امروزه یکی از معضلات بزرگ شهر ها پدیده وارونگی و آلودگی هوا می باشد که یکی از راه های مقابله با این آلودگی ها در نظر داشتن و بوجود آوردن محوطه فضایی سبز در اطراف و پشت بام منزل خود می باشد. که این امر باعث جذب آلودگی هوا و درنتیجه خارج کردن اکسیژن از خود می باشد.
از دیگر خصوصیات محوطه سازی و فضای سبز نیز می توان به ایجاد فضایی دلنشین، روحیه بخش و جذاب را که برای استفاده کنندگان از آن بوجود می آورد اشاره کرد. همچنین طرح های متفاوت و متناسب با ساختمان یا ویلا در اطراف یا پشت بام بنا تاثیر فراوانی در زیبایی و خوش نما کردن ویلا یا ساختمان مورد نظر دارد.
در محوطه سازی همیشه با گیاهان متنوع سروکار داریم چون گیاهانی که در فضای سبز مورد استفاده قرارمی گیرند همیشه علاوه بر شرایط ارثی و ژنتیکی، از شرایط اکولوژی )محیط زیست( نیز متأثر هستند. مانند تغییرات درجه حرارت، حداقل مطلق دما، میانگین و حداکثر مطلق دما، تغییرات میزان رطوبت نسبی هوا، بارندگی ها ، تعداد روزهای ابری و آفتابی، کوتاهی و بلندی روز و شب و دیگر پدیده های جوی به دقت توجه شود.
استفاده از آلاچیق، آبنما، برکه، نهر، استخر، گل کاری، درخت کاری، رواق، باربیکیو و . . . از بخش های مهم محوطه سازی به شمار می روند. که با توجه به مساحت و خواست کارفرما طرح ها و المان های متفاوتی در محوطه سازی (لند اسکیپ) مورد استفاده قرار می گیرند.
یکی از مهم ترین گامهای اصلی طراحی و اجرای محوطه سازی (لند اسکیپ) جانمایی و آرایش گل و گیاهان در موقعیت مناسب و مطلوب خود به بهترین شکل ممکن می باشد که باید قبل از اجرا در طراحی محوطه نوع چیدمان گل و گیاه در طرح مورد نظر مشخص و معلوم گردد.
انتخاب خاک در محوطه سازی
در محوطه سازی در بخش های مختلف عناصر با نیروهای دینامیکی و استاتیکی متفاوتی در کنار هم قرار میگیرند که هر کدام از آنها نیاز های متفاوتی برای زیر سازی دارند . همچنین با توجه به ایجاد بستر کاشت گیاهان در محوطه سازی،بررسی ، جمع آوری ، خاکبرداری و خاکریزی با مطالعه دقیق خاک موجود در سایت و همچنین استفاده از خاک مناسب درمحوطه سازی ، می تواند نقش مهمی در رشد و سهولت نگهداری گیاهان و استقامت عناصر در مقابل نیرو های ذکر شده داشته باشد .
مصالح ساختمانی در محوطه سازی
خوشبختانه امروزه تولید و نو آوری مصالح در بخش ساختمان با توجه به رونق ساختمان سازی در جامعه با رشد سریعی روبروست ؛ اما شناخت وانتخاب صحیح مصالح برای محوطه سازی امرییست که علاوه بر حس زیبایی شناسی در محوطه سازی نیاز به تجربه در مورد تغییرات احتمالی این مصالح در برابر شرایط جوی داراست . علاوه بر مصالحی که بصورت عمومی در فعالیت های مختلف ساختمانی استفاده میشود بخشی از مصالح بطور تخصصی فقط در محوطه سازی مورد استفاده قرار می گیرد که اطلاع از این موارد میتواند کمک بزرگی در بالا بردن سطح کار محوطه سازی باشد.
ساخت المانها در محوطه سازی
با توجه به مساحت وخواست کارفرما المانهای متفاوتی در محوطه سازی مورد استفاده قرار میگیرند. برخی از المانها عبارتند از آلاچیق ، رواق ، آبنما، برکه ، استخر ، باربیکیو و...
آلاچیق در محوطه سازی
آلاچیق کلمه عمومی است که در زبان فارسی به هرنوع سرپناهی که در فضای باز استفاده می شود ، اطلاق می گردد و حتی نوع کاربری آن که در مواردی بعنوان پارکینگ اتومبیل استفاده می شود نیز تغییری در این نام ایجاد نمیکند . این در حالیست که در محوطه سازی برای انواع مختلف از آلاچیق ، بسته به کاربرد آن نامها و تعاریف جداگانه ای وجود دارد .
آبنما در محوطه سازی
یکی از المان هایی که در چند سال اخیر برای محوطه سازی(لند اسکیپ) شدیدا مورد استقبال عمومی قرار گرفته ، آبنما بوده است . ساخت آبنما می تواند با مصالح مختلف انجام پذیرد . در ساخت آبنما مواردی چون نحوه ریزش آب ، مقدار صدای مورد نیاز برای فضا، نور پردازی ، ایزولاسیون و سهولت نگهداری ، از اهمیت بالایی برخوردار است .
