مسئوليت جزايی اطفال

قابل ویرایش 45 صفحه

چکیده:
احراز رشد در مسئوليت كيفري دختران از جمله مباحث نوظهوري است كه بررسي فقهي در اين زمينه ضروري به نظر مي رسد . زيرا بسياري از دختران و پسراني كه تازه به سن بلوغ جنسي و شرعي رسيده اند ، از رشد عقلي و فكري لازم در مسائل كيفري برخوردار نيستند .
دراينجا ابتدا به تبيين مفهوم رشد و رابطه آن با جنون و بلوغ پرداخته و اثبات مي شود كه در اصطلاح روايي رشد تنها به مفهوم خاص مدني اختصاص نداشته و قابل تعميم به مسائل غيرمالي از جمله امور كيفري نيز مي باشد .
در ادامه مباني و ادله لزوم احراز رشد از منظر آيات و روايات در مسئوليت كيفري و هم چنين ادله عقلي اين موضوع مورد بررسي قرار گرفته است .
« سن مسئوليت كيفري » از جمله مسائل مهم و مطرح درحقوق كودك است قوانين كشورهاي مختلف سنين متفاوتي را براي مسئوليت كيفري در نظر گرفته اند از جمله در انگلستان ده سالگي به عنوان سن مسئوليت كيفري شناخته شده است .
با عنايت به اينكه روند جهاني دانش حقوقي از جهتي به سوي همگرايي نظام هاي حقوقي كشورها براي رسيدن به يك استاندارد جهاني شمول است و از سوي ديگر تلاش هاي جهاني و ملي درجهت صيانت و حمايت از حقوق اطفال جريان دارد و اين تحقيق درصدد تبيين علمي ضرورت ارتقاء سن مسئوليت كيفري در حد معقول و شاعب با وضعيت كودكان مي باشد .

مقدمه:
تاريخ پيدايش انسان نشان مي دهد كه اين موجود خاكي و با استعداد ، از بدو خلقت ، در معرض لغزش و انحراف و جنايت قرار داشته است . تعيين كيفرهاي الهي و بشري نيز در جهت پيشگيري از اين گونه لغزش هاست .
داستان لغزش اولين انسان ( آدم عليه السلام ) و همسرش در تناول ميوة ممنوعه و مجازات آنها و داستان ارتكاب اولين جنايت بشري ، قتل هابيل توسط قابيل .
اما در اين زمينه ، جامعه بشري هميشه شاهد افراط و تفريط هايي بوده است . به طوري كه اصول حاكم بر جرائم و مجازات ها كه امروزه به عنوان اصول بديهي و غيرقابل انكار پذيرفته شده ، درجوامع مختلف رعايت نمي شود چنان كه جامعه بشري ، شاهد مجازات كودكان و مجانين بوده است .
در اين تحقيق به بررسي حدود مسئوليت كودكان بزهكار و سن تفكيك كودكي از بزرگسالي و سن مسئوليت كيفري از ديدگاه حقوق اسلام خواهيم پرداخت . چرا كه اولاً : حقوق اسلام به عنوان منبع اساسي قانون مجازات جمهوري اسلامي ايران است و قانون اساسي نيز در اصل چهارم ، بر اين مطلب تصريحكرده است . ثانياً : سن مسئوليت كيفري ، از مسائل فقهي مورد اختلاف فقهاي عظام مي باشد و شايسته است مورد بحث قرارگيرد و نظريه درست به قانونگذار ارائه شود . ثالثاً ، اين مسأله ، از مسائل زيربنايي بسياري از احكام مدني و جزايي است و رابعاً : وجود سياهه جرائم و انحرافات كودكان بزهكار از يك طرف و اهميت اصلاح و تربيت آنان از طرف ديگر ايجاب مي كند كه مسئوليت كيفري كودكان از ديدگاه اسلام ، مورد بررسي قرارگيرد و قواعد ضوابط و مقررات سنجيده مفيد و مؤثري تدوين شود و شيوه هاي مؤثر و روشهاي كارآمدي در برابر بزهكاري كودكان در سنين مختلف به قانون گذار ارائه شود .
در ادامه : سن مسئوليت كيفري را از منظر قرآن ، سنت و فقها و حقوق كشورهاي مختلف مورد بررسي قرار مي دهيم .

فهرست مطالب:
مقدمه
گفتار اول: مسئولیت اطفال
الف: طفل کیست
ب: محدوده مسئولیت اطفال چیست
ج: مسئولیت کیفری اطفال از نظر قانونی
گفتار دوم: محدوده سنی مسئولیت کیفری اطفال
الف: محدوده سنی مسئولیت کیفری اطفال از نظر جرم شناسی
1- دوره طفولیت
2- دوران نوجوانی
3- دوران جوانی
فصل دوم: انواع جرائم اطفال و نوجوانان
گفتار اول: جرائم بر ضد اشخاص
الف: اعمال منافی عفت
ب: ایراد ضرب و جرح
گفتار دوم: جرائم بر ضد اموال
الف: سرقت کودکان و نوجوانان
ب: جرائم ارتکابی ایجاد و خسارت مالی
گفتار سوم: جرائم بر ضد نظم عمومی جامعه
الف: اعتیاد به مواد مخدر و آثار آن
ب: اعتیاد کودکان
فصل سوم: مسئولیت کیفری اطفال در ادوار مختلف
الف: تحولات تاریخی
1- شرایط مسئولیت اطفال در ایام باستانی
2- مسئولیت اطفال در مذاهب;
3- شرایط مسئولیت کیفری اطفال در قانون مجازات اسلامی
فصل چهارم: عوامل بازدارنده بزهکاری اطفال و نوجوانان
گفتار اول: ضرورت مبارزه جامعه با پدیده ضد اجتماعی
گفتار دوم: ضرورت و طرق مبارزه با جرم
بخش دوم: ترتیب رسیدگی به جرائم اطفال
نتیجه گیری
منابع

منابع و مأخذ:
1)هاشمي ، حسين ، دختران ، سن رشد و مسئوليت كيفري ، فصل نامة شوراي فرهنگي اجتماعي زنان ، شماره 23 بهار 83 .
2)اصغري ، عبدالرضا ، سن مسئوليت كيفري در حقوق اسلام ، نشريه مجله دانشگاه علوم اسلامي رضوي ، شماره 37 .
3)مناقبي ، محمد تقي ، سن مسئوليت كيفري ، كتاب گفتمان حقوقي ، فصل نامه دانشجويي ، سال دوم ، شماره هفتم ، زمستان 83 .
4)وليدي ، صالح ، مسئوليت جزايي ، مشاركت و مساعدت در جرم ، حقوق جزاي عمومي ، جلد سوم ، تابستان 73 .
5)مجتبي ، مهدي ، منبع اينترنت ، قوانين معاونت آموزش دادگستري استان تهران .
منبع اينترنت ، معاونت آموزشي و پرورشي عمومي ، شنبه 6 آبان 1383

---