پایان نامه رشته حقوق با موضوع جنايت بر ميت

نوع فایل: word
قابل ویرایش 75 صفحه

چکیده:
اين رساله بعنوان پایان نامه ی تحقيقاتي دوره کارشناسي دانشکده علوم قضايي با عنوان «تحليل دادنامه شماره 131-11/10/84 صادره از شعبه 71 دادگاه کيفري استان تهران و راي ديوانعالي کشور مبني بر ابرام دادنامه فوق» در خصوص موضوع «جنايت بر ميّت » با راهنمايي هاي استاد ارجمندم جناب آقاي نيک فرجام در ارديبهشت ماه 87 به اتمام رسيد .
بايد بگوييم که احترام به زندگي افراد چه قبل از مرگ و چه بعد از آن در اديان الهي همواره مورد توجه بوده است و علي الخصوص بي احترامي به مرده را امري قبيح مي دانستند و مجازات سنگين تري را براي مرتکبين اعمال مجرمانه بر روي اموات قائل شده اند. در اين رساله نيز قصد داريم اين اعمال مجرمانه بر روي اموات را مورد بررسي قرار دهيم . منظور از جنايت بر مرده، کليه جرائم و اعمال خلاف قانون که عليه تماميت جسماني ميت صورت مي گيرد، مي باشد. قانونگذار ما در اکثر مواد قانوني تفاوتي بين زنده و مرده قائل نشده است و براي هر دو مجازات يکساني در نظر گرفته است، در صورتي که بهتر بود به خاطر احترام خاصي که براي مردگان قائل شده اند و نيز به علت عدم توانايي مردگان در دفاع از خود، مجازات شديدتري براي مرتکبين در نظر گرفته مي شد، پس بهترين راه براي تحقق اين هدف، اصلاح مواد قانوني و وضع مواد قانوني مختص جرائم عليه مردگان است. در اين رساله همانطور که در بالا گفتيم يکي از جنايتهاي عليه مرده را که در پرونده و رأي صادره مطرح شده است، بررسي خواهيم کرد يعني سوزاندن جسد.
در همين راستا راي مطروحه را از 5 منظر ساختاري، ادبي، شکلي، ماهوي و قانوني مورد بررسي قرار داده و تلاش نموده ام در هر مرحله از کار، نقاط ضعف و قوت را با دقت بررسي نمايم. در هر يک از اين مراحل سعي شد نظريه هاي فقهي و حقوقي کتب معتبر اخذ شود و در کنار هم بررسي شده و با تلفيق اينها، ديدگاهي مقبول ارائه گردد.
در نگاه ساختاري، راي صادره را از چهار منظر وقايع اتفاق افتاده، استدلالات طرفين، توجيهات دادگاه و سرانجام کار بررسي خواهد شد. در نگاه ادبي، هدف ، پاسخ اين سوال بود که آيا ادبيات حقوقي به جا استفاده شده است يا خير ؟
در نگاه شکلي موضوعات مطرح شده در پرونده با قانون آيين دادرسي کيفري تطبيق داده شد و نکات عدم رعايت مواد اين قانون استخراج گرديد. در نگاه ماهوي، سير جريان پرونده را از ديدگاه فقها و حقوقدانان بررسي کرده و در نگاه قانوني مستندات دادگاه و موادي که اصولاً ذکر مي گرديد را متذکر شده ام. اميدوارم مقبول درگاه حق تعالي باشد.

