بررسی تاثیر جنسیت بر شهادت در قوانین اجزایی
نوع فایل: word
قابل ویرایش 76 صفحه
چکیده:
امروزه یکی از مسائل مهم و مورد توجه جامعه بین المللی ، مساله حفظ و رعایت
حقوق زنان ، مراعات تساوی حقوق زن و مرد و عدم تبعیض براساس جنسیت است . این احساس
مخصو صا در بین بسیاری از زنان وجود دارد که در طول تاریخ به آنها ستم رفته و حقوق
و شان انسانی آنها رعایت نشده است و حتی در دوران کنونی نیز با همه پیشرفت های که
نصیب زنان شده ، باز هم در بسیاری از موارد شان آنها رعایت نمی شود . معمول است که
وقتی از حقوق بحث می شود ، راجع به شهادت دادن آنها نیز سخن به میان می آید .
البته شهادت جژ حقوق نیست و تکالیف محسوب می شود . گاهی اوقات همین عدم تفکیک حقوق
و تکا لیف ، باعث بروز سوء تعبیر هایی می شود که در این مقاله به آنها اشاره می
شود .
هدف از مقاله حاضر با یک مقدمه و موخره یا دآوری این نکته است که اولا –
جنسیت در خلقت باعث فضل و عدم فضل نمی شود . و ثانیا – مراد از ارزش شهادت بیان
نقش جنسیت در اعتبار شهادت نیست . یعنی این مساله بررسی می شود که آیا زن و مرد
بودن در زمره شرایط لازم برای اعتبار شهادت نیست ، ولی در مقرراتقانون جمهوری
اسلامی ایران ، تفاوت های در اعتبار شهادت زن ، نسبت به شهادت مرد و جود دارد که
به بررسی آن می پردازیم .
برسی وضعیت زن ، جنسیت در حقوق کیفری ایران ، مستلزم بررسی قانون مجازات
اسلامی است . این قانون بعد از انقلاب سال 1357 ابتدا به صورت فتاوی به موقع اجرا
کذاشته شده و سپس از تصویب مراجع قانون گذاری کشور گذشته و آخرین اصلاحات آن در
سال 1375 صورت گرفته و در حال حاضر لازم الا جراست .
(حکومتی ) اجازه میابد به بهانه ی برخورد باجرایم اختلاقی به حوضه زندگی
فردی و خصوصی شهروندان وارد شده و این حوزه را تحت کنترل خود در آورد . (بر پایه ی
اصل اسلامی امر به معروف و نهی از منکر ) قانون مجازات اسلامی با این اوصاف نه
تنها با ضوابط جهانی حقوق بشر که دولت ایران پیش از تاسیس جمهوری اسلامی متون مر
بوط به آن را امضا کرده است ، در تضاد قرار می گیرد ، بلکه با تحولات اجتماعی
ایران که دست آورد مردم در یک قرن اخیر است ، سخت ناسازگاری می کند . به موجب این
قانون خشونت علیه زنان تشویق و ترویج می شود حق حیات زنان مورد اعتنا قرار نمی
گیرد، ابتدایی ترین حقوق انسانی زنان مانند حق انتخاب پوشاک از آنهاسلب شده است .
در حال حاضر وضع چنان است که زنان حتی وابسته به خانواده های انقلابی صدای اعتراض
خود را بلندکرده اند نوه ی آیت الله خمینی رهبر انقلاب اسلامی در این باره با
خبرنگاران خارجی به گفت گو نشسته و توجه داده است که حتی زندگی خصوصی او به علت زن
بودن به شدت تحت کنترل بازو های امنیت قدرت عمومی است . (نگاه کنید به مصاحبه با
خانم زهرا اشرفی در page2003"international herald tribune’ 3april (
در این مقاله محور های عمده ای که پیرامون آن حقوق انسانیشهر وندان زن زیر
پا گذاشته می شود موردبررسی قرار می گیرد . قانون مجازات اسلامی در بر گیرنده این
محور هاست . فزون برآن ، سکوت قانون مجازات اسلامی در مواردی به تضییع حقوق زن
منجر می شود .در مقاله ی حاضر هم چنین نمونه های از سکوت قانون در ارتباطبا حوزه ی
جرم و جنابت بررسی می شود .
