پایان نامه ی بررسی ارتكاب جرايم امنيتي از طريق مطبوعات
نوع فایل: word
قابل ویرایش 90 صفحه
چکیده:
مطبوعات از نظر قدمت تاریخی و همچنین گستردگی مخاطبان وضعیت متمایزی نسبت به دیگر دیگر رسانه های گروهی دارند. در سالهای اخیر مطبوعات با خبرها، مقالات و گزارشهای خود در تحولات اجتماعی نقش مهمی را ایفا نموده اند و در این راستا معمولاً با استفاده از افکار عمومی و عقايد گوناگون و منتقل نمودن نظرات و نارضایتی عموم از برخی از سیاستهای هیات حاکم در ثبات اجتماعی، سیاسی و امنیتی جامعه تحول ایجاد نموده اند و در حقیقت به یکی از سلاحهای سیاسی تبدیل شده اند. در کنار این فواید مهمي که مطبوعات برای جامعه به ارمغان می آورند، گاهی اوقات از حدود و وظایف خود خارج شده و به نوعی در تقابل با هیات حاکم بر می خیزند و به همین جهت قانونگذار به وضع مقررات ویژه ای درخصوص مطبوعات پرداخته است.
در اینجاست که این پرسش مطرح می شود که جرم مطبوعاتی چیست؟ آیا اساساً امکان ارتکاب جرایم علیه امنیت از طریق مطبوعات وجود دارد یا خیر؟ در صورت امکان ارتکاب ماهیت این جرایم، نوع رسیدگی قضایی و دادگاه صالح به این جرایم و حدود مسئولیت گردانندگان اصلی مطبوعات چگونه است؟ این پژوهش به پاسخگویی پرسشهای مذکور پرداخته است، البته قبل از بیان امکان ارتکاب و ماهیت ارتکابی این گونه جرایم و دادگاه صالح، شایسته است که تاریخ تحولات قانونگذاری در زمینه‌ي جرایم مطبوعاتی و امنیتی و مفاهیم بنیادی این دو از قبیل جرم مطبوعاتی، جرم امنیتی، جرم سیاسی و جاسوسی بررسی و بیان می شود.
از این رو در فصل اول این پژوهش، با عنوان کلیات به موضوعات مذکور پرداخته است.
پس از شناخت کلیات بحث، جهت پیگیری پرسشهای اصلی وفرضيه‌هاي اصلي و فرعی، موجه می نماید که این امر در فصل دوم و طی سه مبحث مورد مداقه و بررسی قرار گیرد.
در این فصل به بررسی ماهیت ارتکابی جرایم امنیتی از طریق مطبوعات پرداخته شده و آیین رسیدگی به جرایم مطبوعاتی، مراجع صالح به رسیدگی در این زمینه مورد بررسی قرار گرفته است. و همچنین به بیان امکان ارتکاب جرایم امنیتی از طریق مطبوعات و حدود مسئولیت صاحب امتیاز، مدیر مسئول و نویسنده پرداخته شده است. قابل ذکر است که در ضمن بررسی هر کدام از جرایم، نمونه‌های عملی نیز بیان گردیده است. در پایان در قسمت نتیجه‌گیری، ضمن بیان مختصری مطالب پژوهش و نتایج حاصله، پیشنهادهایی که به نظر در تدوین قانون مطبوعات جدید موثر و سازنده است، مطرح شده است.
مقدمه:
چند دهه ای است که بحث رسانه ها و به خصوص رسانه های نوشتاری جایگاه خود را در رشته هایی نظیر جرم شناسی، جامعه شناسی، روانشناسی، علوم ارتباطات، حقوق و.... افزایش داده است و تاثیر شگرف و عمیقی را در فرهنگ سازی مردم به خود اختصاص داده است.
