مبانی نظری مدیر و مدیریت

این نوشتار مبانی نظری و پیشینه تحقیق مدیر و مدیریت می باشد. در بخش اول چارچوب و مبانی نظری مدیر و مدیریت تشریح می شود و در بخش دوم پیشینه نظری تحقیق مدیر و مدیریت در پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می گیرد.

- مدیر کیست؟ مدیریت چیست؟
مدیر عبارت از کسی است که دارای ابواب جمعی و فهرست زیر مجموعه بوده و علاوه بر خود مسئول کار دیگران نیز می‌باشد. بنابراین مدیر تنها به وزیر وزارتخانه یا مدیر عامل یک سازمان گسترده و رئیس یک اداره اتلاق نمی‌شود بلکه مسئول یک شرکت یا اداره کوچک، سرپرست یک کارگاه و مسئول یک بخش و یا یک قسمت و گروه نیز خود مدیر بشمار می رود و وظیفه مدیریت را بردوش  می‌کشد.

مدیریت چیست؟ از مدیریت تعریف‌های گوناگونی ارائه شده از جمله: 1- هنر همانگ ساختن یک مجموعه و هدایت آن بسوی مقصد مطلوب را مدیریت گویند. 2- هنر اداره کردن و به کارگیری مجموعه امکانات و استعدادهای مادی و معنوی در یک سازمان را بر اساس آگاهی‌های مناسب برای رسیدن به اهداف تعیین شده سازمانی مدیریت گویند. 3- هنر سامان بخشی، سازماندهی، هماهنگ و همسوسازی، رهبری و کنترل فعالیت‌های دسته جمعی برای نیل به هدف‌های مطلوب و مورد نظر با حداکثر کارایی و بازدهی را مدیریت می‌گویند. 4- فن سازماندهی، سامان بخشی، بسیج و کنترل نیروهای انسانی و به کارگیری آن‌ها در راستای اهداف از پیش تعیین شده سازمانی را مدیریت گویند.

مدیریت را برخی هنر و برخی علم می‌دانند در حالی که مدیریت آمیزه‌ای از علم و هنر و تجربه است. از ویژگی‌های مدیریت به کارگیری همه امکانات و استفاده از همه استعدادها و قابلیت‌های موجود و جلوگیری از هرز و هدر رفتن نیروها، توامندی‌ها و امکانات و سرعت عمل بخشیدن به اقدامات و عملکردها می‌باشد. علم عبارت از یکسری حقایق و دانش‌هایی است که تحت نظم و قاعده بوده و قابل اثبات هستند. آشنایی به قوانین حاکم میان پدیده‌ها را علم نامند. میزان موفقیت یا عدم موفقیت هر دستگاهی بستگی تام و تمام به نحوه مدیریت آن دستگاه دارد (احمدی جود، 1388).

مدیریت ورزشی مانند تمام گرایش‌های مدیریت علمی با سود بردن از چارچوب‌های علم مدیریت تبیین می‌شود. آگاهی از دانش مدیریت برای مدیران ورزشی در جهت اداره بهتر امور و وظایف محوله امری لازم و ضروری است.  مدیریت ورزشی در استانداردهای امروزی ورزش به دو شکل قابل مشاهده است

   1- حیطه‌ای که حاکی از تلاش حرفه‌ای است و در آن مشاغل متنوع  مدیریتی مرتبط با ورزش وجود دارد.                                                                   
2- حوزه ای است که بر کسب آمادگی حرفه‌ای از طریق آموزش یک رشته تحصیلی اشاره دارد و در بسیاری از مؤسسات آموزش عالی دیده می‌شود (سجادی، 1378).

2-3- وظایف مدیریتی 
وظایف مدیریتی یک مدیر، فرآیندی است که از آن برای جهت دادن به برنامه‌های ورزشی به سوی هدف‌های تعیین شده، استفاده می‌شود. در بحث وظایف مدیریت از پنج وظیفه اصلی سخن به میان آمده است:
1.    برنامه‌ریزی
2.    سازماندهی
3.    به کار گماردن
4.    رهبری/هدایت
5.    نظارت/کنترل

البته غیر از تقسیم بندی فوق نویسندگان مختلف تقسیم‌بندی‌هایی دیگری نیز ارائه داده‌اند. برای نمونه لوترگیولیک وظایف هفت گانه‌ای به شرح ذیل برای مدیریت بیان کرده است
1.    برنامه‌ریزی
2.    سازماندهی
3.    به کار گماردن
4.    هدایت
5.    هماهنگ کردن
6.    گزارش دادن
7.    بودجه بندی

برخی دانشمندان مدیریت موضوع ایجاد انگیزه و نوع آوری را به عنوان دو وظیفه مدیریت دانسته و برخی دیگر بودجه‌بندی، گزارش دادن و به کار گماردن را جزوء وظایف اصلی مدیریت نمی‌دانند و بسیاری نیز هماهنگی را به جای وظیفه مدیریت، هدف مدیریت به حساب می‌آورند. برچ  در کتاب معروف خود «اصول و تجربه مدیریت» مدیریت را در چهار عنصر خلاصه می‌کنند که عبارتند از برنامه‌ریزی، کنترل، هماهنگی و ایجاد انگیزه. فایول نیز وظایف پنجگانه‌ای برای مدیریت قائل است که عبارتند از: برنامه‌ریزی، سازماندهی، هدایت، کنترل و هماهنگی.با توجه به اینکه هماهنگی بیش از آنکه یک وظیفه باشد، هدف مدیریت محسوب می‌گردد؛ می‌توان وظایف اصلی مدیریت را در پنج عامل برنامه‌ریزی، سازماندهی، تأمین نیروی انسانی، هدایت و کنترل خلاصه کرد ( تولایی، 1386).

فهرست عناوین
فصل دوم    
مبانی نظری و پیشینه تحقیق
2-1- مقدمه    
2-2- مدیر کیست؟ مدیریت چیست؟    
2-3- وظایف مدیریتی
2-3-1- برنامه‌ریزی    
2-3-2- سازماندهی    
2-3-3- تأمین نیروی انسانی    
2-3-4- هدایت    
2-3-5- کنترل    
2-4- مهارت‌های مدیریتی    
2-4-1- مهارت‌های ادراکی    
2-4-2- مهارت‌های میان فردی یا انسانی    
2-4-3- مهارت فنی    
2-5- نقش‌های مدیریتی    
2-5-1- نقشهای انسانی یا میان فردی    
2-5-2-  نقشهای اطلاعاتی    
2-5-3- نقش‌های تصمیمی    
2-6- ویژگی‌های مدیران موفق
2-23- پیشینه تحقیق    
2-23-1- تحقیقات انجام شده در داخل کشور    
2-22-2- تحقیقات انجام شده خارج کشور    
منابع