پیشینه تحقیق و مبانی نظری در مورد ساختار سازمانی

این نوشتار مبانی نظری و پیشینه تحقیق ساختار سازمانی را در پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می دهد. 

دکتر علی‌رضائیان، در کتاب اصول مدیریت، ساختار را طبق تعریف دانشمندی این‌چنین می‌شناساند: ساختار سازمانی حاصل فرآیند سازماندهی است و عبارتست از سیستم روابطی که به‌طور غیررسمی شکل‌گرفته و به‌طور رسمی تصویب شده است و حاکم بر فعالیت‌های افرادی است که برای کسب اهداف مشترک به هم وابسته‌اند(رضائیان، 1380).

با دقت در این تعریف بالا به دو نکته اساسی می‌توان اشاره کرد:
الف ساختار سازمانی در این تعریف حاصل فرآیند سازماندهی اخذشده است که مشابه سازماندهی.
ب در این تعریف به یک بعد از ابعاد ساختار که همان رسمیت است پرداخته‌شده و ابعاد دیگر ساختار در این تعریف از درون این بعد در نظر گرفته‌شده است.

همچنین می‌توان ساختار سازمانی را به‌عنوان راهی در نظر گرفت که بدان وسیله فعالیت‌های سازمانی تقسیم، سازماندهی و هماهنگ می‌شوند و یک چارچوب پایدار و باثبات ارائه می‌کنند که می‌توان بدان وسیله به اعضا کمک کرد تا برای تأمین هدف‌های سازمان همکاری نمایند. ساختار سازمان تصریح می‌کند که وظایف چگونه تشخیص داده شوند، چه شخصی به چه کسی گزارش دهد و مکانیسم‌های هماهنگی رسمی و همچنین الگوهای تعامل سازمانی که باید رعایت شوند، کدم‌اند. ساختار همچنین به مدیران نشان می‌دهد که مسئول سرپرستی چه کسانی هستند و به کارکنان مدیرانی را می‌شناسانند که از آن‌ها آموزش و دستور می‌گیرند. کمک به جریان اطلاعات نیز از تسهیلاتی است تعیین‌کننده که ساختار برای سازمان فراهم می‌کند همچنین ساختار به الگوی روابط درونی سازمان، اختیار و ارتباطات اشاره دارد. از مجموع تعاریف ذکرشده در رابطه با ساختار می‌توان این موضوع را دریافت که هر تعریف از ساختار باید دارای جنبه‌هایی باشد که این مفهوم را به‌خوبی تشریح نماید.

به عبارتی تعریف ساختار باید کالبدی در نظر گرفته شود:
 1- تعیین‌کننده حوزه‌های اساسی یک سازمان باشد.
 2- تعیین‌کننده ماموریت های اساسی هر یک از حوزه‌ها باشد.
 3- تعیین‌کننده ماموریت های کلی هر یک از واحدهای اساسی باشد.
 4- تعیین‌کننده مدیریت‌های اساسی در هر یک از حوزه‌ها باشد.
 5- ارائه‌دهنده تصویری از چگونگی تفکیک مدیریت‌ها باشد.
 6- ارائه‌دهنده تصویری از نظام ارتباطی باشد.
 7- ارائه‌دهنده تصویری از محدودیت‌ها و مرزهای مسئولیت و اختیار باشد.
 8- زیربنای نمودار سازمانی و سایر خرده نظام‌های مدیریت باشد(رضائیان، 1380).

فهرست مطالب

تعریف نظری ساختار سازمانی

تعریف عملیاتی ساختار سازمانی

فصل دوم چارچوب نظری و پیشینه پژوهش ساختار سازمانی

فصل 1: طرح تحقیق
1-8) تعریف مفهومی و عملیاتی واژهها و اصطلاحات    1
1-8-1) ساختار سازمانی    1
1-8-2) رسمیت سازمانی    1
1-8-3) تمرکز سازمانی    1
1-8-4) بلوغ حرفه‌ای    2
2-1) مقدمه    4
2-2) مباني نظري ساختار سازمانی    4
2-3) تعریف ساختار سازمانی    4
2-4) ابعاد ساختار سازمانی    8
2-4-1) پیچیدگی    8
2-4-2) رسمیت    9
2-4-2-1) فنون رسمی سازی    9
2-5) تمرکز    10
2-5-1) اهمیت عدم تمرکز    11
2-6) انواع ساختارهای سازمانی    12
2-6-1) ساختار ساده    13
2-6-2) بوروکراسی ماشینی    14
2-6-3) بوروکراسی حرفه‌ای    14
2-6-4) ساختاربخشی (شعبه‌ای)    15
2-6-5) ادهوکراسی (متخصص گرایی)    15
2-7) گروه‌بندی واحدهای سازمانی    16
2-7-1) گروه‌بندی افراد بر اساس نوع وظیفه    18
2-7-2) گروه‌بندی افراد برحسب محصول    18
2-7-3) گروه‌بندی افراد بر اساس منطقه جغرافیایی    18
2-7-4) گروه‌بندی چند محوری    19
2-8) ساختار مبتنی بر نوع وظیفه    19
2-9) ساختار مبتنی بر نوع محصول    21
2-10) ساختار پیوندی    25
2-11) ساختار ماتریسی    26
2-19) پیشینه تحقیق    29
2-19-1) تحقیقات انجام شده در داخل کشور    29
2-19-2) تحقیقات انجام‌شده در خارج    34
2-20) جمع‌بندی فصل دوم    36
        

يشينه تحقيقاتي 
پيشينه داخلی
پيشينه خارجی 

منابع و مآخذ
منابع فارسی    
منابع انگلیسی