بررسی نهاد داوری موضوع ماده 20 قانون برنامه سوم توسعه و مقایسه آن با نهاد داوری موضوع قانون آیین دادرسی مدنی
تعداد صفحات : 165 صفحه
چکیده
گسترهی رو به رشد تحولات نوین اجتماعی، آوردگاه حقوق و تکالیف جدیدی است که اجرای عدالت در آن عرصه، به تنهایی از عهده دادگاه بر نیامده و الزام عملی هر جامعهای را به تدارک نهادهای تخصصی برای حل اختلافات نوین، استدعا دارد. در همین راستا قانونگذار در ماده 20 قانون برنامه سوم توسعه برای حل اختلافات ناشی از فرآیندِ نوظهورِ خصوصی سازی، نهادی مستقل، تحت عنوان هیئت داوری در نظر گرفته و برقراری عدالت در حوزه مزبور را بر عهده یک نهاد داوری گذارده است. از اطلاق هیئت داوری به نهاد رسیدگی کننده به اختلافات ناشی از خصوصی سازی، انتظار می رود که فرآیند رسیدگی آن همانند نهاد داوری مقرر در قانون آیین دادرسی مدنی باشد. این در حالی است که اختلاف بین صلاحیت، نحوه رسیدگی و ترکیب هیئت و … در دو نهاد مزبور از چنان شدت و حدتی برخوردار است که نمی توان نهاد رسیدگیِ موضوع ماده 20 قانون برنامه سوم را هیئت داوری نامید. از جمله ابزار علمی و عملی برای رسیدن به چهارچوبی منسجم و دقیق در مورد یک نهادِ تعریفِ شده، مقایسه آن با نهادِ مشابه دیگر است. این مهم در مورد نهاد داوری موضوع ماده 20 قانون برنامه سوم توسعه و نهاد داوری موضوع قانون آیین دادرسی مدنی که هر دو به نحوی مرجع رسیدگی به اختلاف هستند نیز صادق می باشد. در همین راستا مباحث موجود در رسالهی حاضر به مقایسه بین این دو نهاد پرداخته و چالشهای موجود را مورد تحلیل و بررسی قرار می دهد.
کلید واژهگان: هیئت داوری، خصوصی سازی، داوری اجباری، حل و فصل اختلافات، برنامه سوم توسعه.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده1
مقدمه..2
بیان مسئله..3
سؤال¬های تحقیق 4
فرضیه ¬های تحقیق4
اهمیت و ضرورت انتخاب موضوع ..4
پیشینه تحقیق.5
روش تحقیق..6
ساختار تحقیق..6
فصل یکم:کلیّات9
1-1-تعریف¬ها..9
1-1-1-تعریف داوری.9
1-1-1-1-تعریف لغوی داوری ..10
1-1-1-2- تعریف اصطلاحی داوری ..11
1-1-1-3-تعریف قانونی داوری..12
1-1-1-4- مفهوم داوری از لحاظ اسلامی و مبنای قرآنی آن.13
1-1-2-تعریف خصوصی سازی.14
1-2-انواع داوری.17
1-2-1-داوری خارجی و داوری داخلی.17
1-2-2-داوری اختیاری و داوری اجباری..18
1-2-3- داوری قانونی و داوری منصفانه19
1-2-4-داوری موردی و داوری سازمانی20
1-3-مقایسه نهاد داوری ق.آ.د.م. و هیئت داوری ماده20 ق.ب.س.ت. با مفاهیم مشابه.21
1-3-1-مقایسه نهاد داوری ق.آ.د.م با مفاهیم مشابه..21
1-3-1-1-مقایسه نهاد داوری با شورای حل اختلاف22
1-3-1-2-مقایسه نهاد داوری با کارشناسی.24
1-3-1-3- مقایسه نهاد داوری با سازش..25
1-3-1-4-مقایسه نهاد داوری با قضاوت در دادگاه.25
1-3-2-مقایسه هیئت داوری ماده20 ق.ب.س.ت. با مفاهیم مشابه26
1-3-2-1- مقایسه هیئت داوری ماده20 ق.ب.س.ت. با شواری حل اختلاف..26
1-3-2-2- مقایسه هیئت داوری ماده20 ق.ب.س.ت. با کارشناسی28
1-3-2-3-مقایسه هیئت داوری ماده20 ق.ب.س.ت. با سازش28
1-3-2-4-مقایسه هیئت داوری ماده20 ق.ب.س.ت. با قضاوت در دادگاه.29
1-4-ماهیت نهاد داوری ق.آ.د.م. و هیئت داوری ماده20 ق.ب.س.ت. .29
1-4-1-ماهیت نهاد داوری ق.آ.د.م. .30
1-4-2- ماهیت هیئت داوری ماده20 ق.ب.س.ت. .32
1-5-مزایا و معایب نهاد داوری ق.آ.د.م. و هیئت داوری ماده20 ق.ب.س.ت. .33
1-5-1-مزایا و معایب نهاد داوری ق.آ.د.م. ..34
1-5-1-1-مزایا نهاد داوری ق.آ.د.م. .34
1-5-1-2- معایب نهاد داوری ق.آ.د.م. 37
1-5-2-مزایا و معایب هیئت داوری ماده20 ق.ب.س.ت. 39
1-5-2-1-مزایای هیئت داوری ماده20 ق.ب.س.ت. 39