در این خصوص مطبوعات از حالت نمادین بیرون آمده و به یکی از قطبهای تبلیغاتی کشورهای جهان تبدیل شده است، به گونه ای که کشورهایی که از مطبوعات قوی تر و گسترده‌تری برخوردار باشند، از نقطه نظر سیاسی، اقتصادی و فرهنگی تفاوت قابل ملاحظه ای با بقیه‌ي کشورها پیدا کرده اند. به طوری که برخی از نویسندگان برای مطبوعات و رسانه های گروهی چنان هویت مستقلی قایلند که قادر است در ساخت جامعه تغییرات وسیعی ایجاد کنند. به دلیل وجود همین خصوصیت ویژه‌ي مطبوعات است، که با هجوم وسایل ارتباط جمعی جدید و ماهواره ها، مطبوعات هنوز جایگاه و قدرت خود را حفظ کرده اند و از اهمیت و نقش آن در جامعه کم نشده است.
با توجه به این نقش تأثیرگذار مطبوعات در جامعه و در پی افزایش تعداد روزنامه ها و مجله ها، به ویژه از خرداد 1376 و گوناگونی بینشهای اجتماعی و فرهنگی نشریات، نگرانیها و دغدغه هایی برای مسئولین فراهم شده است.
تضعیف امنیت جامعه و تشدید احساس ناامنی از طریق تحریک و تشویق به ارتکاب جرایم، توهین، تبلیغ علیه نظام، آموزش روش بزهکاری و... از جمله آثار منفی مطبوعات در آسیب رساندن به امنیت جامعه محسوب می شود. در کنار این مهم، بحث آزادی بیان رسانه‌هاي مکتوب در میثاق های جهانی و اصول قانون اساسی به چشم مي‌خورد، که ضامن آن وجود نهاد خاصی به نام هیأت منصفه و آیین دادرسی ویژه نظیر علنی بودن محاکمات است که در مقابل امواج برخاسته از نظرات دولتمردان مصونیت خاصی را به این اصل می دهد. هرچند که حفظ ارزشهای اساسی اجتماعی و امنیت و نظم عمومی، محتاج ایجاد محدودیت‌هایی برای اصل آزادی مطبوعات است. بنابراین نحوه ی برخورد با جرایم مطبوعاتی به یکی از دغدغه های اصلی تبدیل شده است.
ضرورت تحقیق:
تحولات سالهای اخیر در جهت گسترش آزادی مطبوعات در سطح ملی و بین المللی ضرورت هماهنگی بیشتر در قوانین و مقررات حاکم را می طلبد، به خصوص اینکه در حال حاضر کشور عزیزمان با تصویب شش قانون مطبوعاتی که آخرین آن دو دهه از عمرش می گذرد و دهها تبصره و چند اصلاحیه، متاسفانه نظام حقوقی كارآمد و منسجمی را برای مبارزه با تاثیر منفی مطبوعات در عین پاسداری از اصل آزادی بیان مطبوعات ندارد. بنابراین با توجه به مراتب فوق ضرورت انجام چنین تحقیقی مشخص می شود.
از جمله ضرورت های دیگر، آثار جرایم مطبوعاتی بر امنیت جامعه است. به طوری که مطبوعات به عنوان مجرای شکل دهی به افکار عمومی و با توجه به اینکه افکار عمومی یکی از عناصر بسیار مهم در اقتدار و امنیت کشور به حساب می آید، لذا انتشار مطالبی برخلاف امنیت کشور از طریق مطبوعات لطمات جبران ناپذیری را در جامعه به همراه خواهد داشت و احساس امنیت که یکی از ارکان زندگی اجتماعی است، به مخاطره خواهد افتاد.
