عنوان: مبانی نظری کیفیت زندگی زناشويی
فرمت ورد قابل ویرایش
تعداد صفحات: 41
همراه با رفرنس نویسی و پاورقی داخل متن
منابع کامل
ممکن است در توضیحات بهم پیوستگی در کلمات وجود داشته باشد ولی در فایل word اینگونه نیست.
قسمتی از متن:
تعاریف کیفیت زندگی زناشویی
برای روشن شدن مفهوم کیفیت زندگی زناشویی بهتر است ابتدا به توصیفی از مفهوم کیفیت زندگی بپردازیم. معمولاً کيفيت زندگي به شکل آشکار يا ضمني در نقطه مقابل کميت قرار ميگيرد که منظور از آن سالهاي عمر ميباشد که ممکن است عالي، رضايت آميز يا لذت بخش بوده يا نباشد (كينگ و هيندز[1]، 2003). کيفيت زندگي ميتواند با زمان تغيير يابد، و در شرايط خاصي به طور قابل توجهي نوسان داشته باشد. کيفيت زندگي مستلزم سعي در کم کردن فاصله بين انتظارات و آرزوها و آن چيزي است که واقعاً اتفاق ميافتد، يک زندگي کيفي و خوب، معمولاً به صورت خشنودي، رضايت، شادي، خرسندي و توانايي فايق آمدن بر مشکلات بروز ميکند. در واقع کيفيت زندگي به وسيله فرد ارزيابي و توصيف ميشود (لي[2]،2006).
سازمان بهداشت جهاني کيفيت زندگي را "درک فرد از موقعيت خويش در زندگي، در متن فرهنگي و سيستمهاي ارزشي که فرد در آن زندگي ميکند، در رابطه با هدفها، انتظارات، استانداردها و علايق خود تعريف ميکند". و اين تعريف ابعاد فيزيکي، روانشناختي، سطح استقلال، ارتباطات اجتماعي، ارتباط با محيط و معنويت را شامل ميشود (نوحی، عبدالکریمی، و رضاییان، ۱۳۸۹).
كيفيت زندگي از مهمترين مؤلفه هاي مفهوم كلي بهداشت محسوب مي گردد (پارك[3]،1995)، به گونه اي كه به عقيده هنکلیفت[4] و همکاران (1993) برای تعیین نیازهای حیطه سلامت و ارتقای سطح سلامتی افراد، کیفیت زندگی آن ها را مورد بررسی قرار می دهند. در واقع اهداف، انتظارات، معيارها و خواسته های فرد به میزان وسیعی بر وضعیت جسمانی، روانی، میزان استقلال، روابط اجتماعی و اعتقادات او تأثير گذار می‌باشد. بنابراین بر اساس این تعریف جامع، کیفیت زندگی ارتباط نزديكي با وضعیت جسمی، روانی، اعتقادات شخصی، میزان خودکفایی، ارتباطات اجتماعی و محیط زیست دارد. به علاوه سلا[5] (1994)، سینسیا[6] (1998) و اِیزنک[7] (1998) نيز كيفيت زندگي را به صورت رضايت فرد از مجموع جنبه هاي زندگي از جمله جنبه هاي رواني، اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي، معنوي و جنسي تعريف كرده اند.
تمامي پژوهشگران بر سه اصل در ارتباط با کيفيت زندگي اتفاق نظر دارند:
1ـ کيفيت زندگي يک ارزشيابي ذهني است و به، قضاوت افراد راجع به کيفيت زندگي بستگي دارد.
2ـ کيفيت زندگي يک ماهيت پويا و ديناميک است، بدين معنا که کيفيت زندگي فرآيندي وابسته به زمان بوده و تغييرات دروني و بيروني در آن دخالت دارد.
3ـ کيفيت زندگي يک مفهوم چند بعدي است و بايد از زوايا و ابعاد مختلف سنجيده شود. اين ابعاد، اجزاء اصلي تحقيقات مربوط به کيفيت زندگي را تشکيل ميدهند.
هورنکويست[8] (2003) کيفيت زندگي را بر اساس مطالعات خود و يافتههاي سايرين به عنوان نياز بيان شده و رضايت عملي در يک تعداد از ابعاد اصلي زندگي با تمرکز خاص بر احساس خوب بودن تعريف مينمايد (غلامعليان و احمدی، 1387).
يکي از حيطه هاي بزرگ کيفيت زندگي، کيفيت زندگي زناشويي است. از مفاهيم بسياري از قبيل سازگاري، رضايت، شادماني، يکپارچگي و تعهد براي کيفيت زندگي زناشويي استفاده شده است (اليس، 2004). در مورد معناي هر يک از اين مفاهيم توافق وجود ندارد. علت آن به نبود يک نظريه واحد در مورد چيستي کيفيت زناشويي باز ميگردد (گلن[9]، 1990، به نقل از اليس، 2004)
اجزای تشکیل دهنده کيفيت زندگی زناشویی
محققان براي آساني در سنجش، همچنين عملياتي كردن مفهوم کيفيت زندگی زناشویی، آن را به چهار بٌعد اساسي تقسيم كرده‌اند كه عبارتند از:
الف) جاذبه: عبارت است از جنبه‌اي از يك شئ، يك فعاليت يا يك شخص، كه بر‌انگيزانندة پاسخ‌هاي نزديكي در ديگران باشد؛ تمايلي براي نزديك شدن به يك شي، فعاليت يا شخص. در کيفيت زندگی زناشويي جاذبه‌هاي بدني و جنسي انسان مد نظر قرار گرفته است.
ب) تفاهم: ارتباطي مبتني بر پذيرش دوسويه، راحت و بدون تنش و دغدغة خاطر كه بين دو نفر برقرار ميشود.
ج) نگرش: نوعي سوگيري عاطفي دروني كه عمل يك فرد را تبيين مي‌كند. در اصل، اين تعريف در برگيرندة قصد و نيت فرد است.
د) سرمايه گذاري: منظور از اين عبارت آن است كه هر يك از زوج‌ها براي بهتر ساختن رابطه و نيز خوشايندي طرف مقابل، كارهايي را انجام ميدهند و يا از انجام آن خودداري مي‌كنند. به بيان ديگر، مقابله به مثل كردن، هنگامي كه رفتار طرف مقابل پاداش‌دهنده است و خودداري از انجام عمل متقابل، هنگامي كه رفتار وي پاداش‌دهنده نيست (مرادي، 1379).
در تقسیم بندی دیگری اجزای تشکیل دهنده کيفيت زندگی زناشویی را اینگونه نام برده اند: عشق، همدلی، محبت، صمیمیت، تعهد، احساس مسئولیت، وفاداری و جانب داری و اعتقاد و اعتماد. در ادامه به بررسی تفصیلی هریک از این مولفه ها پرداخته می شود.
و...