دانلود پروژه درس آشنایی با معماری جهان : معماری شهر تاریخی بیشاپور در دوران ساسانی 61 ص فرمت WORD
فهرست مطالب:
مقدمه 1
تزئینات معماری دوره ساسانی 2
هنر ایران در دوران ساسانی 4
معماری ایران در دوران ساسانی 5
هنر ساسانی 7
سنگ نگاره های ساسانی 9
کازرون شهری به قدمت شاهنامه 10
نرگس زارهای دریاچه پریشان 11
شهر باستانی بیشاپور 12
غار شاپور 14
آشنایی با روستای دوان 15
قلعه دختر فیروزآباد 16
کاخ فیروز آباد 16
تخت طاقدیس 17
تخت نشین(طریال) 20
تالارشاپور 20
کاخ بزرگ شاپور 20
کاخ سروستان 21
قصر شیرین 23
طاق کسری 23
آتشکده های چهار طاقی های دوره ساسانی 25
معبدآناهیتا، بیشاپور 26
جایگاه زن در هنر ساسانی با تکیه بر نقش آناهیتا 28
جایگاه زن در دوران باستان 28
نقش زن در دوران ساسانی با تکیه بر نگاره ها 29
والامقامی بانوان ساسانی 30
آناهیتا الگوی بانوان ساسانی 31
زنان بالاتر از مردان 32
آناهیتا ،پیشکش دهنده فرایزدی 32
تنگه چوگان 34
اولین نقش برجسته 34
دومین نقش برجسته 35
سومین نقش برجسته 35
چهارمین نقش برجسته 35
نقش برجسته پنجم 36
ششم و آخرین نقش برجسته 36
تصاویر 37
منابع 58
منابع تصاویر 59
مقدمه
سلسله‌ي ساساني به عنوان آخرين حكومت پيش از اسلام در ايران، با انتخاب شهر استخر واقع در نزديكي تخت جمشيد به عنوان پايتخت آغاز كرد و اردشير بابكان با شكست اردوان پنجم- آخرين پادشاه پارتي در سال 224م. سلسله‌ي ساساني را بنياد نهاد. هنر عصر ساساني در عين حال كه از رسوم ملي پيروي مي‌كرده، شرقي هم بوده است. ساختمان‌هاي اصلي معماري ساساني هم مانند هخامنشيان، كاخ‌هاي شاهي بود و اصرارشان بر اين بود كه مانند آنها شاه را در آپاداناي خود همانند خدايي كه از آسمان فرود آمده نشان دهند.
راه‌حل‌هاي معماري هخامنشي براي ساسانيان ظاهراً پرهزينه و پيشرفت ناپذير بوده است چرا كه بلندي تيرهاي چوبي حد علايي دارد كه در دوره‌ي هخامنشي از آن استفاده شده بود. لذا حتي در ساختمان‌هاي شاهي هم معماري تاقدار را كه در دوره‌ي هخامنشي بي‌شك معماري شناخته شده‌اي بود، رواج دادند. البته پارت‌ها هم اين مسـأله را مورد توجه قرار داده بودند اما در دوره‌ي ساساني اين كار با تحول چشمگيري رو به رو شد و ترقي شايان كرد. اردشير بنيانگذار سلسله‌ي ساساني كه پيش از به قدرت رسيدن، سركرده‌ي نظامي فرماندار فارس بود، سنت معماري دوره‌ي پارتي كه شهرسازي آن طرح دايره‌اي شكل داشت را مورد توجه قرار داد و فيروزآباد را بر اساس شهرسازي پارتي به صورت دايره‌اي شكل بنياد نهاد و كاخ فيروزآباد را هم ايجاد كرد. معماري ساساني، شامل معماري كاخ‌ها، آتشگاه‌ها و معابد و بعضي بناهاي يادماني، كاروانسرا، قلعه‌ها و حتي معماري خانه‌هاي مردم است.