همچنین عدم وجود تعریف مشخص و دقیق از جرم مطبوعاتی، عدم تعیین حدود امنیت، عدم ارائه ی تعریف مناسب از امنیت و جرایم علیه آن و واژگان مرتبط با آن نظیر جاسوسی و... به گونه ای که در عمل و اجرا راه را برای تفسیر کلمات و اعمال سلایق مختلف ببندد، استعمال واژه های مبهم و غیر حقوقي(چه در قانون مطبوعات و چه در قانون مجازات اسلامی)، وجود تردید در ماهیت ارتکاب جرایم امنیتی از طریق مطبوعات که در پی آن آئین دادرسی متفاوتی را می طلبد، عدم تناسب بین جرایم و مجازاتهای این بخش و عدم احصاء جرایم امنیتی ارتکابی از طریق مطبوعات، ضرورت بازنگری در ساختار قوانین حاکم بر این بخش را بیش از پیش روشن می‌کند: بنابراین از جمله ضرورت های دیگر تحقیق و تدوین این پایان نامه، با توجه به مراتب فوق، به نوعی تازه بودن مباحث مطروحه در این زمینه می باشد.
فهرست مطالب:
چکیده
مقدمه
فصل اول- کلیات
1-1- تعاریف و مفاهیم
1-1-1- معنای لغوی و تعریف جرم
1-1-1-1- معنای لغوی جرم
1-1-1-2- تعریف جرم
1-1-1-2-1- تعریف جرم از دیدگاه حقوقدانان خارجی
1-1-1-2-2- تعریف جرم از ديدگاه اسلام
1-1-1-2-3- تعریف جرم از دیدگاه جرم شناسی
1-1-1-2-4- تعریف جرم در حقوق موضوعه ایران
1-1-2- معنای لغوی و تعریف جرم مطبوعاتی
1-1-2-1- معنای لغوی
1-1-2-2- تعریف جرم مطبوعاتی
1-1-2-2-1- تعریف جرم مطبوعاتی از دیدگاه حقوقدانان و صاحب نظران
1-1-2-2-2- تعریف جرم مطبوعاتی از دیدگاه قانون
1-1-3- معنای لغوی و تعریف جرم سیاسی
1-1-3-1- معنای لغوی سیاست
1-1-3-2- تعریف جرم سیاسی
1-1-3-2-1- تعریف جرم سیاسی در کشورها و مجامع بین المللی
1-1-3-2-2- تعریف جرم سیاسی در حقوق اسلام(بغی)
1-1-3-2-3- تعریف جرم سیاسی از دیدگاه حقوق موضوعه ایران
1-1-4- معنای لغوی و تعریف جرم امنیتی و برخی از مصادیق آن
1-1-4-1- معنای لغوی امنیت
1-1-4-2- تعریف جرم امنیتی و برخی از مصادیق آن
1-1-4-2-1- تعریف جرم
1-1-4-2-2- جاسوسی
1-1-5- وسیله ی ارتکاب جرم
1-1-5-1- نقش وسیله در تحقیق جرم
1-1-5-2- نقش وسیله در میزان مجازات
1-2- پیشینه و تحولات قانونگذاری در زمینه جرایم مطبوعاتی و امنیتی
1-2-1- پیشینه و تحولات قانونگذاری در زمینه جرایم مطبوعاتی
1-2-1-1- قانونگذاری در جرایم مطبوعاتی قبل از انقلاب اسلامی
1-2-1-2- قانونگذاری در جرایم مطبوعاتی بعد از انقلاب اسلامی
1-2-2- پیشینه و تحولات قانونگذاری در زمینه جرایم امنیتی
1-2-2-1- قانونگذاری در جرایم امنیتی قبل از انقلاب اسلامی
1-2-2-2- قانونگذاری در جرایم امنیتی بعد از انقلاب اسلامی
فصل دوم- بیان ماهیت، نحوه ارتکاب و مسئولیت در جرایم امنیتی ارتکابی به وسیله مطبوعات