مقدمه:
تعریف شهادت
در قوانین تعریفی از شهادت نیامده است و فقیهان نیز در تعریف جامعی به
اتفاق نرسیده اند بلکه، یکی از راه های اثبات جرم شهادت است شهادت عبارت است از
اخبار صحیح از وقوع امری به منظور ثبوت آن در جلسه دادگاه تحت عنوان (( من گواهی و
شهادت می دهم )) شهادت از مهمترین وسایل اثبات دعوای جزایی است . در واقع شهادت در
امور جزایی بیان شخص است نسبت به آنچه را که از یک واقعه جزایی دیده یا شنیده است
. اصولا روشن شدن مذاکرات و مباحثات وقایع روی این دلیل است که زیاد تکیه شده و
بدان اعتقاد قاضی شکل می گیرد . بنابر این دفاع اصحاب دعوی از طریق رد گواهان و
ایراد به بیانات به صلاحیت و شخصیت شهود در جهت سلب اعتبار ارزش قضایی از شهادت
معموله حائز کمال اهمیت است . شهادت نوعی تکلیف است و (با ضمانت اجرایی گناه کبیره
و حرمت عدم انجام آن ) که هر مسلمانی خود را ملزم به اظهار وقایع اتفاق افتاده بر
حسب آگاهی خویش می داند نهایت آن که شریعت اسلام تضمینات دقیقی برای گواهی قائل
شده است از مجموع مطالبی که در مورد شهادت گواهان عنوان می شود می توان گفت برای
ان شهادتی قابل اعتبار باشد .
شهادت یکی از دلایل دعاوی اعم از جزایی ، حقوقی با سابقه بسیار طولانی است
در اجتماعات که افراد به اصول اخلاقی و مذ هبی پاینده نباشند استفاده از شهادت می
تواند اثرات سوء به بار آورد و با عث تضییع حقوق شود بلعکس در جوامعی که افراد
مقید به راستگویی هستند و ادعای شهادت درست را تکلیف خود می شناسند می تواند در
احیاء حقوق موثر واقع شود با وجود این شهادت متکی بر حواس شخص و حافظه او است هر
گونه خطای حواس و نقصان حافظه می تواند به وضع شهادت لطمه وارد آورد.
عدالت شاهد باید با یکی از طریق
شرعی برای دادگاه احراز شود . شهادت کسی که نفع شخصی به صورت عین یا منفعت یا ازحق
رد دعوی داشته باشد و نیز شهادت کسانی که تکدی را شغل خود قرار دهند پذیرفته نمی
شود.
فهرست مطالب:
بررسی تاثیر جنسیت بر شهادت در قوانین اجزایی
بخش اول
چکیده
فصل اول :تعریف شهادت
احکام شهادت تعهد
ارزش شهادت
فصل دوم : شرایط شهادت
حقوق و تکلیف شهود منظر فقهه
منظر قانون
فصل سوم :اهمیت شهادت
دلایل وجوب شهادت
کیفیت شهادت
فصل چهارم
الزام شاهد به شهائت درحقوق ایران و فرانسه
فصل پنجم :
مبانی فقهی و اعتبار شهادت زنان و احکام آنان
گواهی زنان
بخش دوم
نصاب شهادت زنان در میان مذاهب اسلامی
شهادت برشهادت زنان
وضح شهادت زن در قرآن و رئایات
فصل ششم :
چگو نگی شهادت زن در قوانین امروزه ایران
الف)در قوانین جزای
ب)در قوانین مدنی
ج) اطباق با کنواسیون
فصل هفتم:ارزش شهادت زنمنابع ماخذ
منابع و مأخذ:
مهر پور – حسینمباحثی از حقوق زن
قاسمی حامد – عباستحلیل حقوق شهادت در مذهب امامیه
طباطبایی سید محمد حسین تفسیر المیزان
زن و حقوق کیفری دکتر نسیرین **
قانون مجازات اسلامی
قانون مدنی
تحریر*** اماو (ره) در قسمت شهادت
** کلام
استفاده از سایت های اینترنتی
انجمن زنان ایران – دفاع از حقوق زنان
بررسی فقهی شهادت زن در اسلام آیت الله صانعی