مقدمه

مفهوم شیعه چیست؟

آغاز پیدایش تشیع

دلایل حقانیت تشیع

دلیل بر این حقیقت به نحو اختصار عبارت است از :

ألف . بیان فضایل على(علیه السلام)

ب . حدیث آغاز دعوت

ج . حدیث منزلت

د . اعلان برائت از مشركین

هـ . مشاركت در مباهله

و . حدیث غدیر

شیعه در ایران:

نقش ائمه در استمرار شیعه

الف- نقش کلیدی حضرت زهرا(س) در حفظ و استمرار جریان شیعه

ب- نقش امام صادق عليه‌السلام در نهضت علمي صدر اسلام

آغاز نهضت علمي در اسلام

نقش امام هادی در استمرار شیعه

اوضاع سیاسی و اجتماعی دوران امامت امام هادی(ع)

بحران مشروعیت دلیل نظارت مستقیم بنی عباس بر ائمه(ع)

منابع

مقدمه

این تحقیق مختص، برهه خاصی از زمان نیست بلکه درهمه زمان ها، افراد طالب شیعه را با مذهبشان آشنا می کند و دشمنان اسلام را به آنان می شناساندو همچنین مسئله امامت که مسئله تحقیقی و فطری است را به جوانان بیشتر تفهیم می کند و هدف روشن شدن برخی ابهامات و سوالاتی که در ذهن هر شیعه ای وجود دارد. چه آنها که در بدو ورود به این مذهب هستند و چه کسانی که خود را شیعه مذهب می داند . شیعه فرقه ای از اسلام است که جانشینی و خلافت رسول گرامی اسلام-صلی الله علیه و آله وسلم- را انتصابی و حق مسلم و تعیین شده از سوی خداوند برای خاندان عصمت و رسالت دانسته است. شیعه خود را متعهد به این کلام مشعشع و جاودانه رسول خدا-صلی الله علیه و آله وسلم- می داند که فرمودند: « اِنِِّی تَارِکٌ فیِکُمُ الثَّقَلِینْ کِتابَ اللهِ وَ عِتْرَتِی اَهلِ بَیْتِی...» شیعه در طول حیات درخشان و پرفراز و نشیب خود، به این دو ثقل عظیم وارجمند پیامبر-صلی الله علیه و آله وسلم- تمسک نموده و در پیروی از کتاب آسمانی و عترت پاک معصومین-علیهم السلام- و حفظ حرمت و حریم آن دو، محکم واستوار بوده و هست . پیوسته ازحریم معارف اسلامی و از سنت پیامبر عظیم الشان-صلی الله علیه و آله وسلم- و اهل بیت والا مقام آن حضرت و اصالت مکتب تشیع و پیروی از عقل و منطق، باسرسختی تمام دفاع نموده و همواره این مهم را از وظایف نخستین خویش به شمار آورده است. آری، پرورش در دامن پیامبر اکرم-صلی الله علیه و آله وسلم- به پاس فداکاری های ابوطالب، تقدم در اسلام به منزله اولین ایمان آورنده به پیامبر اکرم-صلی الله علیه و آله وسلم- حضرت علی - علیه السلام- را در دل و دیده یاران با اخلاص پیامبر-صلی الله علیه و آله وسلم- استحکام بخشیده، آنان را دوستدار آن بزرگوار ساخته بود. اگر تاریخ زندگی امامان و یارانشان را به دقت مطالعه کنیم، می بینیم که اکثریت ایشان توسط خلفای ستمکار و خودکامه اموی و عباسی به شهادت رسیده اند. اینگونه شهادت طلبی ها و ایثارگری ها در راه خداوند باعث پایداری دین اسلام گردیده است. موضوع امام زمان-عجل الله تعالی فرجه الشریف- به مساله اساسی امامت برمی گردد که از اصول عقاید شیعه است و در قرآن و روایات اسلامی به صورت گسترده روی آن سرمایه گذاری شده است. امام مهدی-عجل الله تعالی فرجه الشریف- دوازدهمین نفر از سلسله پاک امامت است، همان امامتی که یکی از دو یادگار گرانقدر رسول خداست. بنابراین پس از قرآن کریم که سخن خداوند است کدام راه از راه امام روشن تر و هدایت بخش تر است. در زمان غیبت امام عصر-عجل الله تعالی فرجه الشریف- مسئولیت رهبری و هدایت بردوش فقهاست. و ولایت فقیه شالوده اصلی نظام سیاسی اسلام و مرکز ثقل حکومت دینی است.

مفهوم شیعه چیست؟

شیعه به معناى پیرو و در اصطلاح کسى که از امام على(ع) پیروى کرده و او را خلیفه بلافصل مى‏داند و دیگران را غاصب این مقام مى‏داند است.

در مورد آغاز پیدایش شیعه مى‏توان از دو زاویه وارد بحث شد؛ یکى از زاویه شیعه به معناى پیرو على و دیگرى شیعه به معناى جمعیت سیاسى - مذهبى.

1-شیعه به معناى پیرو على(ع): از زمان پیامبر(ص) مطرح بود. پیامبر(ص) فرمود: «ان علیّا و شیعته هم الفائزون یوم القیامة؛ همانا على و شیعیانش در روز قیامت پیروز و رستگارند»

در زمان پیامبر(ص) تعدادى به عنوان شیعه و پیرو على(ع) شناخته مى‏شدند که چهار نفر به نام‏هاى «مقداد بن اسود»، «سلمان فارسى»، «ابوذر غفارى» و «عمار یاسر» در این امر از دیگران سرآمد بودند. 
2- شیعه به معناى یک جمعیت سیاسى – مذهبى: که به خلافت بلافصل على(ع) عقیده داشته باشند، در جریان سقیفه بنى ساعده و بعد از رحلت پیامبر شکل گرفت؛ چون در این هنگام برخى از صابه، حکومت ابوبکر را به رسمیت نشناختند، و به جاى آن خواهان حکومت على(ع)شدند. افزون بر تمامى بنى هاشم و زبیر بن عوام، عده‏اى از مهاجران از جمله خالد بن سعید، سلمان فارسى، ابوذر غفارى، مقداد بن اسود، عمار یاسر، بریده اسلمى، و همچنین عده‏اى از انصار از جمله ابوالهیثم بن تیهان، سهل بن حنیف، عثمان بن حنیف، عبداللَّه بن مسعود، زید بن وهب، خزیمة بن ثابت ذوالشهادتین، ابى بن کعب و ابى ایوب انصارى با حکومت ابوبکر به مخالفت برخاستند و خواستار این شدند که قدرت سیاسى جامعه اسلامى به دست امام على(ع)قرار گیرد. 
این افراد هسته اولیه شیعه به عنوان یک جمعیت سیاسى - مذهبى را تشکیل دادند و سپس افراد دیگرى به آنان ملحق شدند، مرحوم سید محسن امین در کتاب اعیان الشیعه، بیش از هفتاد و هفت تن از صحابه پیامبر(ص) را نام مى‏برد که این عده به عنوان شیعه على( شیعه به همین معناى مذکور) شناخته مى‏شدند.

سپس در بین تابعین و نسل‏هاى بعدى شیعه گسترش چشمگیرى یافت.