2-1- ماهیت ارتکاب جرایم امنیتی از طریق مطبوعات و آثار آن
2-1-1- ماهیت
2-1-2- آثار
2-1-2-1- اثر تغییر ماهیت در صلاحیت رسیدگی
2-1-2-2- اثر تغییر ماهیت در شکل و نحوه رسیدگی
2-1-2-3- اثر تغییر ماهیت در اعمال مجازات
2-2- تبیین امکان ارتکاب جرایم امنیتی فصل پنجم قانون مجازات اسلامی از طریق مطبوعات
2-2-1- تحریک و تشویق به ارتکاب جرایم علیه امنیت کشور
2-2-1-1- عنصر مادی
2-2-1-2- عنصر معنوی
2-2-1-3- مجازات
2-2-1-4- پرونده عملی
2-2-2- تبلیغ علیه نظام یا به نفع گروههای مخالف جمهوری اسلامی ایران
2-2-2-1- عنصر مادی
2-2-2-2- عنصر معنوی
2-2-2-3 – مجازات
2-2-2-4- پرونده عملی
2-2-3- جاسوسی
2-2-3-1- عنصر مادی
2-2-3-2- عنصر معنوی
2-2-3-3- مجازات
2-2-3-4- پرونده عملی(موضوع مواد 501 و 505 قانون مجازات اسلامی)
2-3- بررسی مسئولیت کیفری صاحب امتیاز، مدیر مسئول و نویسنده در جرایم مطبوعاتی
2-3-1- مسئولیت صاحب امتیاز
2-3-2- مسئولیت مدیر مسئول
2-3-3- مسئولیت نویسنده
نتیجه گیری و پیشنهادات
فهرست منابع
خلاصه انگلیسی
منابع و مأخذ:
الف ) كتب فارسي
1. اردبيلي ،محمدعلي ، حقوق جزاي عمومي ،جلد 1و2 ، نشر ميزان ،چاپ اول ، تهران ، 1379 .
2. آشوري ، محمد ، آئين دادرسي كيفري ، جلد 1و2 ، نشر سمت ، چاپ چهارم ، تهران ، 1383.
3. اصغري ، سيد محمد ، بررسي تطبيقي جرم سياسي همراه با دو قاعده درأ و نفي حرج ، انتشارات اطلاعات ، چاپ اول ،تهران ، 1378.
4. انصاري لاري ، محمد ابراهيم ،نظارت بر مطبوعات درحقوق ايران ، انتشارات سروش ، چاپ اول ، تهران ، 1375.
5. باهري ،محمد ،حقوق جزاي عمومي ، انتشارات رهام ، چاپ اول ، تهران ، 1381.
6. پاد ، ابراهيم ، حقوق كيفري اختصاصي ، جلد اول ، انتشارات دانشگاه تهران ، چاپ سوم ، تهران ، 1353.
7. پيوندي ، غلامرضا ، جرم سياسي ، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي ، چاپ اول ، تهران ، 1382.
8. پيكا، ژرژ، جرم شناسي ، ترجمه علي حسين نجفي ابرند آبادي ، دانشگاه شهيد بهشتي ، چاپ اول ، تهران ، 1370.
9. پيماني ، ضياء الدين ، جرايم عليه امنيت و آسايش عمومي ،نشر ميزان ، چاپ پنجم ، تهران ، 1380.
10. جعفري ،لنگرودي ،محمد جعفر ، ترمينولوژي حقوق ، گنج دانش ، چاپ اول ، تهران ، 1363.
11. ـــــــــــــ ،مبسوط در ترمينولوژي حقوق ، گنج دانش ،چاپ اول ،تهران ، 1378.
12. حبيب زاده ، محمد جعفر ، بررسي جرم محاربه و افساد في الارض ، انتشارات كيهان ، چاپ اول ،تهران ، 1370.
13. خاموشي ، سيد مهدي ، بررسي فقهي و حقوقي اصل قانوني بودن جرايم و مجازاتها ، انتشارات سپهر ، چاپ اول ،تهران ، 1385.