مقدمه:
نگراني بشر در طول تاريخ در قبال تخطي و تجاوز عليه حيثيت جسماني و اموال، مقدسات و عرف و آداب و رسوم و هنجار اموري غير قابل انکار است، دلايل و مدارک تاريخي بيانگر اين مطلب است که جامعة انساني از نخستين ادوار زندگي جمعي با پديدة مجرمانه درگيري داشته است. واکنش‌هاي متعددي که در جهت حفظ منافع فردي و جمعي در برابر تهديد کنندگان مصالح و متجاوزين به آداب و رسوم اتخاذ مي شود، نشانگر اين است که انسان در تمام ادوار اموري را جرم دانسته و مخالف طبع خود شناخته و با آن به مبارزه برخاسته است. در واقع پيشينيان صرف عمل مادي که به ديگري ضرر برساند جرم مي دانستند، اين عمل فرقي نمي کرد که از حيوان يا نبات يا اشياء بي جان صادر مي شد تنها نتيجة جرم که خسارت بود نه چيز ديگر . علاوه بر آن در حقوق قديم مسئوليت ناشي از جرم نه تنها بر فاعل مادي بلکه بر خويشاوندان و بستگان بار مي شد زيرا او در جامعه هاي باستاني جزء جدايي‌ناپذير اجتماع خود به شمار مي آمد و به يک معني شخصيت مستقل نداشت. جرايم عليه تماميت جسماني از زمرة جرائم خشونت آميز مي باشند، بديهي است هرگاه صدمات وارده به مرگ قرباني بيانجامد، به ويژه آنجا که مرتکب چنين نتيجه اي را بطور مستقيم يا غير مستقيم قصد کرده باشد، بر شناعت و زشتي عمل افزوده مي‌شود و برچسب قاتل بر پيشاني مجرم نقش مي بندد. قتل، انسان را از عزيز ترين دارايي وي، يعني حيات، محروم مي سازد و تنها جرمي است که صدمة ناشي از آن غير قابل جبران است. اهميت جرم قتل عمدي از ميزان مجازات پيش بيني شده براي آن در نظام هاي حقوقي مختلف (اعم از قصاص، اعدام، حبس) قابل درک است. به همه‌ي آنچه که گفته شد بايد اين کلام والاي خداوند را افزود که «هرکس ديگري را بدون اقتضاي قصاص يا بدون آنکه فسادي کرده باشد بکشد، چنان باشد که همه مردم را کشته است ... » رواياتي هم از پيامبر اسلام (ص) مبني بر اينکه قتل مؤمن از زوال دنيا نزد خداوند عظيم تر است و اين که اگر همه‌ي اهل زمين و آسمان در قتل مؤمني شرکت داشته باشند خداوند همه آنان را به جهنم مي برد، نقل شده است. شايد از همين روست که جرم قتل و ساير جرائم عليه تماميت جسماني اشخاص در لسان فقيهان جنايت ناميده شده، که اين واژه خود نشانگر شدت زشتي اين جرم است. بايد افزود که احترام به زندگي افراد چه قبل از مرگ و چه بعد از آن در اديان الهي مورد توجه بوده است و بي احترامي به مرده را امري قبيح مي دانستند و مجازات بيشتري را اديان الهي براي اعمال ارتکابي مجرمانه بر روي اموات قائل مي‌شوند. بدين ترتيب در اين رساله قصد داريم به جرائم و جنايات عليه مرده بپردازيم تا تاييدي باشد بر وجود و قوت اين قاعده : «حرمه الميت کحرمه الحي» و قاطعيت رواياتي که احترام انسان در حال حيات و ممات را يکي مي دانند من جمله اينکه پيامبر (ص) فرمود: «حرمه المسلم ميتاً کحرمه و هوحي سواء»
فهرست مطالب:
مقدمه
فصل اول : کليات
مبحث اول : واژه شناسي
گفتار اول: مفهوم مرگ
گفتار دوم: مفهوم جرم و جنايت
مبحث دوم: سابقه تاريخي
گفتار اول : جرائم عليه مردگان در حقوق غير اسلام قبل و بعد از ظهور اسلام
گفتار دوم : جرائم عليه مردگان در حقوق اسلامي
مبحث سوم : تعقيب جرائم و جنايات عليه مردگان در مراحل مختلف
گفتار اول : وقوع جرم پس از فوت
گفتار دوم: قابل گذشت يا غير قابل گذشت بودن جرائم عليه مردگان
فصل دوم: جرائم عليه حيثيت مادي مردگان
مبحث اول: سرقت
گفتار اول: سرقت جسد يا اجزاي بدن مرده
گفتار دوم: مجازات سرقت جسد يا اجزاي بدن مرده
مبحث دوم: مثله کردن بدن مرده
گفتار اول : مجازات مثله کردن بدن مرده
گفتار دوم: فروعات مجازات جنايت بر مرده
بند اول: شرايط دادن مقادير ديه جنايت برميت
بند دوم: مقادير ديه جنايت برميت مرد و زن
بند سوم : استقرار ديه مربوط به ميت در جنايات عمدي يا غير عمدي
بند چهارم: مسئول پرداخت ديه جنايت برميت
بند پنجم: تعلق ديه جنايت، به مرده
مبحث سوم : زنا و لواط باميت
گفتار اول : زناي با مردگان از ديدگاه فقهي – قانوني
بند اول : ديدگاه فقهي مسئله
بند دوم: مجازات زناي با مردگان
گفتار دوم: لواط باميت
بند اول : شرايط تحقق لواط باميت
بند دوم: مجازات لواط باميت
فصل سوم : جرائم عليه حيثيت معنوي مردگان
مبحث اول : قذف مرده
گفتار اول: قذف مردگان و شرايط تحقق آن
گفتار دوم: مالکين دعوي قذف مرده
مبحث دوم: توهين و افتراء به مرده
گفتار اول: لفظي يا عملي بودن توهين به مرده
گفتار دوم : امکان يا عدم امکان مجازات توهين و افتراء به مرده
فصل چهارم : نگاهي ساختاري به پرونده مطروحه و آراء صادره
مبحث اول : وقايع اتفاق افتاده و استدلال و اظهارات طرفين
گفتار اول : وقايع اتفاق افتاده
گفتار دوم: استدلال و اظهارات طرفين پرونده
گفتار سوم: توجيهات دادگاه و سرانجام کار
مبحث دوم : نقش وکيل متهم در دادرسي
فصل پنجم : بررسي شکلي آراء صادره
مبحث اول: بررسي شکلي راي دادگاه بدوي
مبحث دوم: بررسي شکلي راي ديوانعالي کشور
فصل ششم : اشکالات ادبي آراء
مبحث اول : اشکالات ادبي راي دادگاه بدوي
مبحث دوم: اشکالات ادبي راي ديوانعالي کشور
فصل هفتم : نقد ماهوي آراء صادره
مبحث اول: قتل عمد
گفتار اول: قتل عمدي از ديدگاه فقها
گفتار دوم : قتل عمدي از ديدگاه حقوقدانان
گفتارسوم: بررسي قتل واقع شده در پرونده مطروحه
مبحث دوم: جنايت بر مرده
گفتار اول: بررسي سوزاندن مرده که در پرونده مطروحه واقع شده
گفتار دوم: مجازاتي که در راي مسکوت مانده است
فصل هشتم : نقد قانوني آراء صادره
مبحث اول : مستندات دادگاه در مورد قصاص نفس
مبحث دوم: مستندات دادگاه در مورد سوزاندن جسد (جنايت برميت)
نتيجه
منابع و مآخذ

