این پاورپوینت در مورد اصول طراحی پله و آسانسورها و پله برقی در 70 اسلاید کامل با افکت مناسب و شامل: اصول طراحی پله و آسانسورها و پله برقی،طراحی پله،طراحی پله برقی،طراحی آسانسور،ويژگیهای سازه و نحوه انتخاب پله برقی ،شیب پله برقی ،آرایش های مختلف پله ،طرح کلی پله برقی،انواع پله ،انواع آسانسور، و...ومنابع می باشد
پـِلِّکان یا راه پله سازهای است که برای ارتباط دادن دو سطح غیر همسطح در ساختمان یا فضاهای دیگر بکار میرود و از اجزای کوچکتری به نام پلّه ساخته شدهاست. در حالتی که پلکان در یک فضای بسته ساخته شود به آن راهپله گفته میشود.
به پلکانی که به صورت نقالهای و با نیروی برق حرکت کند پله برقی گفته میشود. از انواع دیگر پلکان میتوان پلکان مارپیچی، پلکان تاشو (درب مخفی) و پلکان هواپیما را نام برد.
به طور معمول پهنای مؤثر پلهها و پاگردها باید حداقل دارای یک و نیم متر باشند و از دو نیم متر تجاوز نکنند. درها نباید پهنای مفید پاگردها را اشغال و محدود کنند و درهای رو به راه پله باید به طرف خروجی باز شوند. همچنین بهتر است نسبت ارتفاع به عمق پاگذار ۱۵۰ تا ۳۰۰ میلیمتر باشد
تصویری از یک راه پله
پلکانی در تخت جمشید. ۵۵۰ پیش از میلاد.
مسیر پلکانی قلعه رودخان فومن.
اجزای پلکان
به سطح افقی پله، کف پله یا پاگذار و به سطح عمودی آن پیشانی پله گفته میشود. در پلههای مسدود کف پله معمولاً نسبت به پیشانی آن حالت پیش آمده دارد تا کف پله از سطح پهنتری برخوردار باشد. به ارتفاع باز راهپلهها یعنی فضای کف تا سقف، سرگیر گفته میشود. بلندای یک یا چند پله از سطح کف پلکان، خیز نامیده میشود.
اجزا پلکان:
- کف پله یا پاگذار
- پیشانی پله
- نرده پله
- آبچکان پله
- پاگرد پله
ارتفاع پله
به طور کلی هر قدر ارتفاع پله زیادتر باشد تعداد پله مورد نیاز برای عبور از طبقهای به طبقه دیگر کمتر بوده ودر نتیجه قفسه پله یا فضای لازم برای ایجاد پله کمتر است ولی ارتفاع پله کاملاً بستگی به محل استفاده و اشخاص استفاده کننده از آن را دارد مثلاً ارتفاع پله برای طبقات آپارتمانهای مسکونی در حدود ۱۶ الی ۲۰ سانتیمتر در نظر گرفته میشود زیرا ۸۰ درصد استفاده کنندگان آن در سنینی هستند که به راحتی میتوانند از پله پایین و بالا روند. همچنین ارتفاع پله موتور خانهها یا انبار را در حدود ۲۰ الی ۲۵ حتی ۵۰ سانتیمتر در نظر میگیرند زیرا ۹۹ درصد استفاده کنندگان این قسمت از ساختمان را اشخاص جوان تشکیل میدهند و همچنین ارتفاع پله مکانهای عمومی مانند ایستگاه راه آهن یابیمارستانها یا ادارات عمومی را در حدود ۱۵ الی ۱۷ سانتیمتر در نظر میگیرند زیرا از این نوع پلهها اجباراً افراد در هر سنی استفاده خواهند نمود. ارتفاع پله در قصرهای بسیار لوکس و مجلل در حدود ۱۵ سانتیمتر یا کمتر در نظر گرفته میشود.
کف پلهکف پله تابع دو عامل است
۱. طول کف پا ۲. طول قدم
طول کف پای یک آدم معمولی در حدود ۳۰ سانتیمتر است در این صورت برای اینکه عبور و مرور از روی پله آسان باشد کف پله باید در حدود ۳۰ سانتیمتر باشد که با توجه به ۲ سانتیمتر دماغه پله جمعاً کف پله در حدود ۳۲ سانتیمتر خواهد شد. طول قدم یک آدم معمولی در حدود ۶۳ الی ۶۵ سانتیمتر میباشد برای اینکه بتوان پلهها را پشت سر هم وبدون توقف و به راحتی و با قدم معمولی طی نمود میباید مجموع دو برابر ارتفاع بعلاوه کف پله عددی بین ۶۳ الی ۶۵ سانتیمتر باشد. اگر تعداد پلههایی که پشت سر هم قرار دارند در حدود ۸ الی ۱۲ پله باشد کف پله نمیتواند از ۳۲ الی ۳۳ بیشتر باشد. زیرا اگر کف پله از این مقدار پهنتر باشد استفاده کننده از آن در موقع بالا رفتن ناخودآگاه هر قدم خود را روی پلهٔ بعدی قدری عقبتر گذاشته و روی پله هشتم یا نهم پنجه پای او روی لبه پله قرار گرفته و ممکن است تعادل خود را از دست داده و به جلو خم شود ولی در مورد پلههای جلو ساختمان که معمولاً تعداد آن در حدود ۳ یا ۴ پله میباشد میتوان از کف پله پهنتر نیز استفاده نمود.