14. دامغاني ، محمد نقي ، اولين قوانين ايران قبل از مشروطيت ،انتشارات بهزاد ، چاپ اول ، تهران ، 1357.
15. دشتي ، محمد ،ترجمه‌ي نهج البلاغه، انتشارات نشر مشرقين ، چاپ هفتم ، قم ، آذر 1379.
16. دهخدا ،علي اكبر ، لغت نامه ، انتشارات دانشگاه تهران ، چاپ اول از دوره جديد ،تهران ، 1373.
17. رازي ، فريده ، فرهنگ عربي در فارسي معاصر ، نشر مركز ، چاپ اول ،تهران ، 1366.
18. رستمي ، محمد ، فرهنگ واژه‌هاي نظامي ،انتشارات ستاد مشترك ارتش ، چاپ اول ، تهران ، 1378.
19. زراعت ، عباس ، جرم سياسي ، انتشارات ققنوس ، چاپ اول ، تهران ، 1377.
20. ـــــــ ، شرح قانون مجازات اسلامي ، تعزيرات ، انتشارات ققنوس ، چاپ اول ، تهران ، 1382.
21. ــــــ، قانون مجازات اسلامي در نظم حقوق كنوني ، انتشارات ققنوس ، چاپ دوم ،تهران ، 1380.
22. زينلي ، محمد رضا ، جرم سياسي و حقوق جزاي اسلامي (مطالعه تطبيقي ) ، انتشارات امير كبير ، چاپ اول ، تهران ، 1378.
23. ساريخاني ، عادل ، جاسوسي و خيانت به كشور ، انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم ، چاپ اول ، قم ، 1378.
24. ـــــــــ ، جرايم عليه امنيت و آسايش عمومي ، انتشارات دانشگاه قم ، چاپ اول ، قم ، 1380.
25. سيفي فمي تفرشي ، مرتضي، نظم و نظميه در دوران قاجار ، چاپ يساولي (فرهنگسرا)، چاپ اول ، تهران ، 1362.
26. شامبياتي ، هوشنگ ، حقوق كيفري اختصاصي ، جلد 3، انتشارات ژوبين ، چاپ اول ، تهران ، 1376.
27. شيخ الاسلامي ، عباس، جرايم مطبوعاتي ، انتشارات جهاد دانشگاهي ، چاپ اول ، مشهد ، 1380.
28. صالحي انصاري ، محمدجواد ،دادگاه مطبوعات در جمهوري اسلامي ايران ، انتشارات مركز اسناد و انقلاب اسلامي ، چاپ اول ، تهران ، 1385.
29. صانعي ، پرويز ،حقوق جزاي عمومي ، جلد 1، گنج دانش ، چاپ پنجم ، تهران ، 1372.
30. علي آبادي ، عبدالحسين ، حقوق جنايي ، جلد 1 ، انتشارات فردوسي ، چاپ اول ، تهران ، 1368.
31. عميقي ، ابراهيم ،جرم مطبوعاتي ، انتشارات كانون انديشه‌ي جوان، چاپ اول ، تهران ، 1383.
32. عميد زنجاني ، عباسعلي ، فقه سياسي ، جلد 3، انتشارات اميركبير ، چاپ اول تهران ، 1367.
33. عوا ،محمد ،اصول نظام كيفري اسلام ، ترجمه حميد روشنايي صدر آبادي ، انتشارات سلسبيل ، چاپ اول ،تهران ، 1385.
34. فيض، عليرضا ، مقارنه و تطبيق در حقوق اسلامي ، جلد 1، انتشارات فرهنگ و ارشاد اسلامي ،تهران ، 1379.
35. گارو ، مطالعات نظري و عملي درحقوق جزا ، ترجمه سيد ضياء الدين نقابت ، تهران ، بي‌تا .
36. گلدوزيان ، ايرج ، حقوق جزاي اختصاصي ، انتشارات دانشگاه تهران ، چاپ يازدهم ،تهران ، 1384.