1-5-2-2-معایب هیئت داوری ماده20 ق.ب.س.ت. 41
فصل دوم: مقایسه هیئت داوری ماده20 ق.ب.س.ت. با نهاد داوری ق.آ.د.م. به لحاظ شرایط رسیدگی..44
2-1-بررسی هیئت داوری به لحاظ صلاحیت رسیدگی و مقایسه آن با نهاد داوری 45
2-1-1-مقایسه به لحاظ صلاحیت قانونی .45
2-1-1-1-مقایسه به لحاظ صلاحیت قانونی حاکم بر آیین رسیدگی (قانون شکلی).45
2-1-1-2-مقایسه به لحاظ صلاحیت قانونی حاکم بر ماهیت رسیدگی (قانون ماهوی)47
2-1-2-مقایسه به لحاظ صلاحیت موضوعی48
2-1-2-1-صلاحیت موضوعی ایجابی..48
2-1-2-2-صلاحیت موضوعی سلبی.51
2-1-3-مقایسه به لحاظ صلاحیت زمانی54
2-1-4-مقایسه به لحاظ صلاحیت مکانی..55
2-1-5-مقایسه به لحاظ صلاحیت شخصی..56
2-2-بررسی هیئت داوری به لحاظ نحوه تعیین رسیدگی کنندگان و موارد ممنوعیت آنها از رسیدگی و مقایسه آن با نهاد داوری..58
2-2-1-مقایسه به لحاظ نحوه تعیین رسیدگی کنندگان و شرایط آن¬ها58
2-2-2-مقایسه به لحاظ ممنوعیت قانونی داوران60
2-3-بررسی هیئت داوری به لحاظ ترتیب رسیدگی و مقایسه آن با نهاد داوری .63
2-3-1-مقایسه به لحاظ اصول حاکم بر رسیدگی..63
2-3-1-1- ابلاغ به موقع .. 64
2-3-1-2-حق دفاع.65
2-3-1-3-بی طرفی در رسیدگی به دلایل68
2-3-2- مقایسه به لحاظ هزینه رسیدگی70
2-3-3-مقایسه به لحاظ تشکیل جلسه¬ی رسیدگی.72
2-3-3-1-مقایسه به لحاظ انواع جلسات.72
2-3-3-2-مقایسه به لحاظ رسمیت جلسات..74
2-3-4-مقایسه به لحاظ انواع .75
2-3-4-1-مقایسه به لحاظ شروع به رسیدگی.75
2-3-4-2-مقایسه به لحاظ دعوت طرفین و اخذ اظهارات آنها 78
2-3-4-3-مقایسه به لحاظ بررسی ادله¬ی اثباتی طرفین.81
2-4-بررسی هیئت داوری به لحاظ ختم رسیدگی و آثار آن و مقایسه آن با نهاد داوری84
2-4-1- مقایسه به لحاظ ختم رسیدگی..84
2-4-2- مقایسه به لحاظ صدور رای86
2-4-2-1-مقایسه به لحاظ شکل رای صادره.86
2-4-2-2-مقایسه به لحاظ ماهیت رای صادره..87
فصل سوم: بررسی هیئت داوری ماده20 ق.ب.س.ت. به لحاظ آثار ناشی از ختم رسیدگی و صدور رأی و مقایسه آن با نهاد داوری ق.آ.د.م..92
3-1-بررسی هیئت داوری به لحاظ ابلاغ رای و مقایسه آن با نهاد داوری92
3-1-1- مقایسه به لحاظ نحوه¬ی ابلاغ رای..93
3-1-2-مقایسه به لحاظ آثار ناشی از ابلاغ رای94
3-1-2-1-تاریخ ابلاغ رای به عنوان ضرب الاجل اجرای رای..94
3-1-2-2-تاریخ ابلاغ رای به عنوان مبداء محاسبه مهلت اعتراض به رای..95
3-2-بررسی هیئت داوری به لحاظ اجرای رأی و مقایسه آن با نهاد داوری.96
3-2-1- مقایسه به لحاظ نحوه¬ی اجرای رای داوری.97
3-2-1-1-مقایسه به لحاظ اجرای اختیاری رای داوری.97
3-2-1-2- مقایسه به لحاظ اجرای اجباری رای داوری.98
3-2-2-مقایسه به لحاظ قابلیت اجرای رای .101
3-2-2-1-مقایسه به لحاظ موارد غیر قابل اجرا.102
3-2-2-2-مقایسه به لحاظ اجرای رأی داور با وجود اعتراض..104
3-3-بررسی هیئت داوری به لحاظ آثار عام ناشی از رای صادره و مقایسه آن با نهاد داوری..105
3-3-1-مقایسه به لحاظ قدرت اثباتی رای صادره..105
3-3-2-مقایسه به لحاظ قاعده¬ی فراغ106
3-3-3-مقایسه به لحاظ اعتبار امر مختومه..107
3-3-4- مقایسه به لحاظ جریان اصل نسبیت آراء..108
3-4-بررسی هیئت داوری به لحاظ تصحیح رای یا اعتراض به آن و مقایسه آن با نهاد داوری109
3-4-1- مقایسه به لحاظ تصحیح رای..109
3-4-1-1- انواع اشتباهات موجود در رأی داور ..110
3-4-1-2-زمان تصحیح رأی..111
3-4-2-مقایسه به لحاظ اعتراض به رأی.113
3-4-2-1- مقایسه به لحاظ مهلت اعتراض به رای..113
3-4-2-2- مقایسه به لحاظ مرجع اعتراض.116
3-4-2-3-مقایسه به لحاظ اعتراض ثالث 118
نتیجه گیری119
پیشنهاد ها..123
فهرست منابع و مأخذ.125
چکیده انگلیسی..130