منابع و مأخذ:
الف) کتب
1- ترجمه قرآن کريم، دکتر مهدي الهي قمشه اي
2- آشوري، محمد، آئين دادرسي کيفري، ج اول، انتشارات سمت، تهران، سال1376
3- آقائي نيا، حسين، جرائم عليه اشخاص، نشر ميزان، تهران، سال 1375
4- امامي، سيد حسن، حقوق مدني، ج اول، انتشارات کتابفروشي اسلاميه ، تهران،
5- جمعي از نويسندگان قم، رساله توضيح المسايل، مطابق با فتاوي مراجع تقليد، نشر فکر، قم، سال 1373
6- حسيني، سيد صادق، قوانين کيفري حدود و قصاص و ديات در اسلام، فقه فارسي استدلالي، چاپ مطبوعات ديني، بي تا
7- خويي، سيد ابوالقاسم، مباني تکمله المنهاج، ج دوم، موسسه احياء آثار الامام الخويي، قم، سال 1422 قمري
8- زراعت، عباس، شرح قانون مجازات اسلامي، کتاب تعزيرات ج اول، دانشگاه کاشان، سال 1375
9- زراعت، عباس، شرح قانون مجازات اسلامي، کتاب ديات ج دوم، دانشگاه کاشان، سال 1375
10- شهيد اول، لمعه دمشقيه، ترجمه و تبيين علي شيرواني، ج2، انتشارات دارالعلم، قم، سال1378
11- صادقي، محمد هادي، جرائم عليه اشخاص و تماميت جسماني، نشر ميزان، تهران، سال 1374
12- صفايي، سيد حسين و قاسم زاده، سيد مرتضي، حقوق مدني اشخاص و محجورين، نشر ميزان تهران، سال 1380
13- طوسي، شيخ ابوجعفر محمد بن حسن، المبسوط، ج6و7، چاپ حيدري ، تهران، سال 1351
14- عوده، عبدالقادر، حقوق جزاي اسلامي، ج دوم، مترجمان نعمت اله الفت و ديگران، نشر ميزان، تهران، سال 1373
15- فقهي، سيد احمد، فرمان بهزيستي در آخرين لحظات عمر حضرت علي (ع)، انتشارات عابدي و محمدي، بي تا
16- گلدوزيان، ايرج، بايسته هاي حقوق جزاي عمومي، نشر ميزان، تهران، سال 1378
17- گودرزي، فرامرز، پزشکي قانوني، ج اول، چاپخانه حيدري، تهران، سال 1377
18- محقق حلي (شرايع الاسلام)، شهيد ثاني (مسالک الافهام) ، حقوق کيفري اسلام، ج اول، مترجم ابوالحسن محمدي، مرکز نشر دانشگاهي، سال 1374
19- محي الدين بن شرف ابن ذکريا، المجموع شرح المذهب، ج20، انتشارات دارالفکر، بيروت، بي تا
20- مرواريد، علي اصغر، سلسله الينابيع، الحدود، قسمت خلاف، چاپ فقه شيعه، بيروت، سال 1413 قمري
21- مير محمد صادقي، حسين، جرائم عليه اشخاص، نشر ميزان، تهران، سال 1386
22- مير محمد صادقي، حسين، جرائم عليه اموال و مالکيت، نشر ميزان، تهران، سال 1380
23- مير محمد صادقي، حسين، جرائم عليه امنيت و آسايش عمومي، نشر ميزان، تهران، سال 1379

ب) مقالات و مجلات
1- توجهي، عبدالعلي، مقاله ارتکاب قتل، سوزاندن جسد مقتول و ... ، مجله دادرسي سال 5، شماره 27
2- توفيقي، حسن، مقاله پزشکي قانوني، سال اول، شماره اول، تير و مرداد 1373
3- طاهري، حبيب الله، تشريح جسد از ديدگاه اسلام، مجله مجتمع آموزش عالي قم، سال اول، شماره 2

ج) رساله کارشناسي ارشد
1- مظفري، محمدرضا، پايان نامه کارشناسي ارشد، بررسي فقهي و قانوني قذف، دانشگاه تهران، سال 1375
.

---