهده: به اين امر اشاره دارد که همه معيارهاي ارزيابي بايد به طور مناسب مورد ملاحظه قرار گيرد به حدي که قضاوت هاي درستي را ايجاد کند. 
مولفه سنجش: به مرکز ثقل ارزيابي اشاره مي کند. يک ارزياب بايد به طريقي مشاهده هاي خود را به يک قضاوت ارزشي تبديل کند به نحوي که بيانگر سطوح عملکرد ارزيابي شونده باشد. 
مولفه بهبود: اشاره به اين دارد که ارزيابي عملکرد بايد بيش از يک ارزيابي ساده عملکرد گذشته باشد. براي ارزيابي بايد بر روي بهبود عملکرد آينده تمرکز کرد. 
نکته مهم: مشکلات در هر يک از ساير مولفه ها فرايند بهبود را دچار مشکل مي سازد.

 هدف تهيه و تدوين نظارم ارزيابي عملکرد کارکنان
ارزيابي عملکرد کارکنان داراي اهداف مهمي براي سازمان مي باشد که اهم آن عبارتند از:
•    شناسايي و تشويق عملکردهاي مطلوب و نهي از عملکردهاي نامطلوب کارکنان
•    پاسخ به اين نياز کارکنان که “حق دارند از نظرات کارفرما در مورد عملکرد خود مطلع باشند
•    شناسايي افرادي که قابليت ارتقاء دارند و يا مستحق افزايش دستمزد و مزاياي جانبي هستند. 
•    نياز سنجي آموزشي کارکناني که جهت ارتقاء يا جبران کاستي‌ها نياز به آموزش دارند
•    امکان بازنگري مشاغل و پست‌هاي سازماني.

فهرست مطالب
چکیده:    2
فصل دوم :بررسی ادبیات و پیشینه تحقیق    3
فصل دوم    3
بررسی ادبیات و پیشینه تحقیق    3
2-1- مقدمه    5
2-2- عملکرد    5
2-2-1- مديريت عملکرد    6
2-2-2-تعاريف مديريت عملکرد    7
2-2-3- اهميت مديريت عملكرد    8
2-2-4-  عوامل مؤثردر توفيق مديريت عملكرد    10
2-2-5- مزيا و معايب مديريت عملکرد    11
2-2-5-1- مزاياي مديريت عملكرد    11
2-2-5-2- معايب مديريت عملكرد    13
2-2-6- عوامل تأثير گذار در اجرا و پياده سازي نظام مديريت عملکرد    14
2-2-7- اهداف مديريت عملکرد    15
2-2- 8- تعاريف ارزيابي عملکرد    17
2-2-9- اهداف ارزشيابي عملکرد    20
2-2-10- ديدگاهاي ارزيابي عملکرد    22
2-2-11- ضرورت و اهميت ارزيابي عملکرد:    24
2-2-12- فرايند ارزيابي عملکرد    26
2-2-13- مدل هاي ارزيابي عملکرد    30
2-2-14- روش هاي ارزيابي عملکرد کارکنان    40
2-2-15- موئلفه هاي مفهموم ارزيابي عملکرد    42
2-2-16- هدف تهيه و تدوين نظارم ارزيابي عملکرد کارکنان    43
2-2-17- اساس مديريت مبتني بر عملکرد    44
2-4- بخش دوم ) پيشينه تحقيق    45
آفتكشها، محيط زيست و توسعه پايدار    47
گاهي، نگرش و رفتار زيست محيطي در جهت توسعه پايدار    47
توسعه پایدار تولید آهن و فولاد در ایران از جنبه زیست محیطی با استفاده از منطق شلال    47
صنايع معدني راه دستيابي ايران به توسعه پايدار    48
2-5- آشنایی با صنعت فولاد    49
منابع:    55