37. ــــــــ، بايسته‌هاي حقوق جزاي عمومي ، نشر ميزان ، چاپ دوازدهم ،تهران ، 1384.
38. مالمير محمود ، شرح قانون مجازات جرايم نيروهاي مسلح ، نشر دادگستر چاپ اول ، تهران ، 1383.
39. مجموعه مقالات نخستين سمينار بررسي مسائل مطبوعات ايران ، مركز مطالعات و تحقيقات رسانه‌هاي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ، چاپ اول ، تهران ، 1378.
40. مجيدي ، سيد محمود ، جرايم عليه امنيت ، نشر ميزان ، چاپ اول ، تهران ، 1386.
41. مرتضوي، سعيد ، جرايم عليه امنيت و آسايش عمومي ،انتشارات مجد ، چاپ اول ، تهران ، 1385.
42. ـــــــــ، جرايم مطبوعاتي ،انتشارات نشر بين‌الملل ، چاپ دوم ، تهران ، 1386.
43. معتمد نژاد ،كاظم ، حقوق مطبوعات ، جلد 1، دفتر مطالعات توسعه رسانه‌ها ، چاپ چهارم ، تهران ، 1385.
44. معين ،محمد ،فرهنگ فارسي ،جلد 1، انتشارت سپهر ، چاپ نهم ، تهران ، 1375.
45. مكارم شيرازي ، ناصر ، تفسير نمونه ، جلد 11 ، انتشارات دارالكتاب الاسلاميه ،قم ، 1376.
46. مير محمد صادقي ، حسين ، جرايم عليه اشخاص ، نشر ميزان ، چاپ اول ، تهران ، 1386.
47. ـــــــ، جرايم عليم امنيت و آسايش عمومي ، نشر ميزان ، چاپ دوم ، تهران ، 1381.
48. ـــــــ، جرايم عليه اموال و مالكيت ، نشر ميزان ، چاپ دوازدهم ، تهران ، 1384.
49. نوربها ، رضا ، زمينه حقوق جزاي عمومي ، انتشارات كانون وكلاي دادگستري ، چاپ دوم ، تهران ، 1375.
50. نجفي ابرند آبادي ، علي حسين - هاشم بيگي ،حميد ،دانشنامه جرم شناسي ، انتشارات دانشگاه شهيد بهشتي ، چاپ اول ، تهران ، 1377.
51. نوري ،عبدالله ، شوكران اصلاح ، انتشارات طرح نو ، چاپ اول ،تهران ، 1378.
52. وليدي ، محمد صالح ، حقوق جزاي اختصاصي ( جرايم عليه امنيت و آسايش عمومي )، جلد 3، انتشارات داد ، چاپ اول ، تهران ، 1377
53. ــــــــ، حقوق جزاي عمومي ، انتشارات سمت ، چاپ اول ، تهران ، 1371.
54. هاشمي ،سيد محمد ،حقوق اساسي جمهوري اسلامي ايران ، جلد 1، مجتمع آموزش عالي ، چاپ اول ، قم ، 1375.
55. ـــــــ، حقوق اساسي جمهوري اسلامي ايران ، جلد 2، نشر دادگستري ، چاپ سوم ، بي‌جا ، 1377
ب: پايان نامه‌ها و جزوات درسي :
56. بابايي ،حسين ، حدود و مباني جرم انگاري در جرايم مطبوعاتي در حقوق ايران ، پايان نامه كارشناسي ارشد ، دانشگاه قم ، 1384.
57. زينلي ، محمدرضا ، جرم سياسي ، پايان نامه كارشناسي ارشد ، دانشگاه شهيد بهشتي ، 1374.
58. عسگري ،محمد رضا ،تقريرات حقوق مطبوعات ، موسسه عالي علوم ارتباطات اجتماعي ، نيمسال دوم ، 50-1349.