برکه در محوطه سازی
برکه به فضایی گفته می شود که آب در آن بدون جریان و در فضایی بسته قرار دارد . برکه در محوطه سازی (لند اسکیپ) معمولا برای فضا هایی با هدف آرامش ، طراحی و ساخته می شود می توان المان مفیدی در تامین این هدف باشد . برکه ها علاوه بر کاربرد به لحاظ زیبایی در محوطه سازی ،می تواند نقش مهمی در ذخیره سازی آب برای آبیاری فضای سبز ایفا کند. گیاهانی چون نیلوفر آبی ، لویی و.. که به عنوان گیاهان آبزی در محوطه سازی و فضای سبز جهت زیبایی بیش از پیش استفاده می شوند ، در آبهایی که راکد هستند ( مثل برکه ) قادر به ادامه حیات اند.
استخر در محوطه سازی
از دیر باز شنا به عنوان یکی از مفرح ترین ورزشها مورد توجه بوده است، به همین دلیل ساخت استخر سالها در حیاط منازل مسکونی مورد توجه محوطه سازان قرار داشته. امروزه با تغییر شکل زندگی شهر نشینی معمولا استخر بعنوان بخشی ازمحوطه سازی ویلا ها دیده می شود . ساخت استخر به دلیل چالشهایی چون آب بندی ، تصفیه و نگهداری ، از تخصصی ترین عناصر در محوط سازی است.
نهر در محوطه سازی
در فرهنگ کهن ما همیشه آبهای روان چه در باغهای ایرانی که ساخت آنها به بیش از 2000 سال میرسد و چه در شرایط طبیعی از اهمیت و استقبال زیادی برخوردار بوده ، به همین دلیل داشتن چنین المانی در محوطه سازی می تواند فضایی متفاوت ایجاد نماید.
کف سازی در محوطه سازی
همواره یکی از اثر گذارترین بخشها در محوطه سازی کفسازیهاست . کفسازی جزیی از بخش سخت محوطه سازی(hard scape) است که می تواند نقش مهمی در راهنمایی استفاده کنندگان ، تقسیم فضا، زیبایی،سازه فضایی،القای حسی خاص و ... در محوطه سازی داشته باشد . استفاده از مصالح مناسب محوطه سازی (لند اسکیپ) در این بخش برای حفظ امنیت ، زیبایی ، استحکام و .. بسیار دارای اهمیت است.
نورپردازی درمحوطه سازی
در طراحی فضای سبز نور همواره به عنوان یک عنصر مهم و اساسی به شمار می آید زیرا کلیه نقاطی که در فضای سبز از اهمیت بخصوصی برخودارند نظیر درب ورودی ، حیاط جلویی استخر برکه ها ،آبشارها ،فواره ها ،مجسمه ها ، درختان و کلیه وسایل زینتی باید امکانات روشنایی را داشته باشد. تا زیبایی واقعی را به نمایش بگذارند.نور عامل مهم در تفکیک رنگها و تعریف راهها و معابر در شب ها می باشد. در صورت نبود نور در شب طراحی فضای سبز امری کاملا بی معنی جلوه می کند.لذا نیاز به نور در شب به بیشترین حد خود می رسد .
تاسیسات برقی در محوطه سازی
استفاده از انرژی برق برای روشنایی عمومی، نور پردازی و راه اندازی تاسیسات مکانیکی در محوطه سازی (لند اسکیپ) امری اجتناب ناپذیر است . اگر چه به دلیل حضور مهندسین در بخش ساختمان سازی ، استفاده از استاندارد های مهندسی برق در ساختمانها نهادینه شده ؛ اما در محوطه سازی به دلیل اجرای سنتی محوطه ها ، کمتر به این امر توجه شده.استفاده از روشهای صحیح در انتقال و بهره برداری برق در محوطه سازی ، نقش مهمی در ایمن سازی و کاهش هزینه های نگهداری فضای سبز داراست .
تاسیسات مکانیکی در محوطه سازی
تاسیسات مکانیکی در محوطه سازی شامل آبرسانی ، تاسیسات آبیاری اتومات ، تاسیسات استخر و تاسیسات آبنما ، بخشی از علم تاسیسات است که کمتر در ساختمان مورد توجه قرار می گیرد . به همین دلیل برای داشتن تاسیسات مناسب در محوطه سازی ، آگاهی از نوع و عملکرد لوازم موجود در بازار و بکار گیری آنها در محلهای مناسب امر اجتناب ناپذیر است.
محوطه سازی و فضای سبز حیاط فقط کاشت،هرس و آبیاری نیست بلکه ایچاد یه فضای جادویی است برای فارغ شدن از روزمرگی که ما رو دعوت می کنه به نشستن و تماشای زیبایی گل ها و استنشاق بوی چمن مرطوب و تفکر.
همه دوست داریم ساعتها به تماشای فضای سبز حیاط پر از گلها و تزیینات رنگارنگ بشینیم و لذت قدم زدن در محوطه با فضای سبز زیبا رو بچشیم.پس بیاین در کنار هم شروع کنیم؛ببینیم و یاد بگیریم.
در حقیقت، استفاده از گلها، گیاهان ، درختچه ها و ترکیب گونه های مختلف آنها با یکدیگر، ایجاد منظره ای فوق العاده زیبا می کنه ، که چشم انداز پیش روی ما را کاملا تغییر میده.