تزئينات معماري دوره‌ي ساساني
گچبري كه «پارت‌ها» در كاخ‌ها و بناهاي مذهبي استفاده كردند. در دوره‌ي ساساني رونق ويژه‌اي يافت. بخش عظيمي از تزيينات وابسته به معماري دوره‌ي ساساني گچبري است. در بناهايي ديگر عهد ساساني مانند تاق كسري- تيسفون تخت سليمان، فيروزآباد و سروستان نمونه‌هاي زيبايي از نگاره هاي گچبري يافت شده است كه اين طرح‌ها و نقش‌ها در معماري دوره‌ي اسلامي به شكل جالب و بدون استفاده از نگاره‌هاي انساني و حيواني به كار گرفته شده است. نمونه‌هايي از گچبري هاي ساساني در موزه برخي از كشورها و همچنين در موزه‌ي ايران باستان موجود است. همچنين در قلعه‌ي يزدگرد هم بهترين طرح‌هاي هندسي، گل و گياه موضوع نقوش گچبري است.
از تزيينات ديگر وابسته به معماري دوره‌ي ساساني استفاده از موزاييك كاري است كه به نحو شايسته‌اي در ايوان‌هاي شرقي و غربي «كاخ بيشابور» در شهر بيشابور در نزديكي كازرون در استان فارس استفاده شده است. موزاييك، عبارت است از قطعات كوچك سنگ رنگي كه هم‌اكنون نمونه‌هايي از آن در موزه‌ي ايران باستان در تهران موجود است.
علي‌رغم حالت ويرانة كنوني بسياري از بناهاي ساساني آثار تزيينات معماري آن عصر را از نقاشي هاي روي ظروف فلزي، همچنين از قابهاي گچبري متعددي كه باقي مانده و زماني زينت‌بخش نماي ساختمانها و داخل آنها بود، مي‌توان دريافت. اينها نشان مي‌دهد كه دامنة تزئينات از زمان هخامنشيان به بعد توسعه يافته و آراسته‌تر و پرزرق و برق‌تر شده بود. تلاشهايي در جهت ارتباط ميان ساختمان و تزئينات آن صورت مي‌گرفت ، ولي غالباً قابهاي گچبري عالي، مانند ساير تزئينات ساساني، صرفاً به ديوار چسبانده شده و آن را به صورت بخش پيوسته‌اي از ساختمان در نظر نگرفته‌اند. كار طراحي آرايش گچبري مستقل از معماري و قالب‌گيري آن با قالبهاي تكراري، اين جدايي تزئينات از ساختمان را تشويق كرد.
شكلهاي طبيعي در آرايش ساساني گسترش يافته و آراسته‌تر و خلاق‌تر شده بود. نقش برجستة درخت زندگي فوق‌العاده غني است. اندازة تاجهاي نخل بسيار بزرگ است؛ برگهاي نخل به شكلهاي گوناگوني درآمده؛ انار و انگور گل داده. مشبك‌كاري و اقسام پولك‌سازي به قابهاي زينتي روح مي‌بخشيد و دايره هاي زنجيره‌اي يا شبكه‌هاي چهارگوش طرحهايي ايجاد مي‌كرد كه نه تنها در آرايشهاي معماري، بلكه در بسياري از پارچه‌هاي زنانه هم به كار رفته است. آرايش ساساني، با شكوه و نمايش تنوع خويش از مرزهاي شاهنشاهي فراتر رفت و در مصر قبطي، روم، بيزانس و اروپاي سده‌هاي ميانه به صورت عامل محركي درآمد و علاوه بر انتشارش در جهت غرب، تأثير سازنده‌اي در شرق و در سراسر آسيا داشت، كه نه تنها در هند، بلكه در هنر عصر تئانگ در چين هم مؤثر بود.
با اينكه آرايش ساساني عناصر هلني را به خود گرفت، سرزندگي مشهود و ذاتي آن، خواه در جانوران نمادي يا گل و بوته‌هاي فراوان با آرايشهاي قرار دادي و به زوال و غالباً شكننده، يكنواخت و نحيف يوناني تفاوت فاحش داشت. قابهاي گچبري به دست آمده در خانه‌هاي شخصي تيسفون تا حدي غير معمول است و در آن تأثير يك موج نو غربي به چشم مي‌خورد كه احتمالاً ناشي از ورود مهاجران انطاكي در سدة ششم است.
رنگهاي باقي مانده در بسياري جاها، از قبيل كوه خواجة پارتي يا بيشاپور، داراي وسعت حيرت‌انگيزي است: سرخ، زرد، لاجوردي، آبي مات، سبز روشن، عنابي، بنفش، نارنجي، صورتي و سفيد.