59. علوي ، سيد محمد ، مقررات كيفري محدود كننده اصل آزادي مطبوعات ، پايان نامه كارشناسي ارشد ، دانشگاه امام صادق (ع) ، 1376
60. عميقي ابر قويي ، ابراهيم ، جرايم مطبوعاتي در حقوق ايران ، پايان نامه كارشناسي ارشد ،دانشگاه قم ، 1379.
61. غلامي ،حسين ، تقريرات جرمشناسي ،دانشگاه علامه طباطبائي ، نيمسال دوم ، 87-1386.
62. فرخ سيري ، منصور ، جاسوسي و جرايم مرتبط با آن ، پايان نامه كارشناسي ارشد ،دانشگاه تهران ، 1376.
63. لايق مير حسيني ، مجيد ، جرايم مطبوعاتي ، پايان نامه كارشناسي ارشد ، دانشگاه تهران ، 1372.
64. نجفي ابرند آبادي ،علي حسين ، تقريرات جامعه شناسي جنايي ، دانشگاه آزاد اسلامي واحد رفسنجان ، نيمسال تحصيلي اول ، 86-1385.
65. نظافت ،فرامز ، تفاوتهاي جرايم سياسي و امنيتي ، پايان نامه كارشناسي ارشد ، دانشگاه قم ، 1381.
ج : مقالات :
66. ابراهيمي ، شهروز ، تحول مفهوم امنيت از امنيت ملي تا امنيت جهاني ،مجله سياست دفاعي ، سال هشتم ، شماره 31، 1379.
67. افتخار جهرمي ، گودرز ، جرايم مطبوعاتي ، روزنامه همشهري ، 8/4/1378.
68. پيوندي ، غلامرضا، تعريف ، اقسام و استثنائات جرم سياسي ، نامه‌ي مفيد ، سال هشتم ، شماره 2 ، 1379.
69. ستوده ، نسرين ، تعريف نامشخص جرم سياسي ، روزنامه جامعه ، شماره 53، 8/3/1377.
70. صلاحيار ، غلامحسين ، مطبوعات ايران و مشكل مطبوعات در ايران ، دنياي سخن ، شماره 62- 1373.
71. فرنيا ، محمد ، قانون مطبوعات ،مجله كانون وكلا ، شماره‌ي 8 ، 1327.
72. كوشا ، جعفر ، نقدي بر قانون هيأت منصفه ، مجله دادگستر ، سال سوم ، شماره 14، 1383.
73. كوهستاني نژاد ، مسعود ، قانون از ياد رفته ،رسانه ، شماره‌ي دوم ، سال ششم ، 1374.
74. گرجي ،ابوالقاسم ، گزارش علمي كنفرانس اجراي حقوق كيفر اسلامي و اثر آن در مبارزه با جرايم ، نشريه موسسه حقوق تطبيقي ، شماره 2، 1355.
75. محمودي ، فيروز ،امنيت و ناامني از ديدگاه سياست جنايي ، فصل نامه‌ي ديدگاههاي حقوقي ، سال دوم ، شماره 8 ، زمستان 1376.
76. مرعشي ، محمد حسن ، بغي يا جرم سياسي از نظر اسلام ، مجله قضايي و حقوقي دادگستري ، شماره سوم ، 1371.
77. هاشمي ، سيد محمد ، تحليل حقوقي جرايم سياسي و مطبوعاتي ، مجله تحقيقات حقوقي ، دانشكده حقوق دانشگاه شهيد بهشتي ، شماره 10، بهار و تابستان 1371.
د: منابع عربي
78. قرآن كريم
79. ابن منظور ، لسان العرب ،ج 12 ،نشر ادب حوزه علميه قم ، چاپ اول ، قم ، بي‌تا .
80. شيرازي ، محمدحسن ، الفقه الطبعه الثانيه ، جلد 48، انتشارات دار السلام، بيروت ، 1409 هـ .ق.
