دانلود مقاله موزه ایران باستان
تعداد صفحات : 40 با فرمت ورد و قابل ویرایش
قسمتی از متن :
تاریخچه
سر در باغ ملی عمارتی است ساخته شده بسال 1340 هجری قمری.این عمارت بر سكوی عمارت دیگری در همین مكان و با شمایلی نه چندان بی شبا هت با بنای اولیه ساخته شد.درشمال عمارت سردر باغ ملی میدانی بوده كه تمرینات نظامی قشون ،در عهد قاجار در آن انجام می پذیرفته ،وبه نام میدان مشق معروف بوده است.
میدان مشق حد فاصل بین خیابانهایی بوده كه امروزه با نامهای خیابان سرهنگ سخایی درشمال ،خیابان امام خمینی در جنوب ،خیابان سی تیردرغرب و خیابان فردوسی درشرق داشته نامیده می شود.
میدان مشق از میادین عهد فتحعلیشاه قاجار می باشد ودر آن دوره تنها بنای موجود درآن، ساختمان قزاقخانه در شمال آن بوده است. در،ورودی ضلع جنوبی این میدان بنای سر دری وجود داشته كه پس از تغییر كاربری میدان از محل تمرینات نظامی به باغ ملی،كه درعهد سردار سپهی رضا خان اتفاق افتاد،عمارت سر درقبلی،مشخص گردد كه این عمارت قبلی تخریب ودر جای آن عمارت فعلی بنا گردید. بر اساس تصاویر بر جای مانده از عمارت مشابهت زیادی با عمارت تخریب شده قبلی دارد.
میدان باغ ملی بعد ها با ساخته شدن عمارت های دولتی در آن رفته رفته موجودیت باغ مانند خود را از دست دادو با ساخته شدن ساختمانهای شهربانی كل كشور، ساختمان موزه ایران باستان،ساختمان شركت نفت ایران و انگلیس ،ساختمان وزارت خارجه و كتابخانه ملی در آن بصورت مركز ساختمانهای اداری درآمد و ازآن میان تنها عمارت سردر باقی ماند ونام آن سینه به سینه با نام باغ ملی تداوم یافت.
بر دروازه های عمارت سر در باغ ملی یك سال پس از اتمام بنا، درهایی نصب گردید كه بسیار با شكوه و زیبا بودند و خوشبختانه با گذشت زمان و بی مهری آن، هنوز هرچند با پذیرش آسیب اما درها پای برجای مانده ا ند.
معرفی بنا:
در یك نگاه اجمالی به سر در باغ ملی یا سر در میدان مشق كه اكنون بر پای مانده است با عكسی كه از سر در میدان مشق زمان قاجاریه كه یكسره ویران گردیده است، در می یابیم چه اندازه معماری و دیگر ویژگیهای این دو بنا به یكدیگر نزدیك است.
گونه طاق هلالی بزرگ میانی،مواد و مصالح ساختمانی ازاره های سنگی،كاشیكاری و حتی نقوش آنها،شباهت این دو بنا را كه اولی برپای و دومی به كلی از بین رفته است، نزدیك و نزدیك تر می كند.
نمای بیرونی سر در میدان مشق، یعنی آن سو كه به سمت خیابان سپه (امام خمینی) است از سه دروازه، هشت ستون كه دو به دو نزدیك یكدیگر و در دو سوی طاقها قرار دارند شكل گرفته شده است. نمای درونی یعنی سویی كه رو به ساختمان (بریگارد قزاق) زمان قاجار دارد، نیز با تفاوتی چند یعنی بدون ستونها، همین گونه می باشد.
طاقها درهر سه دروازه هلالی است. بر بالای طاق میانی كه بر دروازه بزرگ و اصلی است یك اشكوب متشكل از اطاقی مستطیل شكل با پنجره هایی چند با طاقهایی هلالی و سقفی شیروانی ساخته شده است. از این اطاق به عنوان نقاره خانه استفاده می شده است.
با اینكه عناصر معماری این دروازه همگون نیست و متفاوت می نمایاند، اما در مجموع بسیار دلنشین می باشد. در بنای سر در باغ ملی از تركیب آجر،سنگ،كاشی،چوب وفلز بهره گرفته شده است. معمولا در بناهایی كه عناصر معماری متفاوت به كار رفته، تركیبی ناهمگون به وجود آمده است، مانند تئاتر شهر، اما در بنای سر در باغ ملی چنان این تركیب مناسب است كه بنا منسجم و شكیل و یكپارچه به چشم می آید.
پهنای دروازه باغ ملی از شرق به غرب كمی كمتر از 27 متر است. این پهنا در سالیان پیش، بیش از اینها بوده، چه برپایه یك عكس قدیمی در دو پهلوی دروازه های كوچك دو اطاق برابر ومتقارن نیز بوده است كه آنها را ویران كرده اند.امروز به جای اطاق شرقی،ساختمان زیبای پست و به جای اطاق غربی، ساختمان وزارت امور خارجه قرار داردكه كاملا به دو سوی دروازه ها چسبیده اند.
شالوده از كف خیابان سنگی است. بدین گونه كه پایه ستونهاو پایه طاقهای هلالی بر سنگ گذاشته شده است. در گذشته نیز كف خیابان سنگفرش بوده است اما امروز كه خیابان های منتهی به آن آسفالته است، بخشهایی از پی سنگی این دروازه زیر آسفالت مدفون است.
در این بررسی اجمالی دروازه میدان مشق ازسه دیدگاه مورد نظر قرار گرفته است:
1ـ نمای بیرونی ودرهای آن.
2ـ نمای درونی.
3ـ اشكوبی كه روی طاق بزرگ ساخته شده است.