عرض پله
عرض پله به نسبت شدت عبور و مرور متفاوت نیز میباشد. عرض پله ساختمانهای عمومی و بزرگ مانند سینماها و تاترها که از آنها برای عبور یک طرفه استفاده میشود برای هر ۱۲۰ نفر جمعیت یک متر عرض در نظر گرفته میشود که این عرض برای تخلیه جمعیت در حدود ۱۰ دقیقه کافی میباشد. حداقل عرض پله ساختمانهایی که زیاد بزرگ نبوده و از روی آن عبور و مرور دو طرفه انجام میشود و در حدود ۱۰۰ سانتیمتر در نظر گرفته میشود زیرا عرض شانه یک نفر مرد در حدود ۶۰ سانتیمتر است و با توجه به اینکه اگر دو نفر بخواهند از نزدیک یکدیگر عبور نمایند ناخودآگاهقدری شانه خود را به سمت طرف مقابل کج مینمایند عرض ۱۰۰ سانتیمتر برای عبور دو نفر از کنار یکدیگر کافی میباشد ولی برای آپارتمانهای چندطبقه که شدت رفتوآمد زیادتر است عرض پله را در حدود ۱۲۰ سانتیمتر یا بیشتر در نطر میگیرند. در مورد پلههای کم رفتوآمد مانند پلههایی که به بام ختم میشوند و از آنها برای برف روبی یا سرکشی به بام استفاده میشود عرض ۵۵ الی ۶۰ سانتیمتر کافی میباشد.
پلههای دو گردش و یک پا گرد
متداولترین نوع پله میباشد که با دو گردش و یک پاگرد فاصله دو طبقه را طی میکند که U شکل میباشد. مسیر اول با مسیر دوم که هر دو به پاگرد منتهی میگردد درست ۱۸۰ درجه اختلاف جهت دارند. تعداد پله در هر گردش در حدود ۸ تا ۱۰ پله است.
پله با سه گردش و دو پاگرد این نوع پله بیشتر برای ساختمانهایی که فضای در نظر گرفته شده برای پله مربع است یا اگر بخواهند ساختمانهایی که آسانسور دارد پله دور آسانسور بچرخد یا به عبارت دیگر فضای در نظر گرفته شده برای پله و آسانسور در یک مجموعه باشد این نوع پله اجرا میشود.
پلههای بدون پاگرد
این نوع پله که فضای کمتری را اشغال مینماید نا مناسبترین نوع پله میباشد در این سیستم آن تعداد پلههایی که در قسمتهای مستقیم واقع است مناسب و راحت است ولی عبور و مرور از آن تعداد پله که در قوس قرار داشته و به شکل مثلث است مشکل تر و ناراحت تر میباشد. در طرح پلههای مثلث شکل باید سعی نمود که متوسط کف پلهها از ۲۵ سانتیمتر کمتر نباشد.
پله گرد
برای مکانهای کم رفتوآمد میباشد و امکان استفاده از آن برای کودکان و افراد مسن بسیار مشکل است. در طرح این گونه پلهها که معمولاً حول لوله ای به قطر ۱۰ الی ۱۵ ساتی متر میچرخد روش کار چنین است که ابتدا دایره متوسط گردش را به تقسیمات مساوی تقسیم نموده آنگاه از مرکز دایره گردش به این نقاط وصل مینمایند و این خطوط را ادامه میدهند تا محیط دایره خارجی پله را قطع کند.
چشم پله یا چاه پله
در پلههایی که با دو گردش و یک پاگرد اجرا میشود گردشهای پله باید با فاصلهای حداقل در حدود ۱۰ سانتیمتر از یکدیگر واقع شوند. به این فاصله که چشم پله گفته میشود اجرای نرده پله را آسان تر میکند البته اگر فضای پله دارای عرض کافی نباشد میتوان از این فاصله صرف نظر نمود.