بررسی نقش زن در شاهنامه

فهرست

چکیده

شاید در محدوده ملل فارسی زبان ( ایرانی ، تاجیك و افغان ) و آنان كه با زبان و ادب فارسی انسی دیرینه دارند ، همگان بر این امر اتفاق نظر داشته باشند كه شاهنامه فردوسی یكی از درخشانترین و اثرگذارترین آثار ادب فارسی است ، به ویژه قالب حماسی آن ، بر میزان تاثیر، می افزاید، چرا كه مخاطب این اشعار و ابیات، مردمی هستند كه پهلوانی و جوانمردی را یكی از ارزشمندترین خصلت های اخلاقی برمی شمارند. قالب حماسی و اسطوره ای شاهنامه سبب شده است كه قریب به اتفاق چهره هایی كه از این كتاب ارزشمند به خاطر می ماند، از میان مردان بوده، زنان را راهی به آن نباشد.

 ولی آیا به راستی شاهنامه كتابی مردانه است ؟

 آیا رد پایی از زنان نام آور ، جنگاور، شجاع دل، فداكار، با ایمان و یا شیدا و عاشق نمی توان در آن یافت؟

متاسفانه در سالیان اخیر شاهنامه فردوسی به زاویه رانده شده و شمار اندكی از جوانان اهل مطالعه این كتاب سترگ را خوانده اند. ولی اگر از آنان كه این اثر حماسی را    خوانده اند، بخواهید شماری چند از شخصیت های شاهنامه را نام ببرند بی گمان این اسامی در صدر فهرست آنان جای خواهد داشت: رستم و سهراب، ضحاك و فریدون، سیاوش و اسفندیار و... و اگر بخواهید شماری چند از زنان این كتاب را نام ببرند شاید تنها به سودابه اشاره كنند كه آن هم شاید به دلیل پر رنگ بون نقش اغواگرانه وی در برابر سیاوش باشد.

دراین مقاله در صدد هستیم به بررسی نقش زن در شاهنامه بپردازیم و برخی از صفات برجسته زنان شاهنامه را بررسی کنیم. 

مقدمه :

شاهنامه ی فردوسی از بزرگترین کتب حماسی ادبیات جهان است . بر همین اساس به یک منبع بسیار قوی برای تحقیق وپژوهش در بسیاری از موضوعات از جمله موضوعاتی با جنبه های داستانی، حماسی ، اجتماعی ، تاریخی ، ویا بسیاری دیگری موضوعات دیگر،  تبدیل شده است .لذا بر پایه ی این مهم به بررسی نقش زن در شاهنامه فردوسی به گوشه ای از نقش زن درادبیات حماسی ایران اشاره شود .  

 1- نقش زنان شاهنامه در مسائل مربوط به حکومت واداره ی کشور چگونه بوده است ؟  

2- نقش زنان در پرورش وهمراهی قهرمانان چگونه بوده است وتا ثیر پذیری قهرمانان ازآنان تا چه حد بوده است ؟

3- نقش زنان در نبردها به چه صورت بوده وتا چه حد در سرنوشت نبردها تاثیر گذار بوده اند ؟

 هدف از این پژوهش دست یافتن به چگونگی نقش زن مسائل مربوط به اداره ی حکومت ، نقش زنان در پرورش وهمراهی قهرمانان وتاثیرپذیری قهرمانان ازآنان ونیز نقش زنان درنبردها وتعیین سرنوشت نبردها در داستانهای شاهنامه است.