81. الشورابي ، عبدالمجيد ، الجرائم السياسيه ، منشاء المعارف ،بي جا ، 1989.
82. العاملي ، زين الدين ( شهيد ثاني ) ، تحرير الروضه في الشرح اللمعه،انتشارات سمت ، چاپ هفتم ، تهران ، 1384.
83. العاملي ،محمد بن جمال الدين ، (شهيد اول ) ، اللمعه الدمشقيه في فقه الاماميه ،دار احياء التراث العربي ، بيروت ، 1990 م .
84. رواريد ، علي اصغر ، سلسله الينابيع الفقهيه الحدود ،جلد 23، دارالتراث ، بي‌جا.
85. نجفي ،محمد حسن ، جواهر الكلام في شرح شرايع الاسلام ،جلد 21، داراحياء التراث العربي ، چاپ هفتم ، بيروت ، بي‌تا .
هـ: قوانين و لوايح :
86. قانون مجازات اسلامي 1304
87. قانون حدود و قصاص 3/6/1361
88. قانون راجع به مجازات اسلامي 21/7/1361
89. قانون مجازات اسلامي 1375
90. متمم قانون اساسي مصوب 29 شعبان 1325.هـ .ق
91. قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران 24/8/1358
92. اصلاحيه قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران مصوب تير ماه 1368
93. قانون دادرسي و كيفر ارتش 4/10/1318
94. قانون مجازات جرايم نيروهاي مسلح 18/5/1371 و 25/10/1382
95. قانون مجازات انتشار و افشاي اسناد محرمانه و سري دولتي مصوب 29/11/1353
96. آيين نامه طرز نگهداري اسناد سري و محرمانه دولتي و طبقه‌بندي و نحوه مشخص نمودن نوع اسناد و اطلاعات مصوب 1/10/1354
97. قانون مطبوعات مصوب پنجم محرم 1326 ق . مصادف با 28/12/1286 ش .
98. قانون هيأت منصفه 10/3/1310
99. اصلاحيه‌ي قانون مطبوعات 3/10/1321
100. لايحه قانون مطبوعات 10/5/1334
101. لايحه قانون مطبوعات 25/5/1358
102. آيين نامه اجرايي قانون مطبوعات 8/11/1365
103. قانون مطبوعات مصوب 22/12/1364
104. الحاقيه اول به قانون مطبوعات مصوب 1/4/1365
105. الحاقيه دوم به قانون مطبوعات مصوب 21/5/1377
106. قانون اصلاح قانون مطبوعات مصوب 21/5/1379
107. قانون نحوه اجراي اصل 90 قانون اساسي مصوب 25/8/1365
108. قانون آيين دادرسي كيفري مصوب 28/6/1378
109. قانون تشكيل دادگاههاي عمومي و انقلاب اسلامي 1381
110. لايحه قانون مجازات اسلامي 1387
111. مجموعه تنقيح شده‌ي قوانين ومقررات كيفري ، جلد 1و2 ، معاونت حقوقي و توسعه قضايي قوه قضائيه ، 1386
112. آيين نامه داخلي مجلس شوراي اسلامي مصوب 18/4/1378
و : ساير منابع
113- پايگاه اطلاع رساني انجمن صنفي روزنامه نگاران ايران ، مورخ 20/4/1387و 17/4/1387
114- پايگاه اطلاع رساني تيك نيوز ، مورخ 25/7/1386
115- پايگاه اطلاع رساني فارس نيوز ، مورخ 28/3/1387
116- پايگاه اطلاع رساني قوه قضائيه جمهوري اسلامي ايران مورخ 18/4/1387
117- نشريه داخلي قوه قضائيه جمهوري اسلامي ايران (مأوي ) مصاديق جرم سياسي و مجازاتهاي آن ، سال ششم ،شماره 721 ، 10/2/87
118- پايگاه اطلاع رساني نوروز ، مورخ 4/4/1387و 20/2/1386